Pojawiła się oferta ze strony KE, żeby w związku z wizytą jej szefowej w Warszawie, zatwierdzić Krajowy Plan Odbudowy przedstawiony przez polski rząd – ustaliła nieoficjalnie korespondentka RMF FM w Brukseli. Chodzi o 36 miliardów euro, które będą dostępne w postaci 24 miliardów euro w ramach grantów oraz o 12 miliardów euro, które pochodzić będą z części pożyczkowej.

Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen będzie gościć w Warszawie 9 kwietnia. Przyjedzie, aby uczestniczyć w konferencji darczyńców na rzecz uchodźców. "Byłaby to dobra okazja" - powiedział rozmówca RMF FM w Komisji Europejskiej. Formalnie zatwierdzenie polskiego KPO przez kolegium komisarzy miałoby nastąpić wcześniej.

Ursula von der Leyen  już dawno zdecydowała, że osobiście za każdym razem przekazuje zatwierdzony KPO danego kraju w jego stolicy - usłyszeliśmy w KE. Rozmówcy Katarzyny Szymańskiej-Borginon zaznaczają jednak, że likwidacja Izby Dyscyplinarnej SN musi być zapisana w tekście KPO, jako tzw. kamień milowy. Będzie to warunek wypłaty pierwszej transzy pieniędzy.

"Zatwierdzenie polskiego Krajowego Planu Odbudowy 9 kwietnia nie jest pewne w 100 proc." - studzi emocje polski dyplomata. "Na żadne dalsze ustępstwa nie pójdziemy" - podkreśla. 

W Sejmie trwają prace nad kilkoma projektami ustaw likwidujących Izbę Dyscyplinarną. Chodzi o to, żeby powstał z nich jeden.

Jeżeli Polska do końca tego roku nie zakontraktuje 70 proc. środków z KPO to pieniądze te przepadną. Czasu jest więc niewiele. 

Do naszych ustaleń odniósł się też minister ds. europejskich Konrad Szymański. Jeśli będzie porozumienie z Komisją Europejską ws. Krajowego Planu Odbudowy, to ogłosi je premier Mateusz Morawiecki - powiedział.

Wizyta przewodniczącej von der Leyen jest związana z inicjatywą humanitarną, w której Polska bierze aktywny udział, natomiast kiedy będzie porozumienie, to z całą pewnością wypowie się premier i ogłosi to państwu - dodał.

Co dalej z Izbą Dyscyplinarną?

W sprawie Izby Dyscyplinarnej trwają nieformalne konsultacje prawników kancelarii prezydenta, którego projekt uznano w Sejmie za wiodący, z niezadowolonymi z projektu politykami Solidarnej Polski.

Ich efekt nie będzie miał jednak kluczowego znaczenia. Jeżeli ludzie ministra Zbigniewa Ziobry nie poprą ustawy likwidującej Izbę Dyscyplinarną, mogą ich zastąpić posłowie PSL, którzy już raz prezydencki projekt poparli - zaznacza nasz dziennikarz Tomasz Skory.

Szef sejmowej komisji sprawiedliwości Marek Ast deklaruje, że uchwalenie ustawy w tej sprawie możliwe jest na przyszłotygodniowym posiedzeniu Sejmu. To oznaczałoby, że szefowa KE Ursula von der Leyen, miałaby argument do uzasadnienia decyzji o warunkowym odblokowaniu KPO.

Jaka jest procedura?

Akceptacja KPO przez Komisję Europejską nie będzie oznaczać od razu wypłaty pieniędzy - mówią rozmówcy z KE. Przypominają, że w grudniu Polsce przepadła zaliczka, czyli możliwość uzyskania około 4 mld euro "z góry" bez żadnych warunków, czyli bez konieczności realizacji inwestycji czy reform.

Teraz przy wypłatach środków obowiązywać będzie warunkowość. Tak działają Plany Odbudowy we wszystkich krajach Unii Europejskich.

Wypłaty będą uzależnione od realizacji konkretnych zobowiązań zapisanych w tak zwanych "kamieniach milowych", czyli etapach reform.

Komisja Europejska będzie mogła odmówić wypłaty, jeżeli zobowiązania nie będą zrealizowane. Dotyczy to także wdrożenia orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie likwidacji Izby Dyscyplinarnej.

Wypłaty są realizowane dwa razy w roku. Pieniądze z zaliczki nie przepadły, ale będą teraz uzależniane - jak i cała suma 36 mld euro - od wykonania konkretnych reform i inwestycji. Po akceptacji przez KE - KPO musi jeszcze zatwierdzić Rada Unii Europejskiej, czyli ministrowie finansów 27 państw.

Sejm zajmie się ustawami dotyczącymi Izby Dyscyplinarnej

Wszystkie kraje członkowskie musiały przygotować Krajowe Plany Odbudowy, aby otrzymać środki z unijnego Funduszu Odbudowy. Polska przedstawiła swój plan KE w ubiegłym roku.

Z budżetu polityki spójności na lata 2021-2027 Polska ma do dyspozycji ok. 76 mld euro. Z KPO, który ma wspomóc gospodarkę po pandemii, Polska wnioskuje o 23,9 mld euro dostępnych w ramach grantów oraz o 11,5 mld euro z części pożyczkowej.

Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen postawiła pod koniec października 2021 r. warunek, by w KPO znalazło się zobowiązanie polskiego rządu do likwidacji Izby Dyscyplinarnej SN.

W lecie ubiegłego roku likwidację Izby Dyscyplinarnej SN zapowiadał wicepremier, prezes PiS Jarosław Kaczyński, także premier Mateusz Morawiecki mówił, że ta izba zostanie zlikwidowana.

Opracowanie: