Notre Dame po pożarze. Ogień został zaprószony przez przypadek [ZAPIS RELACJI]

Jak podaje "The Guardian" pierwszy alarm pożarowy rozległ się o 18:20 podczas mszy. Prokurator, Rémy Heitz, mówi później, że nie jest jasne, czy alarm był spowodowany przez dym. Kapłan odprawiający mszę zawahał się przez chwilę, ale kontynuował nabożeństwo, wierząc, że może to być fałszywy alarm. Chociaż nie zauważono śladów pożaru cała katedra została ewakuowana. O godzinie 18:43 rozległ się kolejny alarm. Wtedy płomień już trawił świątynię.

Jak podaje PAP odnaleziony we wtorek kogut z iglicy katedry, to relikwiarz. Wewnątrz spatynowanego repusowanego miedzianego koguta, symbolu zaparcia się św. Piotra, ocalały relikwie patronki Paryża św. Genowefy, patrona Francji św. Dionizego i fragment korony z cierni.

Relikwiarz, który przetrwał zawalenie się w pożarze iglicy sięgającej prawie 100 metrów i wysoką temperaturę, trzeba zbadać, czy zachował się w całości i zadecydować, czy na odrestaurowanej iglicy umieszczać go z powrotem czy też jego kopię.

Odnaleziono rzeźbę, która zdobiła zniszczoną iglicę paryskiej katedry. To kogut galijski - czyli jeden z symboli Francji. Władze Paryża sugerują, że to dobry znak - wyrażają nadzieję, że zgodnie z obietnicami prezydenta Macrona częściowo zniszczona przez gigantyczny pożar świątynia zostanie odbudowana w ciągu pięciu lat.

Merowie ponad trzech tysięcy francuskich gmin proponują symboliczną pomoc w odbudowie katedry. Wyrazili gotowość podarowania ekipom, które będą odbudowywać katedrę ponad 3 tys. dębów, po to, żeby można było odtworzyć dębowe belki, które wspierały dach świątyni. Ponad tysiąc dębów oferuje również jedna z wielkich francuskich spółek ubezpieczeniowych, do której należy jeden z dużych lasów.

Odbudujemy katedrę Notre Dame piękniejszą niż kiedykolwiek. Chciałbym, żeby było to w ciągu pięciu lat. Możemy to zrobić - powiedział w wieczornym orędziu do narodu prezydent Francji Emmanuel Macron.

To od nas zależy to, czy zmienimy tę katastrofę w szansę do bycia razem, głęboko zastanawiając się nad tym, czym byliśmy i co musimy zrobić, żeby stać się lepsi - powiedział. Prezydent jednocześnie podziękował strażakom za pracę przy gaszeniu pożaru, a także wszystkim, którzy zaoferowali datki na rzecz odbudowy świątyni.

W wieczornym wystąpieniu prezydent Francji Emmanuel Macron zadeklarował, że katedra Notre Dame zostanie odbudowana w ciągu 5 lat.

Papież Franciszek rozmawiał we wtorek przez telefon z prezydentem Francji Emmanuelem Macronem o pożarze, który zniszczył paryską katedrę Notre Dame. O rozmowie poinformował Watykan.

Nie podano dotychczas szczegółów.

Wcześniej tego dnia Franciszek wystosował przesłanie do arcybiskupa Paryża Michela Aupetita, w którym zapewnił o swej modlitwie i solidarności z wiernymi oraz ze wszystkimi mieszkańcami Francji.

Pożar w paryskiej katedrze Notre Dame wywrócił do góry nogami kalendarz polityczny we Francji przed wyborami do Parlamentu Europejskiego - pisze we wtorek AFP. Większość partii ogłosiło przerwę w kampanii wyborczej, prezydent Emmanuel Macron odwołał orędzie do narodu.

Poza planowanym na poniedziałkowy wieczór orędziem, w którym miał podsumować dotychczasowe protesty tzw. żółtych kamizelek i debatę o naprawie państwa, prezydent odwołał również zaplanowaną na środę konferencję prasową. Pałac Elizejski poinformował o odłożeniu przemówienia, dodając, że szef państwa wypowie się "w swoim czasie".

Również rząd zajmuje się obecnie "planem odbudowy" zniszczonej katedry. Premier Edouard Philippe zwołał we wtorek posiedzenie rządu w celu omówienia i przygotowania tych planów. Również środowe posiedzenie rządu - według Pałacu Elizejskiego - ma być poświęcone jedynie sprawie pożaru.

Od poniedziałkowego pożaru oblicze francuskiej opozycji, krytykującej wcześniej kroki władz, zmieniło się; cała klasa polityczna, jednym głosem z Macronem, łączy się w bólu z narodem - informuje francuska agencja prasowa.

Brytyjska królowa Elżbieta II oraz następca tronu książę Karol również wyrazili solidarność z Francją po pożarze katedry Notre Dame w Paryżu. Doświadczenie z renowacji królewskiego zamku w Windsorze po pożarze z 1992 r. może być pomocne przy odbudowie świątyni.

Kapelan paryskiej straży pożarnej Jean-Marc Fournier został okrzyknięty bohaterem. To on uratował cenne relikwie korony cierniowej oraz Najświętszy Sakrament z płonącej katedry Notre Dame. 

Przeczytajcie całą historię księdza na RMF24.PL

Z całego świata napływają we wtorek do Paryża wyrazy współczucia po pożarze w słynnej katedrze Notre Dame. O solidarności z Francuzami zapewnili m.in. papież Franciszek, brytyjska królowa Elżbieta II czy prezydenci USA i Rosji, Donald Trump i Władimir Putin.

Papież Franciszek zapewnił Francuzów o swej bliskości i modlitwie, udzielając błogosławieństwa biskupom tego kraju, wiernym paryskiej archidiecezji, wszystkim mieszkańcom stolicy i całej Francji.

Również królowa Elżbieta II w przesłaniu do prezydenta Francji Emanuela Macrona podkreśliła, że jest głęboko zasmucona pożarem i że w modlitwie łączy się z całą Francją.

"Niech Bóg błogosławi naród Francji" - napisał na Twitterze prezydent USA Donald Trump. Zniszczoną katedrę nazwał "jednym z największych skarbów świata".

Z kolei prezydent Rosji w telegramie do Macrona, przekazując narodowi francuskiemu wyrazy ubolewania, zaoferował pomoc rosyjskich specjalistów w odbudowie zniszczonej katedry.

Ambasada Francji w Moskwie wyraziła we wtorek wdzięczność mieszkańcom rosyjskiej stolicy za wyrazy współczucia po pożarze katedry Notre Dame i poprosiła, aby nie pozostawiać pod budynkiem ambasady gotówki; uruchomione zostanie specjalne konto.

Nadzwyczajne siły paryskiej policji prowadzą śledztwo w celu ustalenia przyczyn gigantycznego pożaru - który częściowo zniszczył katedrę Notre Dame. Szef firmy, która remontowała katedrę zeznał, że wszyscy robotnicy skończyli prace przed wybuchem pożaru.

Paryski prokurator oświadczył, że jego zdaniem pożar jest powiązany z remontem, choć nie wyjaśnił w jaki sposób.

Wszystko wskazuje na to, że płomienie zaczęły trawić dach katedry koło ustawionego nad nim rusztowania, które zostało zrobione z metalu i drewna.

Specjaliści sugerują, że mógł zawinić jeden z robotników, nawet jeżeli na rusztowaniu nikogo nie było, kiedy pożar wybuchł.

Eksperci twierdzą, że na przykład rzucony na poddaszu katedry niedopałek papierosa mógł spowodować pożar, który na początku rozprzestrzeniał bardzo wolno, bo wiele belek podtrzymujących dach, zrobionych było z bardzo twardego dębowego drewna sprzed blisko tysiąca lat.

W diecezjach Francji w środę o godz. 18.50, o której w poniedziałek wybuchł pożar w katedrze Notre Dame w Paryżu, rozdzwonią się dzwony w kościołach katedralnych - poinformowała we wtorek Konferencja Biskupów Francji na Twitterze.

Przywódca Chin Xi Jinping przekazał we wtorek prezydentowi Francji Emmanuelowi Macronowi wyrazy współczucia z powodu zniszczeń dokonanych przez pożar w katedrze Notre Dame w Paryżu, którą określił jako symbol cywilizacji - podała chińska agencja prasowa Xinhua.

Chińczycy, podobnie jak Francuzi, są głęboko zasmuceni niszczycielskim pożarem - napisał Xi w przesłanej nocie. Zaznaczył, że katedra Notre Dame jest symbolem cywilizacji francuskiej oraz wielkim skarbem cywilizacji ludzkiej.

Prezydent ChRL wyraził przy tym przekonanie, że katedra zostanie sprawnie odrestaurowana i odzyska swój splendor dzięki wysiłkom Francuzów i wsparciu społeczności międzynarodowej - podała Xinhua.

Bułgarski premier Bojko Borisow powiedział we wtorek, że jego kraj wyśle konserwatorów i malarzy, by pomogli w odbudowie Notre Dame. Zapewnił też, że Bułgaria jest gotowa wesprzeć finansowo proces odbudowania paryskiej katedry.

Bułgarska szkoła konserwatorów jest znana i ceniona. Są też bardzo dobrzy bułgarscy malarze ikon. Ich praca będzie wkładem Bułgarii w odbudowę katedry - podkreślił premier.

Już w nocy z poniedziałku na wtorek, kiedy jeszcze szalał pożar, Borisow wyraził ubolewanie z powodu ogromnych zniszczeń. Jest przerażające patrzeć jak osiem wieków historii znika na naszych oczach - powiedział.

Dzieła sztuki i cenne przedmioty ocalone z poniedziałkowego pożaru w paryskiej katedrze Notre Dame zostaną przeniesione do pobliskiego muzeum w Luwrze - zapowiedział we wtorek minister kultury Francji Franck Riester.

Szef resortu dodał, że obrazów z katedry raczej nie uszkodził ogień, a dym. Obrazy "prawdopodobnie będą mogły być wynoszone od piątku i bezpiecznie przenoszone do archiwów Luwru, gdzie zostaną osuszone i odrestaurowane" - powiedział dziennikarzom Riester.

Podkreślił, że słynne rozety francuskiej katedry "prawdopodobnie nie doznały ogromnych zniszczeń".

Minister ponadto wyjaśnił, że eksperci, architekci i strażacy obserwują budynek, zapewniają jego bezpieczeństwo i planują najlepsze kroki w celu zachowania tego, co w katedrze jest najbardziej zagrożone.

Wśród uratowanych z pożaru cennych przedmiotów są relikwie, w tym "korona cierniowa" Chrystusa czy XIII-wieczne "tuniki świętego Ludwika" IX, króla Francji.

Watykan i Włochy zaoferowały pomoc Francji przy odbudowie katedry Notre Dame, zniszczonej w poniedziałkowym pożarze. Obie strony wskazały na możliwość udzielenia wsparcia przez ekspertów.

Prefekt Papieskiej Rady Kultury kardynał Gianfranco Ravasi powiedział dziennikarzom we wtorek, że Watykan może zaoferować swoje "kompetencje". Wskazał na gotowość pomocy ze strony ekspertów z Muzeów Watykańskich, specjalizujących się w odnowie i konserwacji dzieł sztuki.

Możemy uczestniczyć w pewnych specyficznych aspektach, ale to musi zostać ustalone w wyniku dialog" - zastrzegł kard. Ravasi pytany o to, czy Stolica Apostolska będzie współpracować przy odbudowie paryskiej katedry.

Kanał 2 francuskiej telewizji publicznej w sobotę wieczorem wyemituje na żywo uroczysty koncert z apelem o składanie datków na odbudowę zniszczonej w pożarze paryskiej katedry Notre Dame - ogłosiła we wtorek telewizja France 2.

Jak poinformowano, w wydarzeniu tym, zatytułowanym "Paryska Notre Dame, wielki koncert", udział weźmie popularny prezenter programów historycznych Stephane Berne, inni prezenterzy i dziennikarze francuskiej telewizji oraz "liczni artyści".

Artyści wykonają zarówno piosenki, jak i utwory muzyki klasycznej, apelując o datki na odbudowę słynnej katedry. Według France 2 operację koordynuje Centrum Zabytków Narodowych (Centre des monuments nationaux). Szczegółowy program wydarzenia ma zostać podany później.

Koncert będzie transmitowany również przez telewizję TV5 Monde, francuskojęzyczny kanał przeznaczony dla zagranicznej publiczności.

Jak twierdzą eksperci, pożar osłabił konstrukcję katedry Notre Dame - donosi nasz korespondent Marek Gładysz.

Francuskie MSW zapowiedziało, że mieszkańcy pięciu kamienic, które znajdują się w pobliżu katedry - zostaną na wszelki wypadek ewakuowani.

Przedstawiciele MSW nie mówią tego wprost, ale mieszkańcy ewakuowani z pięciu pobliskich kamienic będą mogli wrócić do domu prawdopodobnie dopiero w piątek rano, bo przez ponad 48 godzin ma trwać wzmacnianie struktury katedry.

Według nieoficjalnych informacji istnieje ryzyko, że runie na ziemię część muru nawy poprzecznej. Eksperci poinformowali, że sklepienie świątyni zostało w sumie uszkodzone w trzech miejscach, a nie w jednym, jak wcześniej mówili świadkowie.

W tej sytuacji, również policja nie będzie mogła prowadzić śledztwa wewnątrz budowli.

Największe obrazy, których nie udało się dotąd odczepić od murów katedry, mają zostać przewiezione dopiero za 2 dni do Luwru, gdzie zostaną poddane suszeniu, bo zostały zalane podczas akcji gaśniczej.

Francuski koncern energetyczny Total przekaże 100 mln euro na odbudowę zniszczonej w poniedziałkowym pożarze katedry Notre Dame w Paryżu - zapowiedział we wtorek dyrektor wykonawczy firmy Patrick Pouyanne.

Mer Paryża Anne Hidalgo zaproponowała we wtorek na antenie radia France Inter zorganizowanie w stolicy Francji "międzynarodowej konferencji darczyńców" w celu odbudowania katedry. Poinformowała, że merostwo wyasygnuje z budżetu miasta 50 mln euro na odbudowę katedry.

Przewodnicząca rady regionu paryskiego Valerie Pecresse ogłosiła, że region uruchomi 10 mln euro z puli "pomocy w nagłych wypadkach, aby wesprzeć archidiecezję w pierwszych pracach" rekonstrukcyjnych w katedrze Notre Dame.

Minister kultury Hiszpanii Jose Guirao zlecił kontrolę ochrony przeciwpożarowej w najważniejszych zabytkach tego kraju, w tym we wszystkich katedrach. Wtorkowa decyzja ministra ma związek z pożarem paryskiej katedry Notre Dame.

Jak poinformował Guirao, w pierwszej kolejności władze siedemnastu hiszpańskich wspólnot autonomicznych zlecą odpowiednim służbom sprawdzenie stanu instalacji elektrycznych oraz bezpieczeństwa wewnątrz zabytkowych obiektów.

Decyzja o skontrolowaniu bezpieczeństwa pożarowego naszych zabytków jest oczywistym efektem poniedziałkowego pożaru w Notre Dame. I jest to dla nas sygnał, że konieczne jest przeprowadzenie u nas dokładnej kontroli wszystkich tych instalacji - powiedział Guirao na antenie publicznego radia RNE.

Zaznaczył, że największe zagrożenie pożarowe w zabytkowych obiektach “zawsze stanowią stare przewody elektryczne".

Pożar, który zniszczył katedrę Notre Dame w Paryżu, prawdopodobnie został wzniecony przypadkowo - poinformowała we wtorek prokuratura. Zdaniem ekspertów jest za wcześnie, by wskazać koszt odbudowy, ale można szacować, że wyniesie ona setki milionów euro.

Obecnie przychylamy się do teorii o przypadkowym zaprószeniu ognia - oświadczył szef paryskiej prokuratury Remy Heitz.

Jak dodał, 50 osób uczestniczy w dochodzeniu, które w jego ocenie będzie długie i skomplikowane.

Strażacy opublikowali film z poniedziałkowej akcji w Notre Dame

Ambasador Polski we Francji Tomasz Młynarski poinformował, że obraz z wizerunkiem Matki Bożej Częstochowskiej oraz relikwie św. Jana Pawła II z polskiej kaplicy w Katedrze Notre Dame zostały ocalone. Z kolei według szefa gabinetu prezydenta Krzysztofa Szczerskiego, polska kaplica w katedrze ucierpiała, ale zachowała się.

Widok na żywo z Paryża:

"Notre Dame jest jak członek rodziny każdego Francuza. Jest częścią naszej tożsamości i nie dającym się ocenić skarbem dla nas wszystkich" - mówi o paryskiej katedrze dyrektor warszawskiego biura Agence France Presse Michel Viatteau.

Jedna z najważniejszych relikwii chrześcijaństwa ocalona: strażacy walczący z pożarem katedry Notre Dame zdołali uratować Koronę Cierniową Chrystusa. Ocalały również inne relikwie Męki Pańskiej: ogień nie dotarł bowiem do katedralnego skarbca, w którym relikwie te są przechowywane.

Co jeszcze ocalało z płomieni, a czego nie zdołano uratować? Przeczytajcie!

Pożar, który wybuchł w poniedziałek wieczorem w paryskiej katedrze Notre Dame, został całkowicie ugaszony - potwierdził rzecznik straży pożarnej w stolicy Francji. Strażacy walczyli z płomieniami ponad dziewięć godzin. Podczas akcji dwóch policjantów i jeden strażak zostało lekko rannych - informuje straż pożarna w Paryżu na Twitterze.

W imię solidarności z Francją w południe z okien łódzkiego magistratu popłyną - zamiast tradycyjnej "Prząśniczki" - dźwięki "Marsylianki".

Taką informację przekazała Jolanta Baranowska z łódzkiego Urzędu Miasta.

"Prząśniczka" Stanisława Moniuszki, będąca hymnem Łodzi, od kilkunastu lat grana jest w mieście w samo południe. Dzisiaj - w imię solidarności z Francuzami - hymn Łodzi zostanie zastąpiony przez hymn Francji.

Co udało się uratować z pożaru, a co zaginęło:

Korona cierniowa uratowana z pożaru:

Oto, co zobaczyli strażacy, którzy weszli do środka katedry po pożarze:

"Chciałbym przekazać słowa pocieszenia i solidarności z narodem francuskim, także jako obywatel Gdańska - w 90 procentach zniszczonego i spalonego, a potem odbudowanego. Wy także odbudujecie waszą katedrę! Ze Strasburga, francuskiej stolicy UE, wzywam wszystkie 28 krajów do zaangażowania się w to zadanie" - napisał na Twitterze przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk.

O tym, co dzieje się na miejscu pożaru opowiada ksiądz Tadeusz Isakowicz - Zalewski, który jest w Paryżu

Policja we Francji ostrzega przed oszustami, którzy próbują wykorzystać zbiórkę pieniędzy na odbudowę Notre Dame. W internecie już się pojawiły nielegalne próby zbierania funduszy.

"Jestem przekonany, że odbudowa Katedry może stać się symbolem odbudowy Europy. Odbudowy Europy na jej prawdziwym, historycznym, judeo-chrześcijańskim fundamencie" - tak do pożaru paryskiej Notre Dame odniósł się w nocnym wpisie na Twitterze prezydent Andrzej Duda.

Przyczyna poniedziałkowego pożaru w paryskiej katedrze Notre Dame wciąż nie jest znana, władze kontynuują śledztwo w tej sprawie - powiedział wiceminister spraw wewnętrznych Francji Laurent Nunez. Ogień jest pod kontrolą, ale nie został całkowicie ugaszony - dodał. Niebezpieczeństwo zostało zażegnane, pozostaje kwestia tego, jak konstrukcja wytrzyma bardzo poważny pożar, który miał miejsce tej nocy - podkreślił wiceszef MSW. We wtorek odbędzie się seria spotkań "z ekspertami i architektami, żeby spróbować ustalić, czy struktura jest stabilna i czy strażacy mogą wejść do środka, aby kontynuować swoją misję".

Pożar zniszczył gównie dach katedry i remontowaną iglicę, która się zawaliła. Strażacy uratowali dzwonnice oraz mury zewnętrzne przed zawaleniem - pisze agencja Reutera.

Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że zaangażujemy się w odbudowę katedry Notre Dame. Będą różne możliwości włączenia się w pomoc - ogłosiła na antenie TVN 24 wicepremier Beata Szydło.

Jak stwierdziła, pomoc w odbudowie Notre Dame "to obowiązek wszystkich Europejczyków".

"W tej chwili będziemy czekać na sygnał prezydenta Francji. Prezydent (Emmanuel) Macron zapowiedział, że katedra będzie odbudowana. Na pewno będziemy chcieli się włączać. To nie jest tylko kwestia rządu, ale będą się też włączać ludzie" - zaznaczyła Beata Szydło.

