Rusz się, Polaku! Czyli skok w nowy rok…

Chłopcy i dziewczynki w 1999 roku byli w stanie skoczyć dalej niż ci w 2024 roku. Różnica sięga nawet ponad 20 centymetrów - wynika z ubiegłorocznego badania kondycji fizycznej dzieci i młodzieży szkolnej.

Z bieganiem nie było lepiej. W beep teście - biegu wahadłowym chłopcy i dziewczynki systematycznie pogarszali swój wynik w stosunku do rówieśników zarówno z 1999 r., jak i 2009 r. Różnice pogłębiają się wraz z wiekiem badanych uczniów, zarówno wśród dziewcząt, jak i chłopców.

W przypadku dziewczynek już w 13. roku życia sprawność maleje, w przypadku chłopców następuje to trochę później, około 16. roku życia.

Wyniki PLANK TESTU, tzw. deski, pokazują, jak szybko kompetencja ruchowa zanika u dziewczynek. 10-latka jest w stanie wytrzymać w takiej pozycji średnio 110 sekund, a kobieta w wieku 19 lat - już 90 sekund.

To wyniki z badań kompetencji ruchowych uczniów przeprowadzonych w szkołach wiosną 2024 r. W badaniu wzięło udział ponad 3 miliony uczennic i uczniów w wieku od 10 do 19 lat. 

Tworzeniem nowej podstawy programowej z przedmiotu wychowanie fizyczne w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych zajmuje się od listopada zespół powołany przy Ministerstwie Edukacji Narodowej i Ministerstwie Sportu i Turystyki. W zespole tym znaleźli się:

• dr Zuzanna Mazur - kierownik Zakładu Teorii i Metodyki Wychowania Fizycznego w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie,
• Piotr Wróblewski - nauczyciel wychowania fizycznego, trener siatkówki i pływania,
• Monika Pyrek - olimpijka, wicemistrzyni świata w skoku o tyczce, założycielka fundacji, która tworzy projekty dla dzieci i młodzieży,
• Otylia Jędrzejczak - mistrzyni olimpijska w pływaniu (Ateny 2004), dwukrotna mistrzyni świata, Prezeska Polskiego Związku Pływackiego,
• Anna Gawron - nauczycielka wychowania fizycznego w Zespole Szkół Techniczno-Zawodowych w Piekarach Śląskich,
• Agnieszka Kwiecień - nauczycielka w Zespole Szkół Licealnych w Leżajsku, trenerka drużyny piłkarek ręcznych,
• Agnieszka Tymińska - nauczycielka i dyrektorka Zespołu Szkół Specjalnych nr 85 w Warszawie,
• Małgorzata Pawłowska - nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej,
• Maciej Tauber - nauczyciel akademicki w Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego,
• Karol Czyż - nauczyciel wychowania fizycznego, trener rugby, wicedyrektor Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 8 im. Jana Matejki w Sopocie.

Opracowana przez ten zespół podstawa programowa ma trafić do konsultacji publicznych w pierwszym kwartale 2025 r.

Większa masowość i uczestnictwo w ogólnie pojętej kulturze fizycznej - tak o swoim sposobie na poprawę kondycji młodych Polaków mówi RMF FM jeden z członków tego ministerialnego zespołu opracowującego nową podstawę programową z przedmiotu wychowanie fizyczne w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych Karol Czyż.

To trener reprezentacji Polski w rugby do lat 20, który dwa razy do seniorskiego mistrzostwa Polski doprowadził ekstraligowe Ogniwo Sopot, a jednocześnie nauczyciel wychowania fizycznego, wicedyrektor Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 8 im. Jana Matejki w Sopocie. Z trenerem rozmawialiśmy tuż po ostatnim meczu naszej młodzieżowej kadry w roku 2024, na mistrzostwach Europy rozgrywanych w czeskiej Pradze.

PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADANIA KONDYCJI FIZYCZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY SZKOLNEJ W ROKU 2024.

Nie narzekajmy na młodych Polaków - spójrzmy na siebie. Co trzeci z nas spełnia normy dotyczącej poziomu aktywności fizycznej. Czarno na białym pokazały to liczby w cyklicznym, realizowanym od 2014 r. badaniu Ministerstwa Sportu i Turystyki.

W 2023 r. odsetek Polaków w wieku 15-69 lat, którzy spełniają normy dotyczące poziomu aktywności fizycznej w czasie wolnym (nie uwzględniając spacerowania) rekomendowane przez Światową Organizację Zdrowia, kształtuje się na poziomie 28 proc. Jeśli dodatkowo uwzględnimy regularną aktywność związaną z jazdą na rowerze w celu przemieszczania się, odsetek Polaków w wieku 15-69 lat, którzy spełniają normy WHO, wzrasta do 34 proc. Mężczyźni istotnie częściej niż kobiety spełniają normy WHO w zakresie aktywności fizycznej wykonywanej w czasie wolnym (bez spacerowania) - 32 proc. vs 24 proc.

POZIOM AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ POLAKÓW 2023 - PRZECZYTAJ RAPORT.

Polskie przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej od 1 stycznia 2025 r. także zapisane ma priorytety w obszarze sportu i turystyki. W tym ostatnim najważniejsze będzie zapewnienie zrównoważonego rozwoju turystyki europejskiej pod względem gospodarczym, społecznym i środowiskowym. Ministerstwo Sportu i Turystyki realizować ma natomiast sektorowy priorytet: "Nowe podejście do roli sportu w procesie edukacji". W ramach tego priorytetu poruszone zostaną m.in. takie kwestie, jak:

• nowe wyzwania dla podniesienia poziomu aktywności fizycznej wśród dzieci i młodzieży oraz dla wzmocnienia roli sportu w procesie edukacji,
• nowatorskie podejście do wychowania fizycznego, zajęć sportowych i zdrowego stylu życia w procesie edukacji dzieci i młodzieży,
• sport jako narzędzie sprzyjające zdrowiu psychicznemu dzieci i młodzieży, badania aktywności fizycznej dzieci i młodzieży jako podstawa projektowania krajowej i europejskiej polityki sportowej w tym obszarze,
• "aktywna szkoła" - szkoła przyjazna aktywności fizycznej, budująca całożyciowy nawyk aktywności fizycznej.

Szkoła ma być traktowana jako naturalna przestrzeń do podejmowania aktywności fizycznej i upowszechnienia zasad zdrowego stylu życia, szczególnie u dzieci i młodzieży.

Dodatkowo Polska planuje nakłaniać do ujednolicenia metodologii badań poziomu aktywności fizycznej na poziomie Unii Europejskiej, rozpocząć debatę na temat roli sportowców w kreowaniu strategii rozwoju sportu oraz zwrócić uwagę na zaznaczenie potrzeby uelastycznienia narzędzi finansowych UE wspierających sport.

Słowa czy fakty? Przekonamy się w ciągu najbliższych 6 miesięcy.