Prezydent Andrzej Duda brał w niedzielę udział w obchodach 150. rocznicy urodzin Wincentego Witosa. "Nigdy w naszej historii polska wieś nie miała większego przywódcy niż Wincenty Witos" - mówił Duda w Wojniczu (woj. małopolskie). Prezydent wykorzystał tę okazję do skrytykowania dzisiejszego Polskiego Stronnictwa Ludowego i wypomnienia obecnemu rządowi, że popełnia tragiczne błędy, które - jak uznaje Andrzej Duda - popełnił wcześniej Józef Piłsudski.

Jak mówił prezydent, Wincenty Witos od samego początku żył w głębokim przeświadczeniu, że najważniejsza jest Polska, ziemia i wiara "i że to jest to, co w tamtym czasie dla Polaka, dla człowieka, polskiej wsi było tym fundamentem".

"Wincenty Witos absolutnie był jednym z największych budowniczych etosu Rzeczypospolitej Polskiej, Polski, polskiego patriotyzmu na polskiej wsi, wśród polskich chłopów, w okresie, w którym Polska odzyskiwała swoją niepodległość" - powiedział Duda.

Jak dodał, Witos był jednym z "ojców polskiej niepodległości". "Tak, prawdopodobnie nie miałaby Polska tej niepodległości, a już prawdopodobnie z całą pewnością by jej nie utrzymała, gdyby nie Wincenty Witos" - podkreślił Duda.

Wincenty Witos urodził się w 1874 r. w Wierzchosławicach. Był jednym z przywódców Centrolewu, działaczem ruchu ludowego, trzykrotnym premierem II RP. Po aresztowaniu przez władze sanacyjne został osadzony w twierdzy brzeskiej.

W czasie II wojny światowej był internowany przez Niemców, odrzucił propozycję utworzenia rządu kolaboracyjnego. W 1945 r. został prezesem nowo powołanego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Zmarł 31 października 1945 r. w Krakowie. Spoczął w rodzinnych Wierzchosławicach; w uroczystościach pogrzebowych, trwających od 2 do 6 listopada, uczestniczyły tłumy.

Duda krytykuje PSL

Prezydent podkreślił, że Wincenty Witos chciał Polski wolnej, suwerennej, niepodległej, demokratycznej, "bez żrących ją chorób, takich jak m.in. korupcja". "Gdzie jest dzisiaj PSL? Uczestniczy w rządzącej koalicji, która zamyka posłów do więzienia" - powiedział prezydent.

Zaznaczył, że dzisiaj spotykamy się w "okolicznościach bardzo specyficznych". "To nie tylko 150. rocznica urodzin tego wielkiego Polaka, przywódcy ruchu ludowego, współtwórcy Polskiego Stronnictwa Ludowego i Polskiego Stronnictwa Ludowego 'Piasta', później Centrolewu, ale to jest również i pytanie, jakie Wincenty Witos pewnie by zadał, gdyby fizycznie mógł być między nami, o dzisiejszą Polskę. O to, co się w tej Polsce dzieje dzisiaj, że (...) posłowie zostają zamknięci do więzienia" - powiedział prezydent, dodając, że przypomina to 1930 rok i proces brzeski.

Zaznaczył, że "w tamtej sytuacji chociaż poszukano wytrychu i wcześniej rozwiązano parlament". "I to była taka przerwa, kiedy nie mieli immunitetu, żeby ich zamknąć w twierdzy brzeskiej. Teraz już się nie patyczkowano" - powiedział prezydent.

"Ktoś dzisiaj krzyknie, przecież to wymiar sprawiedliwości. Wtedy też był wymiar sprawiedliwości. Przecież procesu brzeskiego nie rozstrzygał formalnie żaden polityk, tylko sędziowie skazali ówczesnych polityków, patriotów na karę więzienia pod różnymi pretekstami, po to, żeby ich osadzić, po to, żeby dać przykład grozy, żeby zrealizować wolę polityczną" - dodał Andrzej Duda.

Duda o Piłsudskim i "terrorze praworządności"

Andrzej Duda wspomniał  tym, że z biegiem lat zmienił się jego stosunek do postaci Józefa Piłsudskiego. "Właśnie poprzez brak jedności w społeczeństwie, poprzez nieprawdopodobnie głęboką 'wyrwę', jaką spowodowało zamknięcie do więzienia ludzi, których duża część narodu uważała za swoich liderów i przywódców, z których ideami i drogą życiową całkowicie się zgadzała i utożsamiała, nigdy nie umiała pogodzić się z sanacją, Józefem Piłsudskim i jej decyzjami" - zaznaczył Duda.

"Niech to będzie wielkim znakiem ostrzeżenia dla wszystkich polityków dzisiejszej Rzeczpospolitej, zwłaszcza dla tych, którzy obecnie rządzą, do czego prowadzi arogancja władzy i poczucie bezkarności, czy też jak wolę to nazwać: terror praworządności" - powiedział prezydent.

"Wincenty Witos nigdy by się na to nie zgodził", bo - jak mówił prezydent - "on zawsze szukał rozwiązań parlamentarnych, dyplomatycznych".

Prezydentowi odpowiedzieli już przedstawiciele PSL. Władysław Kosiniak-Kamysz zwrócił się do Andrzeja Dudy, by ten nie tylko wspominał słowa Wincentego Witosa, ale także postępował jak on. Wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski nazwał wypowiedź prezydenta "oburzającą".