Fitch umieścił 14 JST w Polsce na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym - przekazała agencja ratingowa. Według ekspertów gminy będą zmuszone do podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów związany z reformą Polski Ład.
Jak przekazano, decyzja ratingowa dotyczy 14 jednostek samorządu terytorialnego:
- Białegostoku,
- Bydgoszczy,
- Chorzowa,
- Częstochowy,
- Gdańska,
- Gliwic,
- Katowic,
- Opola,
- Ostrowa Wielkopolskiego,
- Płocka,
- Rybnika,
- Szczecina,
- Warszawy,
- Zabrza.
Według agencji w wyniku wprowadzonej reformy znacznie zmniejszone zostaną dochody operacyjne w porównaniu do sytuacji, gdyby reforma nie została wprowadzona. "Reforma wpływa na dochody JST z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT)" - zaznaczono. Dodano, że PIT stanowił średnio ponad 25 proc. dochodów ogółem gmin ocenianych przez Fitch.
W opinii Fitch przewidziane w znowelizowanej ustawie o dochodach JST rozwiązania będą niewystarczające, by w pełni skompensować spodziewany spadek dochodów z tytułu udziału w dochodach z PIT. Według agencji gminy "będą zmuszone do podjęcia działań zapobiegawczych, w postaci podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów".
Przypomniano, że polskie gminy są w trakcie uchwalania budżetów na 2022 r., natomiast działania przeciwdziałające skutkom wprowadzanej reformy są dyskutowane w radach gminnych, które powinny je zatwierdzić do końca tego roku. "Jeżeli gminom nie uda się wprowadzić działań zmierzających do złagodzenia skutków ubytku dochodów operacyjnych powstałego w wyniku reformy ‘Polski Ład’, ich samodzielne profile kredytowe (SCP) ulegną pogorszeniu, prowadząc do obniżenia ratingów" - wskazano.
Fitch nie spodziewa się zmian w profilach ryzyka poszczególnych JST, "ale raczej zmiany w ocenie zdolności do obsługi długu, co z kolei będzie prowadzić do zmiany ich SCP, a to może przełożyć się na zmianę ratingów IDR".
Według Ministerstwa Finansów w 2022 r., po wprowadzeniu Polskiego Ładu oraz rozwiązań stabilizujących i wzmacniających finanse JST, samorządy osiągną dochody z tytułu PIT, CIT i subwencji ogólnej na poziomie ok. 149 mld zł, co oznacza, że będą one wyższe o 10,3 proc. od dochodów prognozowanych przez same JST w wieloletnich prognozach finansowych, sporządzonych przed ogłoszeniem Polskiego Ładu.
Gdy dochody z PIT i CIT w danym roku spadną poniżej ustalonego poziomu (tzw. poziom referencyjny), samorządy mają otrzymać dodatkowe pieniądze w ramach subwencji rozwojowej.