Dwie książki z ekslibrisami Stanisława Witkiewicza, odnalezione w bibliotece warszawskiej Szkoły Głównej Handlowej, zostaną przekazane na początku listopada Muzeum Narodowemu. Obok dwu odnalezionych, znanych jest dzisiaj sześć ekslibrisów autorstwa Witkacego.
Wykonane przez artystę pieczęcie odnaleziono w bibliotecznym księgozbiorze na rewersach okładek słownika frazeologicznego z 1900 roku i podręcznika do astrofizyki z 1912 roku - poinformował rzecznik Szkoły Głównej Handlowej Marcin Poznań.
Autorstwo Witkacego potwierdziły ekspertyzy specjalisty ze stołecznego Muzeum Narodowego, kurator Gabinetu Grafiki i Rysunków Współczesnych Anny Żakiewicz. Oceniła ona, że "wedle wszelkiego prawdopodobieństwa jest to oryginalne dzieło Stanisława Ignacego Witkiewicza". Według niej, wskazują na to inne ekslibrisy wykonywane przez artystę między 1917 a 1920 rokiem. Pieczęcie, którymi Witkacy opatrzył książki należące do Leona Reynela, Feliksa Lewińskiego oraz Anny i Tadeusza Sinków, zostały namalowane tuszami barwnymi, mają one identyczną gamę kolorystyczną i kompozycję. Charakterystyczne są też: manierycznie wystylizowane pismo i używanie łacińskich sentencji.
Oba ekslibrisy odnalezione w Szkole Głównej Handlowej Witkacy namalował z wykorzystaniem kolorowych tuszów. Pieczęcie zostały wykonane w jednym egzemplarzu.
Pieczęć na odwrocie okładki słownika frazeologicznego przedstawia głowę palącego fajkę mężczyzny w kraciastej czapce. Artysta opatrzył dzieło łacińską sentencją "Nec Hercules contra plures" ("Nawet Herkules nie poradzi przeciw wielu"). Na stronie tytułowej znajduje się pisana ołówkiem sygnatura Witkiewicza i data 1918 rok.
Drugi ekslibris, odnaleziony na wewnętrznej części okładki Juliusa Scheinera "Populaere Astrophysik", jest zminiaturyzowaną wersją jednego z obrazów Witkacego o tematyce astronomicznej pod tytułem "Algorab w Kruku" z 1918 roku. Według Żakiewicz z Muzeum Narodowego, odnaleziona w bibliotece miniatura mogła powstać jako szkic do obrazu. Ekslibris, podobnie jak obraz, przedstawia postać mężczyzny i kobiety oraz czarnego ptaka. Sylwetki są ze sobą splątane, w ich tle widać niebo.
Pieczęć została opatrzona napisem wykonanym czerwoną kredką: "Algorab w Kruku". Na pierwszej stronie książki, u góry widnieje napis wykonany ołówkiem o treści: "Chcesz być uczciwym zostaniesz głupim/Chcesz być rozumnym staniesz się złym", a u dołu: "Total eclipse/Without all hope of day" i data 27 kwietnia 1914 roku. Jak wyjaśnia Żakiewicz, te napisy pochodzą z okresu po samobójczej śmierci narzeczonej artysty Jadwigi Janczewskiej, za tę śmierć Witkacy czuł się odpowiedzialny.
W bibliotece nie zachowały się inwentarze mogące dać odpowiedź na pytanie, jak i kiedy książki z ekslibrisami trafiły do księgozbiorów szkoły. Na pewno znalazły się tam przed 1933 rokiem, bowiem rewersy stron tytułowych obu książek opatrzono pieczęciami Biblioteki Wyższej Szkoły Handlowej - nazwy uczelni, która funkcjonowała do wspomnianego roku.
Ekslibrisy odnaleziono w 2009 i 2010 roku. Ich przekazanie muzeum zaplanowano na 7 listopad.
