Uwaga świata - po krwawych zamieszkach w Kijowie - skupia się obecnie na Krymie, obiekcie prorosyjskich sentymentów. W obszernym materiale BBC News wyjaśnia, dlaczego Krym stał się punktem zapalnym konfliktu.

Krym - półwysep na południu Ukrainy, ośrodek wyraźnych, prorosyjskich nastrojów. Mieszka tam około 2,3 mln ludzi. 

Jak wynika z przeprowadzonego w 2002 roku spisu, Ukraińcy stanowią około 24 proc. populacji na Krymie, gdzie według tych samych danych mieszka 58 proc. Rosjan i 12 proc. Tatarów krymskich.

Blisko 80 proc. mieszkańców tego regionu zadeklarowało język rosyjski jako język ojczysty.

Podczas wyborów prezydenckich w 2010 roku większość głosowała na Wiktora Janukowycza. Dziś wiele z tych osób uważa, że stał się ofiarą przewrotu.

Ile Ukrainy jest w samym Krymie?

Czy Krym jest naprawdę ukraiński? - pyta BBC, szukając odpowiedzi na to pytanie w historii.

Rosja dominowała na Krymie przez około 200 lat - od 1783 roku, gdy po wygranej z Turcją wojnie i podpisaniu traktatu - zaanektowała Krym.

W 1954 roku został on przekazany Ukrainie z okazji 300. rocznicy ugody w Perejasławiu. Decyzję o oddaniu Krymu wielu Rosjan uważa za fatalny w skutkach błąd.

Półwysep w przeważającej części należy do Autonomicznej Republiki Krymu. Wyjątkiem jest Sewastopol - miasto, które bezpośrednio należy do Ukrainy i podlega władzom w Kijowie.

Znaczącą mniejszością są Tatarzy - niegdyś stanowiący tam większość - masowo deportowani do Azji Środkowej przez Józefa Stalina w 1944 roku pod pretekstem rzekomej kolaboracji z nazistami w czasie II wojny światowej.

Status prawny

Jaki jest status prawny półwyspu? Prawnie pozostaje częścią Ukrainy - stan ten poparła Rosja w 1994 roku. Podpisano wówczas Memorandum Budapesztańskie, w którym państwo rosyjskie zobowiązało się do respektowania integralności Ukrainy.

Porozumienie podpisane przez Stany Zjednoczone, Rosję i Wielką Brytanię zobowiązywało sygnatariuszy do respektowania suwerenności Ukrainy, a także powstrzymania się od użycia siły naruszającego niepodległość tego terytorium.

Krym jest autonomiczną republiką na terenie Ukrainy. Ma swój organ ustawodawczy, jednoizbowy parlament. Stanowisko prezydenta zostało zlikwidowane w 1995 roku - niedługo po tym, jak objął je prorosyjski separatysta.

Premier jest powoływany - po uzgodnieniu kandydatury z prezydentem Ukrainy - przez lokalny parlament.

Strategiczny Sewastopol


Sewastopol jest bazą rosyjskiej Floty Czarnomorskiej. I taką rolę ma pełnić do 2047 roku. Wynika ona z porozumień zawartych między Ukrainą i Rosją po rozpadzie Związku Radzieckiego.

Zgodnie z warunkami umowy najmu, każdy ruch rosyjskich wojsk poza obszarem bazy musi być zatwierdzony przez ukraiński rząd.

Jednakże Moskwa wysłała dodatkowe oddziały wojska i wykorzystała swoje siły zbrojne, by przejąć kontrolę nad półwyspem. Putin argumentuje, że musi chronić Rosjan mieszkających na tym obszarze.

Władimir Putin uzyskał zgodę na użycie wojsk nie tylko na terenie Krymu, ale całej Ukrainy.