Przedstawiciel polskich władz jest jednym z siedmiu głównych negocjatorów, którzy w imieniu Unii Europejskiej pod kierunkiem Komisji Europejskiej negocjują dla 27 państw kontrakty z firmami farmaceutycznymi na zakup szczepionek – ustaliła nasza dziennikarka Katarzyna Szymanska-Borginon.
Polak jest więc członkiem ścisłego zespołu negocjacyjnego, którego skład jest poufny. Ani Komisja Europejska, ani Ministerstwo Zdrowia nie chciały podać nazwiska osoby, która jest jednym z siedmiu głównych negocjatorów szczepionek w imieniu całej Unii - ze względu na poufność toczących się negocjacji.
W skład poufnego Wspólnego Zespołu Negocjacyjnego wchodzą poza przedstawicielem Polski także Niemiec, Francuz, Włoch, Holender, Hiszpan i Szwed. Jak poinformowało RMF FM Ministerstwo Zdrowia, Polak jest wydelegowany przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny i jest to "ekspert merytoryczny od szczepionek".
Jak informuje resort zdrowia w swoim oświadczeniu dla RMF FM, podpisał on - tak jak inni negocjatorzy - "umowę o ścisłej poufności i braku konfliktu interesów". Ukrywanie nazwisk tego zespołu, który w imieniu obywateli całej Unii negocjuje kontrakty, wywołało oburzenie organizacji pozarządowych, które złożyły skargę w tej sprawie do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich.
Ministerstwo Zdrowia pytane przez RMF FM o to jakie były zasady wyboru do Wspólnego Zespołu Negocjacyjnego, wyjaśnia: "(...) Zgodnie z porozumieniem ramowym między KE a państwami członkowskimi zespół negocjacyjny składa się z ekspertów z odpowiednim doświadczeniem, pochodzących z sześciu uczestniczących państw członkowskich dysponujących zdolnościami do produkcji szczepionek".
Rzecznik nie wyjaśnił co oznacza sformułowanie "dysponujących zdolnościami do produkcji szczepionek". Inne kraje - takie jak Belgia - produkują przecież szczepionki, a nie mają swojego przedstawiciela w tym ścisłym zespole.
Holandia nie ukrywa nazwiska swojego negocjatora. Informacje o nim można znaleźć na rządowej stronie internetowej. Jest nim Erik Bruinsma, prawnik z wykształcenia, obecnie dyrektor Ministerstwa Zdrowia, Opieki Społecznej i Sportu, który wcześniej pracował w Ministerstwie Sprawiedliwości i Bezpieczeństwa, a także w Ministerstwie Finansów oraz w Administracji Podatkowej i Celnej. "Jest członkiem europejskiego zespołu negocjacyjnego z ramienia Holandii do spraw zakupu szczepionek Covid-19 i prowadzi działania związane z opracowywaniem szczepionek" - czytamy na stronach rządowych Holandii. Najwięcej kontrowersji i pytań o ewentualny konflikt interesów wzbudził szwedzki przedstawiciel tego zespołu, Richard Bergström, który stał na czele Europejskiej Federacji Przemysłu i Stowarzyszeń Farmaceutycznych (Efpia).
We wrześniu 2020 holenderski poseł lewicowej PVDA Marc Botenga, potępił "obecność byłego lobbysty Richarda Bergströma w zespole negocjacyjnym Komisji Europejskiej w sprawie zakupu szczepionki przeciwko Covid-19". W swoje interpelacji poselskiej wyraził obawy, że "obecność Bergströma sprawi, że umowy będą bardzo korzystne dla interesów międzynarodowych koncernów farmaceutycznych i będą odbywać się kosztem obywateli i zabezpieczenia społecznego". Botenga wzywał do przejrzystości, ujawnienia nazwiska wszystkich członków zespołu negocjacyjnego i ujawnienia kontraktów. Dziennika "Le Monde" ujawnił także nazwisko przedstawiciela Hiszpanii. Jest nim Cesar Hernandez, z hiszpańskiej agencji ds. leków (AEMPS).
Rolą ekipy negocjatorów jest negocjowanie kontraktów z firmami farmaceutycznymi. Co tydzień zdają relacje"komitetowi pilotażowemu". Ten ostatni wytycza linie kierunkowe negocjatorom i zapewnia, żeby interesy wszystkich państw członkowskich zostały uwzględnione w trakcie negocjacji - przekazał RMF FM rzecznik KE Stefan De Keersmaecker.
Na stronach internetowych KE można wyczytać jak konkretnie działa zespół siedmiu negocjatorów, chociaż nie podano ani krajów, z których pochodzą, ani ich nazwisk. "Negocjacje z dostawcami szczepionek są prowadzone przez Komisję wraz ze Wspólnym Zespołem Negocjacyjnym (Joint Negotiation Team). Członkowie Wspólnego Zespołu Negocjacyjnego, którzy reprezentują siedem państw członkowskich, są mianowani przez Komitet Sterujący (Steering Committee). Komitet Sterujący omawia i dokonuje przeglądu wszystkich aspektów umów zakupu ramowych (APA), zanim zostaną one podpisane. W komitecie, który zbiera się co tydzień, reprezentowane są wszystkie państwa członkowskie UE. Zespół negocjacyjny najpierw prowadzi wstępne rozmowy z daną firmą, aby dowiedzieć się, czy istnieje wspólna płaszczyzna do podjęcia szczegółowych negocjacji umownych. Jeśli tak jest, do firmy tej wysłane zostaje zaproszenie do składania ofert, po czym musi ona przedłożyć swoją ofertę. Umowa zakupu z wyprzedzeniem zostaje zawarta, kiedy obie strony sfinalizują prace związane z umową. Jest to omawiane i uzgadniane z komitetem sterującym. Zawarcie umowy zakupu z wyprzedzeniem wymaga zatwierdzenia przez Komisję".
ZOBACZ RÓWNIEŻ: Szczepionki przeciw Covid-19. Na jakie możemy liczyć?
