Kanadyjscy naukowcy zidentyfikowali substancję, która może okazać się skuteczna przeciw wielu koronawirusom, od wywołującego Covid-19, po te które powodują u nas pospolite przeziębienie. Na łamach czasopisma "Molecular Biomedicine" opisują wyniki badań wskazujących na to, że jeden z inhibitorów enzymu GSK3 może zapobiegać różnego rodzaju infekcjom. Substancja nie atakuje wirusów bezpośrednio, blokuje jednak mechanizm, który umożliwia im replikację z wykorzystaniem naszego organizmu. To wystarczy, by nie zachorować.

Poza Covid-19 istnieje wiele różnych rodzajów koronawirusów, które mogą wywoływać poważne, czasem nawet śmiertelne choroby, można się też spodziewać, że w przyszłości pojawi się ich jeszcze więcej - mówi współautor pracy, dr Yossef Av-Gay, z Wydziału Medycznego University of British Columbia. Pracujemy nad metodą terapii, która byłaby skuteczna przeciwko wszystkim typom koronawirusów, tak byśmy mogli nie tylko odpowiedzieć na obecne zagrożenia, ale i te które pojawią się w przyszłości. Zidentyfikowanie tej substancji i odkrycie mechanizmu, w jaki blokuje ona rozwój wirusów, jest istotnym krokiem na tej drodze - dodaje.

Wirusy nie mogą się same rozmnażać, do replikacji wykorzystują mechanizmy syntezy białek obecne w komórkach naszego organizmu. W przypadku koronawirusów istotny jest dla nich enzym GSK3beta, czyli kinaza syntazy glikogenu 3beta, obecna we wszystkich komórkach człowieka. Odkryliśmy, że koronawirusy wykorzystują ten enzym do replikacji. Znaleźliśmy substancję, która blokuje ten enzym i powstrzymuje rozwój wirusa - dodaje dr Tirosh Shapira z UBC.

Substancja oznaczona jako T-1686568 jest przedstawicielem szerszej rodziny eksperymentalnych leków, znanych jako inhibitory GSK3 beta. Od lat 90. minionego stulecia wiele substancji o takim działaniu badano pod kątem możliwych terapii wielu chorób, w tym cukrzycy, nowotworów czy chorób Alzheimera. 

Autorzy najnowszej pracy przetestowali działanie około 100 takich inhibitorów na komórkowych i tkankowych modelach zakażenia wirusem Covid-19 i taki, który wywołuje zwykłe przeziębienie. Cząsteczka T-1686568 najbardziej skutecznie blokowała replikację zarówno SARS-CoV-2, jak i koronawirusa wywołującego przeziębienie. Potwierdzono przy okazji jej niską toksyczność wobec ludzkich komórek. Wykorzystując ten sposób i atakując nie konkretny wirus, ale ogólny mechanizm replikacji możemy liczyć na skuteczność terapii w szerokim zakresie patogenów, niezależnie od rodzajów i wariantów koronawirusów - dodaje dr Shapira.

Autorzy pracy podkreślają, że choć dotychczasowe wyniki są bardzo obiecujące, leki tego typu wymagają wielu lat testów i mozolnej autoryzacji, badania trzeba więc traktować w dłuższej perspektywie, jako szansę opanowania raczej przyszłych, a nie obecnych zagrożeń. Nie chodzi nam tylko o walkę z SARS-CoV-2, ale raczej opracowanie terapii, która będzie skuteczna wobec wirusów, które dopiero mogą się pojawić, ale będą wykorzystywały do replikacji ten sam mechanizm - podsumowuje dr Shapira.

Opracowanie: