Niektóre działające w Polsce zagraniczne banki próbują omijać podatek bankowy. Mają namawiać bogatszych klientów, by brali kredyty nie w polskiej placówce banku, a w centrali tego banku poza Polską. To samo dotyczy składania większych depozytów. Poinformował o tym w Sejmie wiceminister finansów Konrad Raczkowski. Sejmowa komisja finansów spotkała się z szefami polskich banków, przedstawicielami Komisji Nadzoru Finansowego i Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. "Nie wezwałem prezesów banków na dywanik. Chodzi o to, by poznać przyczyny podniesienia opłat i marż przez banki "- mówił szef komisji Andrzej Jaworski z PiS. Przedstawiciele komisji chcieli zapoznać się z informacjami na temat podwyżek marż, prowizji i innych opłat w bankach.
Jak zaznaczył wiceminister finansów, zagraniczne banki dzięki swoim działaniom mogą oferować najbogatszym klientom kredyty tańsze niż robią to banki polskie. Zagraniczne centrale banków nie muszą bowiem płacić chociażby nowo wprowadzonego przez polski rząd podatku.
Otrzymujemy takie informacje od niektórych biur doradztwa, które też w tym uczestniczą. Na pewno takie pismo skierujemy do Komisji Nadzoru Finansowego o zbadanie tej sprawy - mówił wiceszef MF. Dodał, że chodzi o 6 banków z 3 krajów. Resort finansów zbada, czy takie operacje nie są próbą nielegalnego uchylania się od opodatkowania. Jeśli tak jest, jest to niezgodne z prawem i podlega penalizacji. Suma aktywów, jaka w tej chwili próbuje być wyprowadzana, jest znacząca - ocenił.
W związku z tym - według niego - być może będzie potrzebna nowelizacja niedawno uchwalonej ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych. Zaznaczył, że to "nie jest fair w stosunku do polskich obywateli".
Porozmawiajmy o tym, co się dzieje na rynku finansowym w relacjach instytucje bankowe - klienci. Chociażby ze względu (na to), że wiele banków ogłosiło albo wprowadziło podwyżki za te usługi, aby była jasność, z czego to wynika. Mam nadzieję, że uda nam się na te pytania odpowiedzieć - powiedział Andrzej Jaworski, rozpoczynając spotkanie z prezesami m.in. PKO BP, mBanku, Deutsche Banku, BOŚ, BPH i Alior Banku.
Odnosząc się do spekulacji, że zaproponowane przez banki podwyżki mogą mieć związek z tzw. podatkiem bankowym, Jaworski podkreślił, że w ustawie zapisany jest zakaz przerzucania tego typu kosztów na klientów. Jak dodał, "jest to normalne spotkanie komisji finansów publicznych, która zajmuje się sprawami ważnymi, związanymi z finansami".
Jaworski przypomniał przy okazji, że podobne spotkanie w Sejmie odbyło się w 2014 roku i "wtedy nie wywołało to nadzwyczajnych emocji".
Niektóre zachowania banków budzą wątpliwości UOKiK. Prowadzimy postępowanie wyjaśniające ws. wysokości opłat bankowych i prowizji - poinformowała wiceprezes Urzędu Bernadeta Kasztelan-Świetlik na posiedzeniu komisji. To nie jest postępowanie przeciwko konkretnemu przedsiębiorcy, gdzie można postawić konkretny zarzut. To jest postępowanie w sprawie, które ma na celu sprawdzenie, w jakiś sposób te opłaty się kształtują - wyjaśniła wiceszefowa UOKiK. Jak mówiła, "postępowanie jest na początkowym etapie". Jeśli przeprowadzona przez nas analiza pozwoli na postawienie zarzutów, to oczywiście będziemy to robili - podkreśliła.
Z naszej analizy wynika - i tutaj w pełni zgadzamy się z panem premierem (Mateuszem) Morawieckim - że jest to rynek konkurencyjny. Ale jakikolwiek konkurencyjny rynek by nie był, zauważyliśmy, że niektóre zachowania banków jednak budzą nasze wątpliwości - powiedziała Kasztelan-Świetlik. Dodała, że Urząd analizuje obecne zmiany dot. wysokości opłat bankowych i prowizji. Bazujemy częściowo na zestawieniu NBP, tylko to zestawienie kończy się niestety na czerwcu 2015 r. Mam nadzieję, że w najbliższych tygodniach dostaniemy świeższe analizy - zaznaczyła.
