Luteranie na Śląsku Cieszyńskim głosili Dobrą Nowinę o narodzeniu Zbawiciela podczas nabożeństw zwanych jutrzniami, odprawionych w Boże Narodzenie przed świtem w wielu świątyniach, m.in. w Cieszynie, Jaworzu, Bielsku-Białej i Puńcowie.
Jutrznie spełniają podobną rolę jak katolickie pasterki. Przypominają, że w nocy narodził się Zbawiciel. Są istotnym elementem tradycji i tożsamości luteran na Śląsku Cieszyńskim. Jak podkreśliła rzeczniczka Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska rozpoczynają one Święta Narodzenia Pańskiego u wiernych w tym rejonie kraju. W pozostałych częściach Polski ewangelicy spotykają się w pierwszy i drugi dzień Świąt na uroczystych nabożeństwach - dodała.
Wielu luteran podkreśla szczególną atmosferę jutrzni. Do kościoła idą przed świtem, często w mrozie i śniegu. Dawniej wychodząc z domu stawiali w oknach świecę, które symbolizowały światłość, jaka zeszła na świat. Liturgia jutrzni ma podniosły charakter. Wierni słuchali proroctw starotestamentowych z Ksiąg Izajasza i Micheasza oraz fragmentów Ewangelii św. Łukasza lub św. Mateusza. Świątynie wypełniły kolędy.
Jutrznie nawiązują do historii pastuszków, którzy zauważyli na polach betlejemskich jasność, gdy urodził się Jezus. Nie wiadomo, kiedy pojawiła się tradycja ich odprawiania. Odbywały się już jednak w czasie, gdy w 1781 r. wydany został przez cesarza Austrii Józefa II tzw. Patent Tolerancyjny, który kończył w Cesarstwie Austriackim kontrreformację. Zezwolono wówczas protestantom organizować się w parafie i budować kościoły.
Agnieszka Godfrejów-Tarnogórska dodała, że w wigilijny wieczór, który poprzedzał jutrznie, ewangelickie rodziny zgromadziły się przy uroczystej wieczerzy, by przygotować się do świętowania pamiątki pierwszego przyjścia na świat Zbawiciela. Pielęgnowane były polskie zwyczaje, m.in. łamanie się opłatkiem, składanie życzeń, spożywanie wigilijnych potraw z danego regionu, śpiewanie kolęd i obdarowywanie się prezentami.
Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce liczy 70 tys. wiernych. Diecezja cieszyńska jest największa. Łączy ok. 38 tys. luteran. Reformacja na Śląsk Cieszyński dotarła wkrótce po wystąpieniu Marcina Lutra w 1517 roku. 40 lat później książę cieszyński Wacław III Adam po raz pierwszy zezwolił na objęcie wolnej parafii - w Puńcowie - przez ewangelickiego kapłana.
