Węglarz - jeden z ostatnich w swoim fachu. "To jest wolność"

Wypał węgla drzewnego to ginący zawód i ginący element krajobrazu Bieszczadów oraz Beskidu Niskiego, ponieważ już się nie opłaca. Dlatego chcieliśmy stworzyć miejsce, gdzie choć trochę zatrzymamy ten proces - tłumaczy przewodnik po Ekomuzeum w Radoszycach, Bartosz Wrona.

Wypał węgla w Bieszczadach rozwinął się w czasach nowożytnych, a retorty (metalowe piece do przetwarzania drewna na węgiel) to do dziś jeden z symboli Bieszczadów. Węgiel najczęściej pozyskuje się z drzew liściastych, takich jak buk, grab, dąb, olcha czy brzoza.

Oprócz pieców, na terenie muzeum można zobaczyć barak węglarza, galerię dawnych fotografii z wypału drewna. Wkrótce pojawi się też mielerz, czyli kopiec z drewna przykrytego gliną, w którym dawniej wypalano węgiel.

Co jednak najważniejsze - można tam na żywo zobaczyć pracę węglarza. Zbigniew Balcerzak jest przedstawicielem tego ginącego zawodu. Na terenie muzeum mieszka i pracuje.

Mam 62 lata i cały czas pracuję na retortach. Jak zaczynałem to jeszcze pochodnie do pieców dostawaliśmy jako wyposażenie, później latarki. Ta praca od początku bardzo mnie kręciła, bo człowiek jest odpowiedzialny sam za siebie, sam sobie jest kierownikiem - opowiada węglarz, który przyznaje, że za żadne skarby świata nie chciałby zmienić zawodu.

Nic bym nie zmienił i dalej robił to samo. To jest wolność, ptaki świergoczą, przyroda w około. Choć teraz jest mniej zwierzyny, bo wilki wyżarły - opowiada.

Jak twierdzi rzemieślnik szans na to, by mógł przekazać swoją schedę komuś młodszemu - nie ma. Młodzi ludzie nie będą w stanie - zdaniem węglarza - wytrzymać bez internetu, ubikacji i podstawowych wygód cywilizacji. Ten szlachetny zawód odchodzi w zapomnienie. 

Kiedyś węglarz to był gość, ale kończy się ten zawód, ja też kończę życie. 100 lat nie będę żył, a póki co piesek mi pomaga - podsumowuje Balcerzak.