Kilkadziesiąt osób protestowało w Gdańsku pod pomnikiem ks. prałata Henryka Jankowskiego domagając się jego usunięcia. Odlaną z brązu figurę kapłana zakryto białym prześcieradłem.

Na początku grudnia ub. roku w "Dużym Formacie", magazynie "Gazety Wyborczej", ukazał się reportaż "Sekret Świętej Brygidy. Dlaczego Kościół przez lata pozwalał księdzu Jankowskiemu wykorzystywać dzieci?". W artykule tym kapelanowi Solidarności, wieloletniemu proboszczowi parafii św. Brygidy w Gdańsku Henrykowi Jankowskiemu zarzucono seksualną przemoc wobec nieletnich. Kapłan zmarł w 2010 roku.

Na pomnik prześcieradło rozłożył organizator protestu Michał Wojciechowicz i jeden z inicjatorów ogłoszonej 13 grudnia 2018 r. akcji obywatelskiej, która ma na celu powołanie Komisji Prawdy i Zadośćuczynienia, mającej zbadać przypadki molestowania seksualnego przez duchownych.

Jak tłumaczył zebranym Wojciechowicz, "zakrył pomnik, żeby nie straszył mieszkańców Gdańska".

W czasach komunistycznych wybudowano wiele pomników żołnierzom radzieckim w podzięce za niby to wyzwolenie Polski spod nazizmu. Wybudowano więc pomniki bandytom, gwałcicielom. Ja niestety widzę tu analogię do tego pomnika. Ten pomnik także wybudowali mieszkańcy niby to w podzięce za niby wkład Jankowskiego w obalenie komunizmu. I postawiono pomnik drapieżcy seksualnemu, wykorzystującemu seksualnie dzieci, młodzież, nieletnich (...) Ja świadomie porównuję funkcjonariuszy rosyjskich z funkcjonariuszami kościelnymi i ich poplecznikami, którzy nie chcą ruszenia tego pomnika - mówił.

Wojciechowicz dodał, że "ci i ci nie biorą w ogóle pod uwagę cierpienia ofiar". Liczy się symbol panowania, ponieważ pomniki to symbol panowania nad pamięcią i świadomością. Ofiary sowieckich sołdatów niestety nie doczekały zadośćuczynienia, ale ofiary Jankowskiego doczekają, one żyją i doczekają prawdy - zaznaczył. Chciałbym zwrócić się do włodarzy mojego kochanego Gdańska, do macherów gdańskiej polityki: usuńcie ten pomnik, bo będzie dym - zagroził Wojciechowicz.

Za jego namową ludzie zaczęli skandować m.in. "będzie dym" oraz "zburzyć go". Manifestujący mieli ze sobą transparenty z takimi hasłami jak: "Dość tej hańby", "Pomnik hańby", "Kościół nie stoi ponad prawem".

Wśród przemawiających na demonstracji była też m.in. posłanka Nowoczesnej Ewa Lieder oraz przedstawiciele SLD i Partii Razem.

Na zakończenie wiecu Wojciechowicz zapowiedział, że manifestacje pod pomnikiem ks. Jankowskiego będą teraz organizowane 13. dnia każdego miesiąca. Jak tłumaczył, data ta ma związek z 13 grudnia 1981 r. i wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego.

Stan wojenny to był moment odarcia narodu z godności. I tak samo jest z pedofilią i gwałtem - odziera z godności i stygmatyzuje człowieka na całe życie. Będziemy się tu spotykać co miesiąc trzynastego, do momentu powołania Komisji Prawdy i Zadośćuczynienia. Co miesiąc będziemy się spotykali na miesięcznicach gdańskich. Oni mieli swoje miesięcznice, my będziemy mieli swoje -
dodał.

Według założeń przyjętych przez inicjatorów powołania Komisji Prawdy i Zadośćuczynienia, ciało to miałoby działać na podstawie projektu ustawy obywatelskiej, której przygotowaniem zajmie się specjalny komitet. Następnie, ma dojść do społecznej zbiórki 100 tys. podpisów koniecznych, by projekt zgłosić do Sejmu jako obywatelską inicjatywę ustawodawczą.

Na sesji Rady Miasta Gdańska 31 stycznia radni będą głosować nad projektem klubu Koalicji Obywatelskiej o pozbawienie ks. Jankowskiego tytułu honorowego obywatela miasta Gdańska.

Jestem pewien, że Rada Miasta Gdańska poprze nasz projekt. Poza tym, radni klubu KO wyszli z inicjatywą usunięcia nazwy skweru imienia ks. Henryka Jankowskiego i pozostawienia go bez żadnego patrona, ewentualnie zmiany nazwy skweru na historyczną. Procedura zmiany skweru już ruszyła. Trudno powiedzieć, czy uda się ją przeprowadzić do najbliższej sesji, ale jesteśmy zdeterminowani, żeby tę sprawę załatwić jak najszybciej - powiedział przewodniczący klubu KO, Cezary Śpiewak-Dowbór.

Klub KO w 34-osobowej Radzie Miasta Gdańska ma 16 radnych, 6 radnych należy do bezpartyjnego komitetu "Wszystko dla Gdańska" prezydenta Pawła Adamowicza, 12 radnych ma Prawo i Sprawiedliwość.

Samorządowiec zapowiedział, że na styczniowej sesji Rada Miasta Gdańska podejmie też prawdopodobnie apel ws. pomnika ks. Jankowskiego.

Klub KO przygotował już treść tego apelu i jest w tej chwili uzgadniany z koalicyjnym klubem "Wszystko dla Gdańska". We wstępnej wersji tego apelu dajemy wyraz temu, że oczekujemy od prezydenta Gdańska podjęcia dalszych działań w kierunku usunięcia pomnika. W przestrzeni publicznej pojawiły się bowiem informacje, które rzucają bardzo poważny cień na kwestię nieskazitelności charakteru księdza Henryka Jankowskiego. Sprawa usunięcia pomnika jest o tyle trudna do rozwiązania, że ufundowały go osoby prywatne, ale stoi na działce miejskiej. W sprawie usunięcia pomnika nie można jednak czekać w nieskończoność - dodał Śpiewak-Dowbór.

Kilka dni po publikacji artykułu w "GW" gdańska kuria metropolitalna wydała oświadczenie, w którym poinformowano, że "w ostatnich 10 latach (2008-2018) nie wpłynęły żadne doniesienia potwierdzające zarzuty podnoszone w mediach".

Jednocześnie archidiecezja gdańska wyraża gotowość podjęcia próby rzeczowego i zgodnego z prawdą zbadania wszystkich możliwych aspektów tej sprawy, w myśl wytycznych Konferencji Episkopatu Polski (z dnia 8.10.2014 r.), dotyczących wstępnego dochodzenia kanonicznego, a mianowicie: "Gdyby oskarżenie zostało wniesione przeciwko zmarłemu duchownemu, nie należy wszczynać dochodzenia kanonicznego, chyba że zasadnym wydałoby się wyjaśnienie sprawy dla dobra Kościoła" - napisano też w oświadczeniu.

Opracowanie: