Za miesiąc mija termin składania wniosków o status osiedlonego w Wielkiej Brytanii. Szacuje się, że nawet 150 tys. obywateli Unii Europejskiej może nie zdążyć ze złożeniem do tego czasu odpowiednich dokumentów.
O status osiedlonego wystąpiło w Wielkiej Brytanii już ponad 5 mln osób. Brytyjska komisja parlamentarna, zajmująca się losem obywateli Unii Europejskiej po brexicie, twierdzi jednak, że 150 tys. obywateli Wspólnoty może nie dopełnić przed 30 czerwca wszystkich formalności.
Eksperci uważają, że wielu ludzi nie złoży wniosków ze względu na brak koniecznych dokumentów, które potwierdzają ciągłość pobytu na Wyspach. Inni natomiast nie zrobią tego z czystej niewiedzy, mimo trwających w przestrzeni publicznej kampanii informacyjnych.
Czynnikiem porównawczym była dla komisji podobna akcja, informująca Brytyjczyków o wyłączeniu analogowego sygnału telewizyjnego. Okazało się, że ponad 3 proc. społeczeństwa nie miało pojęcia o nadchodzącej zmianie w dniu, kiedy ona nastąpiła.
Uzyskanie statusu osoby osiedlonej lub tymczasowego statusu osoby osiedlonej jest konieczne, aby po zakończeniu okresu przejściowego po brexicie, który upłynął 31 grudnia 2020 roku, obywatele państw UE mogli nadal legalnie mieszkać w Wielkiej Brytanii i zachować nabyte prawa, czyli m.in. prawo do:
- pracy w Wielkiej Brytanii,
- korzystania z publicznej służby zdrowia NHS,
- podejmowania nauki lub kontynuowania studiów,
- korzystania - po spełnieniu określonych warunków - z funduszy publicznych takich jak zasiłki i świadczenia emerytalne.
Obecnie, maksymalnie do 30 czerwca, wnioski mogą składać już tylko osoby, które były w Wielkiej Brytanii przed końcem okresu przejściowego.
Rodzaj statusu zależy od długości pobytu w Wielkiej Brytanii. Status osoby osiedlonej jest nadawany osobom, które mogą się wykazać minimum pięcioletnim nieprzerwanym pobytem w tym kraju.
Osoby niespełniające tego warunku w momencie składania wniosku zazwyczaj otrzymują tymczasowy status osoby osiedlonej, który jednak po upływie pięciu lat nieprzerwanego pobytu będzie można zmienić na status osoby osiedlonej.