Setki gatunków roślin i zwierząt w Europie oraz siedlisk przyrodniczych jest zagrożonych - mimo wysiłków, by je chronić - głosi raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA). Zagrożeniem dla przyrody są m.in. rolnictwo, urbanizacja i zanieczyszczenia.
Według raportu "Stan natury w Unii Europejskiej", który obejmował okres od 2013 do 2018 r., stan ochrony gatunków i siedlisk w Europie nie jest dobry. Zmiana tej sytuacji i osiągnięcie poziomu zgodnego z przyjętymi europejskimi celami wymaga wiele pracy. Badania EEA, opierające się na pracy ponad 220 tys. osób, skupiły się na ocenie trzech obszarów tematycznych: sytuacji ptaków, innych zwierząt i siedlisk przyrodniczych.
Nasza ocena pokazuje, że zagwarantowanie zdrowia i przetrwania europejskiej natury i dobrobytu ludzi wymaga zasadniczej zmiany w naszym podejściu do produkowania i konsumowania żywności, korzystania z lasów i budowania miast - ocenił Hans Bruyninckx, dyrektor wykonawczy EEA, agencji Unii Europejskiej zajmującej się monitorowaniem stanu środowiska naturalnego.
Te wysiłki muszą być sprzężone z lepszym wdrażaniem i egzekwowaniem polityki ochrony środowiska, jak również ze zwiększaniem ambicji w polityce klimatycznej, szczególnie w zakresie transportu i energii - dodał Bruyninckx.
Zaledwie 47 proc. z 463 badanych gatunków ptaków cieszyło się dobrym stanem ochrony. Liczba ta stanowiła pięcioprocentowy spadek w stosunku do poprzedniego raportu z lat 2008-2012. Ponadto aż 81 proc. siedlisk przyrodniczych było słabo lub źle chronionych.
Według raportu sytuacja łąk, wydm, torfowisk i trzęsawisk mocno się pogarsza, za to ochrona lasów polepsza.
Dokument pokazuje także pozytywne tendencje, takie jak rosnąca powierzchnia obszarów chronionych w ramach programu Natura 2000. Podkreślono jednak, że w wypadku ochrony konkretnych gatunków lub rodzajów siedlisk możemy zazwyczaj mówić tylko o sukcesach na poziomie regionalnym lub lokalnym, a nie ogólnoeuropejskim.
Jako największe zagrożenia dla bioróżnorodności raport EEA wymienia przede wszystkim rolnictwo intensywne, rozrost miast i niezrównoważoną gospodarkę leśną. Dodatkowymi zagrożeniami są zanieczyszczenie powietrza, wód i gleb oraz nielegalna wycinka drzew, a także kłusownictwo ryb i zwierząt. Te czynniki są potęgowane przez zmiany biegu rzek, czyli np. poprzez ich regulowanie, inwazje obcych gatunków i zmiany klimatu.
Pośród rozwiązań politycznych, które mogą wzmocnić ochronę przyrody w Europie, autorzy opracowania wymienili nową europejską strategię bioróżnorodności do 2030 r. oraz strategię "Od pola do stołu". To kluczowe elementy planu Europejskiego Zielonego Ładu.
Żaden kraj nie powstrzymał spadku bioróżnorodności, więc jest to nasz wspólny problem - podsumował raport pracownik Komisji Europejskiej odpowiedzialny za ochronę środowiska Micheal O'Brien.
