Granice obrony koniecznej będą rozszerzone? Rząd zajmie się tą kwestią

Rozszerzenie granic obrony koniecznej w kwietniu zapowiedział minister sprawiedliwości-prokurator generalny Zbigniew Ziobro. Zgodnie z projektem do art. 25 Kodeksu karnego miałby zostać dodany zapis, iż karom nie podlegałby ten, kto przekraczałby granice obrony koniecznej "odpierając zamach polegający na wdarciu się do mieszkania, lokalu, domu albo przylegającego do nich ogrodzonego terenu lub odpierając zamach poprzedzony wdarciem się do tych miejsc, chyba że przekroczenie granic obrony koniecznej było rażące".

"Szczególne okoliczności ataku, to jest wdarcie się do pomieszczeń mieszkalnych, a więc istotne naruszenie sfery prywatnej jednostki i związane z tym w praktyce niebezpieczeństwo powodują, że jest on na tyle społecznie szkodliwy, że usprawiedliwione jest podjęcie wszelkich środków mających na celu skuteczne powstrzymanie napastnika przed kontynuowaniem zamachu" - głosi uzasadnienie projektu,

Dziś art. 25 Kk stanowi, że "nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem". W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności, gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia - głosi Kk. Zgodnie z nim, nie podlega karze, kto "przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu". Dotychczasowe przepisy miałyby nadal obowiązywać.

Podczas konsultacji projektu część prawników wskazywała, że może on powodować "pewne negatywne skutki uboczne", np. "promowanie postaw agresywnych przy rozwiązywaniu konfliktów z sąsiadami". Zdaniem MS nie ma jednak obawy, że nowe przepisy dadzą pole do nadużyć, gdyż każde przekroczenie granic obrony koniecznej nadal będzie badane przez prokuraturę i to ona ustali, czy są przesłanki wyłączające odpowiedzialność karną osoby, która broni swego domu, mieszkania, posesji przed napaścią.

Rząd zajmie się także wprowadzeniem podzielonej płatności w VAT, czyli tzw. split paymenty. Projekt zakłada, że wystawca faktury, w której płatność zostanie podzielona, będzie mógł swobodnie dysponować tylko kwotą netto.

W uzasadnieniu do projektu przygotowanego przez resort finansów napisano, że celem rozwiązania jest zapewnienie większej stabilności wpływów z VAT, ale również zapobieganie unikaniu płacenia tego podatku. Zapewni to - stwierdza MF - większe bezpieczeństwo podatkowe, pewność prowadzenia działalności gospodarczej oraz zachowanie równych zasad konkurencji.

Wyjaśniono, że istota podzielonej płatności polega na tym, że zapłata za towar lub usługę odpowiadająca wartości sprzedaży netto jest płacona przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy dostawcy, lub jest rozliczana w inny sposób, natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie VAT, jest płacona na specjalny rachunek bankowych dostawcy - rachunek VAT.

Wskazano, że mechanizm podzielonej płatności znajdzie zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych podatników, czyli do transakcji tzw. B2B. Pozostanie bez wpływu na zakupy dokonywane przez konsumentów (nieprowadzących działalności gospodarczej), nie będzie możliwe zastosowanie podzielonej płatności w transakcjach B2C.

W projekcie zaproponowano dobrowolność w stosowaniu podzielonej płatności, a inicjatywę w tym zakresie będzie miał nabywca towarów lub usług. Dobrowolność oznacza, że mechanizm split payment będzie można stosować wybiórczo - nabywca będzie decydował, którą fakturę zapłaci z zastosowaniem tego mechanizmu i wobec którego dostawcy go zastosuje.

Rachunek VAT będzie zakładany przez banki lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe dla każdego podmiotu posiadającego rachunek rozliczeniowy oraz analogiczny rachunek imienny dla celów działalności gospodarczej w SKOK. Banki i SKOK-i będą miały obowiązek założenia wszystkim podatnikom rachunków VAT.

Projekt przewiduje też zachęty dla tych podatników, którzy podejmą decyzję o dobrowolnym stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Zakłada też zmianę przepisów dotyczących zwrotu różnicy podatku. Jeżeli podatnik zdecyduje się na zwrot na rachunek VAT, wówczas taki zwrot będzie dokonany w przyspieszonym terminie (25 dni) bez możliwości przedłużenia tego terminu zwrotu przez naczelnika urzędu skarbowego.

_(MN)