Dieta keto albo post przerywany mogą odmładzać nam mózg. Naukowcy z Buck Institute for Research on Aging w Kalifornii odkryli nowy mechanizm działania tak zwanych ciał ketonowych, które nasz organizm w trakcie takich diet wytwarza jako paliwo. Na łamach czasopisma "Cell Chemical Biology" piszą, że ich znaczenie nie ogranicza się do produkcji energii, mogą też korzystnie wpływać na proces starzenia się mózgu i ryzyko choroby Alzheimera. Badania na myszach obciążonych genetycznym ryzykiem choroby podobnej do Alzheimera pokazały, że np. β-hydroksymaślan oddziałuje na złogi białkowe, może modyfikować ich strukturę, ułatwiać rozkład i usuwanie z organizmu.
Nasz organizm wytwarza ciała ketonowe z tłuszczu, gdy potrzebuje energii, a nie dostarczamy mu odpowiedniej ilości glukozy. Wcześniejsze badania wykazały, że zwiększenie ilości ciał ketonowych poprzez dietę, ćwiczenia i suplementację może być korzystne dla zdrowia mózgu i funkcji poznawczych, zarówno u gryzoni, jak i u ludzi. Jak podkreśla współautor pracy, dr John Newman, do tej pory podejrzewano, że korzystne działanie ciał ketonowych na mózg wiąże się z większą dostępnością energii i zmniejszeniem ryzyka procesów zapalnych, a obserwowana u myszy redukcja złogów białkowych to efekt uboczny. Wydaje się jednak, że jest inaczej.
Naukowcy Buck Institute for Research on Aging pokazali, że ciała ketonowe odgrywają rolę w regulacji procesów komórkowych i mechanizmów starzenia się, wykraczające poza produkcję energii, mają między innymi udział w kontroli jakości białek. Badania prowadzone na genetycznie zmodyfikowanych myszach i nicieniach z gatunku C. elegans pokazało, że β-hydroksymaślan bezpośrednio oddziałuje z uszkodzonymi i nieprawidłowo skonfigurowanymi białkami, zmieniając ich strukturę i rozpuszczalność, sprawiając, że mogą być usunięte z komórki i poddane recyklingowi.
Newman nazywa to odkrycie wręcz nową biologią. Jak podkreśla, "to nowe połączenie między metabolizmem ogólnie, ciałami ketonowymi a starzeniem się". Biorąc pod uwagę, że ciała ketonowe są względnie łatwe do stosowania zarówno w eksperymentach, jak i terapeutycznie, odkrycie może otwierać drogę do nowych metod usuwania uszkodzonych białek, walki z procesami starzenia się mózgu i chorobami neurodegeneracyjnymi.
Pierwszy autor pracy, Sidharth Madhavan bada obecnie, czy ciała ketonowe mogą w podobny sposób oddziaływać poza mózgiem, na przykład w jelitach. Zamierza też przetestować ten mechanizm w eksperymentach z udziałem ludzi. Naukowcy z Buck Institute for Research on Aging zauważyli w badaniach laboratoryjnych, że podobne właściwości mogą mieć też inne produkty przemiany materii, niektóre okazują się nawet skuteczniejsze niż β-hydroksymaślan.
Naukowcy wiążą z nimi poważne nadzieje.