W Paryżu rusza narada ekspertów w sprawie zniszczeń spowodowanych gigantycznym pożarem Notre Dame. Chociaż pożar został opanowany to jednak, strażacy cały czas pracują na miejscu.Ogień wciąż się tli - donosi nasz korespondent Marek Gładysz.

O pożarze katedry informują od rana niemal wszystkie światowe media:

Dziś ciąg dalszy przesłuchań robotników, którzy pracowali na dachu Notre Dame. To prawdopodobnie tam rozpoczął się pożar. Paryskie media piszą o poranku również o tym, że kiedy strażacy przyjechali na miejsce, nie mieli odpowiedniego sprzętu. Drabiny były zbyt krótkie, żeby dotrzeć do ogarniętych płomieniami części katedry.

Wnętrze katedry przed pożarem...

Jak donosi nasz paryski korespondent Marek Gładysz - we wtorek rano - w miejscu pożaru Notre Dame nie było już widać płomieni. Nikt nie może jednak zbliżyć się w pobliże katedry. Dostęp blokuje policja oraz straż pożarna. Ogień udało się opanować, ale dogaszanie pożaru może jeszcze potrwać. W wielu miejscach widać tlące się zgliszcza.

Teraz trzeba też sprawdzić samą konstrukcję Notre Dame, aby przekonać się, że katedrze nie grozi zawalenie. Według przedstawicieli straży w Paryżu, zniszczenia w środku katedry są mniejsze niż wcześniej sugerowano. Sklepienie główne zawaliło się w jednym miejscu - tam, gdzie spadła iglica. Ołtarz katedry pozostał nienaruszony.

Wiele relikwii i dzieł sztuki przewieziono do paryskiego ratusza.

Pierwsze strony wtorkowych gazet we Francji

TU ZNAJDZIESZ ZAPIS Z RELACJI MINUTA PO MINUCIE Z PONIEDZIAŁKU

Śledczy z Francji skupiają się na prawdopodobnym zaprószeniu ognia w trakcie prac na dachu katedry - donosi "Le Figaro", który powołuje się na źródła w prokuraturze. Nie można wykluczyć, że doszło do tego na rusztowaniach ustawionych na dachu Notre Dame.

Pożar - jak podkreślił w swoim wystąpieniu na dziedzińcu przed katedrą prezydent Francji Emmanuel Macron - jest "naszą historią, naszą literaturą, osią naszego świata wyobrażonego; miejscem, gdzie przeżywaliśmy wszystkie nasze największe momenty, nasze epidemie, nasze wojny, nasz czas wyzwolenia" - zaczął się o 18.50 w poniedziałek. Krótko przed godz. 20 (o 19.50) zawaliła się iglica.

Prezydent Włoch Sergio Mattarella zapewnił prezydenta Francji Emmanuela Macrona o bliskości, przyjaźni i solidarności z narodem francuskim w związku z pożarem katedry Notre Dame w Paryżu. Pałac Prezydencki w Rzymie opublikował treść oświadczenia szefa państwa. Mattarella napisał do Macrona: "Śledzę z niepokojem wiadomości o pożarze niszczącym w tych godzinach katedrę Notre Dame, historyczny skarb, który przez wieki strzegł nadzwyczajne dziedzictwo artystyczne o olbrzymim znaczeniu dla Francji, dla Europy i dla kultury świata".

"W tych dramatycznych godzinach całe Włochy obejmują w uścisku naród francuski ze szczerą przyjaźnią i najgłębszym bólem. Nasze myśli kierujemy ku tym, którzy na wszystkich szczeblach działają na rzecz tego, by ugasić płomienie i zachować w możliwym stopniu ten nadzwyczajny symbol Paryża" - dodał prezydent Włoch.

"Odbudujemy katedrę Notre Dame" - zapewnił prezydent Francji Emmanuel Macron, który pojawił się na miejscu pożaru. Udało się uniknąć najgorszego, ale batalia o uratowanie katedry nie jest jeszcze zakończona - powiedział krótko przed północą.

Paryska Notre Dame to nasza historia, nasza literatura, nasz świat wyobrażony. To miejsce, w którym każdy z nas przeżył swe najważniejsze chwile - dodał. Francuski prezydent miał w poniedziałek podsumować dotychczasowe żółtych kamizelek i debatę o naprawie państwa w specjalnym orędziu do narodu.