Większość banków w czwartym kwartale 2015 roku i w pierwszych miesiącach 2016 roku podniosła marże bądź oprocentowanie kredytów mieszkaniowych (15 banków), kredytów konsumpcyjnych (12 banków) i kredytów dla małych i średnich przedsiębiorstw (14 banków). 10 banków wyłącznie z kapitałem zagranicznym podniosło marże i oprocentowanie dla kredytów dla przedsiębiorców - podał wiceprzewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Wojciech Kwaśniak. To dane z ankiety przeprowadzonej przez KNF w grupie 20 banków, reprezentujących ponad 80 proc. aktywów całego sektora bankowego. W tej grupie jest 6 banków z przewagą kapitału krajowego i 14 z udziałem kapitału zagranicznego.
Dodał, że w badanym okresie w 9 bankach nastąpił wzrost cen indywidualnych rachunków bankowych, a w 6 - prowadzonych dla przedsiębiorców. Oprocentowanie gospodarstwom domowym obniżyło 11 banków, a przedsiębiorcom - 9 banków - dodał.
Kwaśniak poinformował ponadto, że KNF zbadała zachowania klientów w związku z podwyżkami. W ostatnich miesiącach nie odnotowaliśmy aktywności klientów banków w zakresie przekazywania do organu nadzoru zastrzeżeń odnośnie polityki cenowej banków - powiedział wiceprzewodniczący KNF.
Poziom koncentracji naszego rynku w wymiarze unijnym umiejscawia go na poziomie sektorów mało skoncentrowanych. Na tle nowych państw Unii Europejskiej, czyli regionu Europy Środkowo-Wschodniej Polska charakteryzuje się najniższą koncentracją. Z tego punktu widzenia można podejrzewać, że banki w Polsce będą średnio i długookresowo miały bardzo ograniczone pole do obciążania klientów kosztami nowego podatku bankowego, z uwagi na konkurencyjność innych uczestników rynku - wyjaśniał Kwaśniak. Jak dodał, dlatego też nie wszystkie banki podniosły w Polsce opłaty i też nie wszystkie "w szerokim zakresie".
Ratowanie depozytów klientów upadających podmiotów finansowych, dodatkowe wpłaty do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, czy asekuracja kredytów walutowych - to powody które, zdaniem prezesa Związku Banków Polskich, złożyły się na podwyżki marż i opłat w bankach w 2015 i 2016 roku. Decyzje o podnoszeniu opłat wynikały z trudności, jakie przeżywał polski sektor bankowy. To było tsunami pewnych dodatkowych obciążeń, nakładanych na banki i na klientów naszych banków - zaznaczył prezes.
Pietraszkiewicz wskazał, że banki musiały wydać bardzo duże pieniądze m.in. na upadające SKOK-i. To ponad 6 miliardów złotych w ciągu kilkunastu miesięcy - zaznaczył. Musieliśmy także asekurować wysokość rat kredytowych dla klientów, którzy mają kredyty walutowe. Chodziło o to, by ich raty nie musiały być wyższe niż te, które były przed decyzją Szwajcarskiego Banku Narodowego. Na mocy ustawy byliśmy też zobowiązani do przekazania ok. 600 mln zł na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców mieszkaniowych, zarówno złotowych i walutowych - wymieniał Pietraszkiewicz.
PKO BP nie dokonał żadnej zmiany marż kredytowych. Od 2010 roku wielkość prowizji i opłat pobieranych przez bank na jednego klienta zmniejsza się - mówił prezes PKO BP Zbigniew Jagiełło. Marże, w takim ważnym produkcie, jakim jest kredyt hipoteczny naszego banku, są albo najniższe w kategorii konkurencyjnych banków, albo jedne z najniższych - wskazał. Podał jednocześnie, że PKO BP udziela co czwartego kredytu hipotecznego w Polsce.
Zaznaczył, że jego bank od kilku lat co roku dokonuje zmian w tabeli opłat i prowizji. Podkreślił zarazem, że od 2010 roku sumaryczna wielkość prowizji i opłat pobieranych przez bank - przy zwiększającej się liczbie klientów - spada, co oznacza, że wielkość prowizji i opłaty na klienta jest coraz mniejsza.
Andrzej Jaworski, podsumowując posiedzenie, ocenił, że szefowie banków jednoznacznie odpowiedzieli, że to co się dzieje z marżami i podwyższaniem opłat, nie jest w żaden sposób związane z tzw. podatkiem bankowym. Myślę, że przetnie to spekulacje, które były w mediach, ale komisja nie przyjęła do wiadomości powodów, dla których te marże rosną. Cieszę się, że minister finansów zapowiedział wystąpienie do UOKiK i KNF o zbadanie tej sprawy. Jak tylko ta odpowiedź będzie, to do tematu wrócimy. Wbrew temu co mówiła PO, komisja finansów publicznych jest upoważniona do tego, by dbać o interesy konsumentów i klientów banków. Jeżeli są jakiekolwiek wątpliwości i nieprawidłowości, to jesteśmy po to, żeby to wyjaśniać - zaznaczył.
(ug, MRod)
