Najwięcej od lat - ponad 1,8 tys. naruszeń praw pacjenta stwierdzono w ubiegłym roku w Polsce. Taki jest wniosek z najnowszego raportu Rzecznika Praw Pacjenta. Najczęściej naruszanym prawem było prawo do świadczeń zdrowotnych. Takich sytuacji dotyczyło ponad tysiąc przypadków.

Naruszenie prawa do świadczeń zdrowotnych dotyczy na przykład sytuacji, gdy pacjent nie dostał pomocy medycznej tak szybko, jak wymagał tego jego stan lub nie dostał pełnej informacji o metodach leczenia. Rzecznik Praw Pacjenta stwierdził ponad trzysta przypadków naruszenia prawa do dokumentacji medycznej, gdy chory miał trudności z otrzymaniem na przykład wyników badań.

Pacjenci przed przychodnią w centrum Warszawy, komentują, że takie sytuacje niestety wciąż się zdarzają.

Kiedyś takich sytuacji było więcej, jest tu chyba poprawa, ale problemy cały czas bywają. Chciałam przenieść się z przychodni do przychodni, usłyszałam, że nie dostaną dokumentów, dopiero rozmowa z kierownikiem przychodni zadziałała, pracownicy poszli mi na rękę, pozwolili skserować dokumenty. Obecnie na pewno dużo ułatwiają elektroniczne systemy - opisują w rozmowie z naszym reporterem Michałem Dobrołowiczem pacjenci.

W ubiegłym roku ponad sto przypadków dotyczyło naruszenia prawa pacjenta do intymności w szpitalu. Cztery przypadki - prawa do przechowywania rzeczy w depozycie. Rzecznik przyznał, że w jednej sytuacji pacjent nie mógł łatwo skorzystać z opieki duszpasterskiej.

Mniej sygnałów, więcej naruszeń

W ostatnich latach widać, że pacjenci w Polsce odważniej zgłaszają sytuację, gdy mieli wrażenie, że ich prawa nie są przestrzegane. W ubiegłym roku takich sygnałów było prawie sto tysięcy. Infolinia Rzecznika Praw Pacjenta odebrała w 2023 roku ponad 75 tys. telefonów. Dla porównania - w 2022 roku zgłoszeń telefonicznych było ponad 98 tys., a w 2021 roku ponad 133 tys.

Można to pewnie tłumaczyć między innymi pandemią koronawirusa i wieloma zmianami w sposobie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce, który przez wiele miesięcy był nastawiony głównie na leczenie pacjentów z Covid-19. Mimo że liczba zgłoszeń i sygnałów w 2023 roku delikatnie zmalała, liczba stwierdzonych naruszeń była w ubiegłym roku wyższa niż w poprzednich latach. W 2023 roku było ich 1877, w 2022 - 1326, a w 2021 roku - 1759.

Pełny raport dotyczący naruszeń praw pacjenta dostępny jest na stronie: https://www.gov.pl/web/rpp/sprawozdanie-za-2023-rok

Przedstawiciele Naczelnej Izby Lekarskiej potwierdzają, że wiele zgłoszeń dotyczy tego, że kontakt z medykiem był niemiły. Iwona Kania z Naczelnej Izby Lekarskiej odpowiada, żeby takie sytuacje wyjaśniać jak najszybciej w konkretnej lecznicy.

Warto rozmawiać na początku z kierownictwem placówki, kliniki, przychodni czy szpitala. Może uda się już na tym wstępnym etapie, na początku znaleźć proste rozwiązanie. Oczywiście, zdarzają się sytuacje, gdy pacjent jest niezadowolony z wyników wizyty, gdy ocenia pracę lekarzy - opisuje. 

Jak zgłosić się do Rzecznika Praw Pacjenta?

Jeden ze sposobów zgłoszenia podejrzeń naruszeń praw pacjenta oraz zadania pytania w tej sprawie to kontakt z infolinią Rzecznika Praw Pacjenta. Pacjenci korzystając z jednego numeru telefonu - 800 190 590 - mają możliwość rozmowy zarówno z konsultantami Rzecznika, jak i NFZ, poprzez wybranie odpowiedniego prefiksu.

"W ramach infolinii rzecznika pacjenci mogą uzyskać m.in. informacje o prawach, jakie przysługują pacjentom, w tym przysługujących w konkretnej opisanej przez pacjenta sprawie, sposobach rozwiązania zgłaszanego problemu, instytucjach lub urzędach, do których można zgłosić skargę lub które, w ramach swoich kompetencji, mogą rozwiązać problem, szczególnych uprawnieniach do świadczeń opieki zdrowotnej, drogach dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia, tym jak złożyć sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarza, funkcjonowaniu wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, możliwościach zgłaszania działań niepożądanych leków" - czytamy w raporcie Rzecznika Praw Pacjenta.

Przedstawiciele Biura Rzecznika Praw Pacjenta podpowiadają też, że można zgłosić się e-mailowo na adres kancelaria@rpp.gov.pl, skontaktować się poprzez czat, który dostępny jest na stronie internetowej www.gov.pl/rpp albo umówić się na osobiste spotkanie z pracownikiem w siedzibie Biura Rzecznika Praw Pacjenta.

Opracowanie: