Turecki pisarz Orhan Pamuk został laureatem tegorocznego literackiego Nobla. Szwedzka Akademia nagrodziła go za to, że w poszukiwaniu melancholijnej duszy swojego rodzinnego miasta odkrył nowe symbole zderzenia i przenikania się kultur.
Mieszkający w Nowym Jorku Orhan Pamuk powiedział, że czuje się „szczęśliwy i zaszczycony”. W rozmowie telefonicznej z redaktorem szwedzkiego dziennika "Svenska Dagbladet" pisarz przyznał, że musi się otrząsnąć z szoku. Osobiście przyjadę do Sztokholmu odebrać nagrodę - zapowiedział.
Orhan Pamuk to ważny pisarz podejmujący trudne tematy pamięci i historii Turcji. Myślę, że jest to Nobel, który nie będzie budził żadnych poważnych kontrowersji - mówi RMF FM Andrzej Franaszek - szef działu kultury "Tygodnika Powszechnego". Jak przyznaje, decyzja Szwedzkiej Akademii nie jest dla niego zaskoczeniem.
Pisarz ten był wymieniany w takim ścisłym gronie kandydatów. Polski czytelnik będzie miał teraz okazję przeczytać pierwszą znaną w języku polskim powieść – „Śnieg”. W najbliższym „Tygodniku Powszechnym” znajdzie się omówienie tej ksiązki - dodaje. Posłuchaj rozmowy dziennikarzy RMF FM Mai Dudkiewicz i Michała Kowalewskiego:
Nasza reporterka Katarzyna Sobiechowska-Szuchta rozmawiała z Anną Polat - tłumaczką "Śniegu":
Orhan Pamuk, urodzony w 1952 roku w Stambule w Turcji, zaliczany jest do najwybitniejszych pisarzy europejskich. Jego książki przetłumaczono na ponad 40 języków. Pamuk tworzy od połowy lat 70. Już jego pierwsza powieść "Ciemność i światło" zdobyła prestiżową nagrodę tureckiej prasy. Niemal każda kolejna – „Cichy Dom” czy „Biały Zamek” - była nagradzana w Turcji lub za granicą.
W warstwie językowej Pamuk eksperymentuje z postmodernizmem. Popularność w ojczyźnie przyniosła mu powieść z początku lat 90. - "Czarna książka". Od co najmniej 10 lat pisarz angażuje się w politykę, opowiadając się za większymi prawami dla tureckich Kurdów.
Pamuk zasłynął, gdy jako pierwszy pisarz świata muzułmańskiego potępił fatwę nałożoną na Salmana Rushdie'go. Przed rokiem wydawało się, że kariera Pamuka skończyła się - władze Turcji wytoczyły mu proces pod zarzutem oczerniania kraju. Przyczyną był wywiad udzielony jednej ze szwajcarskich gazet, w którym Orhan Pamuk wspominał o ludobójstwie dokonanym na ludności ormiańskiej w Turcji podczas pierwszej wojny światowej.
Po publikacji wywiadu pisarz musiał wyjechać z kraju, kilka miesięcy później powrócił, by stawić czoło oskarżeniom na procesie sądowym. Na początku roku proces umorzono - przyczyniły się do tego liczne protesty z całego świata, m.in. znanych pisarzy - Jose Saramago, Gabriela Garcii Marqueza, Umberto Eco czy Carlosa Fuentesa.
