Już w sobotę czeka nas zaćmienie Słońca. Tarcza tej gwiazdy będzie zakryta średnio w 15 proc. W Polsce najgłębsze zaćmienie będzie można obserwować w Świnoujściu, najsłabsze np. w Sanoku. Najlepsze warunki obserwacyjne będą panowały na Islandii. Księżyc przysłoni tam ok. 65 proc. tarczy Słońca.
Zaćmienie Słońca następuje wtedy, gdy Księżyc przysłania fragment albo całą tarczę naszej dziennej gwiazdy. Szansa na zaobserwowanie takiego zjawiska przytrafia się mniej więcej dwa razy w roku.
To dlatego, że płaszczyzna orbity, po której Księżyc się porusza, jest nachylona o ok. 5 stopni w stosunku do płaszczyzny, po której porusza się Ziemia. Chociaż Księżyc co miesiąc znajduje się gdzieś pomiędzy Ziemią a Słońcem, to z naszego punktu widzenia najczęściej mija naszą gwiazdę powyżej albo poniżej jej tarczy - mówi Damian Jabłeka, wicedyrektor Planetarium Śląskiego (PŚ) w Chorzowie i autor bloga "Dotknij nieba".
Sobotnie zaćmienie będzie tylko częściowe. Jeśli Księżyc znajduje się na tle tarczy Słońca, rzuca na Ziemię cień. Gdy znajdziemy się wewnątrz tego cienia, widzimy zaćmienie całkowite. Tym razem cień księżyca znajdzie się jakieś 300 km ponad powierzchnią Ziemi, zatem całkowite zaćmienie moglibyśmy zobaczyć tylko z przestrzeni kosmicznej - dodaje Jabłeka.
Częściowe zaćmienie będzie widoczne również w Polsce. Tarcza Słońca będzie zakryta średnio w 15 proc., ale różnie w różnych miejscach kraju. Najmniejsza część Słońca będzie przysłonięta na południowym wschodzie. Zjawisko będzie najlepiej widoczne na północnym zachodzie.
W Polsce zaćmienie zacznie się przed godz. 12, a skończy ok. godz. 13. Maksymalny moment zaćmienia nastąpi ok. godz. 12:30.
Najlepsze warunki obserwacyjne będą panowały na Islandii. Księżyc przysłoni tam ok. 65 proc. tarczy Słońca. Najgłębiej nasza gwiazda będzie zakryta we wschodniej Kanadzie (90 proc.), jednak tam to zjawisko nastąpi tuż po wschodzie Słońca i ciężko będzie je obserwować.
Kolejne częściowe zaćmienie Słońca będzie widoczne w Polsce 12 sierpnia 2026 r. Całkowite zaćmienie będzie wtedy widoczne z Islandii i Hiszpanii.
Podczas obserwacji Słońca bezwzględnie trzeba chronić oczy. Czy Słońce jest przysłonięte w 6 procentach, czy w 90 proc., wciąż dociera do nas promieniowanie słoneczne, które może uszkodzić wzrok lub sprzęt. Patrzenie na Słońce przez lunetę, lornetkę albo teleobiektyw aparatu fotograficznego bez odpowiedniej ochrony grozi kalectwem. Promienie słoneczne mogą poparzyć dno oka, wywołać nieodwracalne uszkodzenia siatkówki albo plamki żółtej - ostrzegł rozmówca PAP.
Do obserwacji tego zjawiska gołym okiem można wykorzystać szybki spawalnicze albo wnętrze dyskietek komputerowych. W sieci i sklepach ze sprzętem do obserwacji astronomicznych są dostępne okulary z folii mylarowej albo sama taka folia. Miłośnicy zaćmień Słońca powinni ją także nałożyć na obiektywy przyrządów optycznych.
Folia musi być założona po stronie obiektywu, czyli od strony Słońca, nie oka. Trzeba też uważać, żeby folia przypadkiem nie odpadła podczas obserwacji - podkreślił.
