Do posiadania śmiercionośnych chemikaliów przyznaje się niewiele państw na świecie. Oficjalnie wiadomo, że mają je Stany Zjednoczone, Rosja, Indie czy Irak. Polska w 1995 roku podpisała konwencję o zakazie produkcji, składowania i używania broni chemicznej. Zobowiązała się w ciągu 10 lat zniszczyć jej zapasy. Koszt operacji szacowano wtedy na 7 mln nowych złotych.
Płk Marek Witczak, szef obrony przed bronią masowego rażenia Sztabu Generalnego, uspokaja, że w naszym kraju, w tym momencie nie ma już nawet śladu po broni chemicznej. Polska nigdy nie produkowała broni chemicznej, siły zbrojne jej nie używały, a dzisiaj nie ma jej również na składach.
To, oczywiście, nie oznacza, że na terenie naszego kraju broni chemicznej nie było. Po stacjonujących w Polsce wojskach radzieckich odziedziczyliśmy ponad 10 ton adamsytu - gazu bojowego. Jego zniszczenie trwało około roku. Proces jest nieodwracalny i jest polskim patentem. Jak neutralizuje się broń chemiczną, posłuchaj w relacji warszawskiego reportera RMF Jana Mikruty:
Innym nierozwiązanym problemem jest broń chemiczna zalegająca w morzach i oceanach. Kilka lat temu dwie firmy: szkocka i brytyjska zaproponowały neutralizację śmiercionośnych składowisk. Według obliczeń miałoby to zająć około 10 lat i kosztować 10 mld dolarów. Do realizacji projektu nie doszło.
Na dnie Bałtyku zalega kilkadziesiąt tysięcy ton iperytu, groźnego środka bojowego z czasów II wojny światowej. Niespełna dwa lata temu w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni opracowano specjalny program naukowy, który pomógłby ustalić, jak duże zagrożenie stanowi zatopiona broń chemiczna. Zbadanie kosztowałoby około 800 tys. zł
W skład badawczy oprócz specjalistów z akademii wejść mieli jeszcze pracownicy z Instytutu Morskiego oraz Wojskowej Akademii Technicznej. Niestety, Komitet Badań Naukowych odrzucił tę ofertę.
Rosjanie ostrzegają jednak, że zatopiony w morzu iperytu grozi katastrofą ekologiczną. Może nie za rok, ale za 3-4 lata. Aby jej uniknąć, trzeba już dziś podjąć działania. Być może dzięki temu unikniemy wypadków z przeszłości.
W 1955 roku na plaży w Darłowie poparzonych zostało ponad 100 dzieci. Z kolei 5 lat temu rybacy z Władysławowa wyłowili bryłę iperytu.
Foto: Robert Gusta RMF Trójmiasto
10:05