14 października przypada Dzień Edukacji Narodowej - święto nauczycieli, wychowawców i pedagogów. Obchodzony jest w rocznicę powstania w 1773 roku Komisji Edukacji Narodowej, która zajęła się reformowaniem polskiego szkolnictwa.
Komisja Edukacji Narodowej (pełna nazwa: Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca) powołana została przez Sejm Rozbiorowy 14 października 1773 roku na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Była pierwszym w świecie ministerstwem oświaty i o wiele lat wyprzedziła podobne rozwiązania w innych państwach.
Działała w latach 1773-1794. Stworzyła nowoczesną strukturę organizacyjną oświaty - od szkół elementarnych poprzez gimnazja aż do wyższych uczelni. Reforma objęła również programy nauczania, do których wprowadzono elementy nauk przyrodniczych, historii i geografii Polski, naukę języka ojczystego i wychowanie obywatelskie.
Komisja powołała Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych, które zajęło się przygotowywaniem podręczników. Zamawiano je u wybitnych polskich uczonych, ale tłumaczono też najlepsze opracowania zagraniczne. Komisja uregulowała również podstawy prawne zawodu nauczycielskiego i stworzyła pierwsze szkoły kształcące pedagogów.
Zreorganizowane zostały akademie krakowska i wileńska. Komisja zamierzała też powołać Królewski Uniwersytet w Warszawie - jego zalążkiem stała się utworzona w 1789 roku Szkoła Anatomii i Chirurgii.
Kres działaniom Komisji Edukacji Narodowej położyła utrata niepodległości Polski, ale wiele rozwiązań wprowadzonych przez KEN miało kontynuację.
Dzień Edukacji Narodowej wprowadzono w 1982 roku w miejsce obchodzonego wcześniej Dnia Nauczyciela.
(edbie)
