Gala rozdania Oscarów tuż tuż! Polskim kinomanom mocniej zabije serce podczas ogłaszania laureata w kategorii najlepszy film międzynarodowy. Szansę na statuetkę ma tu bowiem "Boże Ciało" w reż. Jana Komasy. W przeszłości polscy twórcy byli nagradzani tym wyróżnieniem 13 razy.

"Boże Ciało" byłoby drugim polskim film, który otrzymałby Oscara w kategorii najlepszy film międzynarodowy (w ubiegłych latach kategoria nazywała się najlepszy film nieanglojęzyczny). W 2015 roku Oscara otrzymała "Ida" Pawła Pawlikowskiego. Polscy twórcy na przestrzeni lat byli wyróżniani przez Amerykańską Akademię Filmową w innych kategoriach. 

W ciągu 91 lat Polacy otrzymywali Oscary 13 razy!

1941 rok - od Stokowskiego się wszystko zaczęło

Historia polskich Oscarów sięga 1941 roku. Pierwszym polskim laureatem pozłacanej statuetki był dyrygent Leopold Stokowski. Został wyróżniony za muzykę do filmu Walta Disneya pt. "Fantazja". Stokowski urodził się wprawdzie w Londynie i całe swe dorosłe życie spędził w USA, ale przez cały czas jednak podkreślał swe polskie pochodzenie.

Na kolejnego Oscara dla polskiego twórcy trzeba było czekać 12 lat. W 1953 roku Akademia uhonorowała Oscarem Bronisława Kapera, autora muzyki do musicalu "Lili". Polski kompozytor był jednym z najlepszych twórców muzyki do hollywoodzkich filmów w latach 40. i 50. (jest autorem soundtracków do 150 amerykańskich produkcji, m.in. do "Bunt na Bounty" z Marlonem Brando). Był czterokrotnie nominowany do Oscara.

Następnie, do początku lat 80., polskie produkcje filmowe miały kilka nominacji, ale nie znajdowały większego uznania w oczach jurorów z Amerykańskiej Akademii Filmowej. Złą passę przełamał w 1982 roku młody, zdolny twórca z PRL - Zbigniew Rybczyński. Otrzymał ją statuetkę w kategorii obrazów krótkometrażowych za film "Tango". Nagroda dla Rybczyńskiego była dużym zaskoczeniem i otworzyła mu jednak drzwi do międzynarodowej kariery. 

Dwa Oscary dla Kamińskiego w l. 90

W 1993 roku Polacy odebrali trzy statuetki za pracę nad filmem Stevena Spielberga pt. "Lista Schindlera". Allan Starski był twórcą scenografii, Ewa Braun otrzymała nagrodę za kostiumy, operator Janusz Kamiński został uznany za autora najlepszych zdjęć. 

Janusz Kamiński czekał na kolejnego Oscara tylko 5 lat. W 1998 roku dostał statuetkę za zdjęcia do filmu Spielberga pt. "Szeregowiec Ryan"

Warto wspomnieć, że w 1994 roku do Oscara miał nominację Krzysztof Kieślowski - w kategorii najlepszy reżyser (za film "Trzy kolory: Czerwony"). Film był też nominowany w kategorii najlepszy scenariusz oryginalny. 

Wajda z honorowym Oscarem

W 2000 roku honorowego Oscara otrzymał Andrzej Wajda. 

Będę mówił po polsku, bo chcę powiedzieć to, co myślę, a myślę zawsze po polsku. Przyjmuję tę zaszczytną nagrodę jako wyraz uznania, nie tylko dla mnie, ale dla całego polskiego kina - mówił polski reżyser podczas oscarowych uroczystości. Pozłacaną statuetkę wręczyła mu sama Jane Fonda. 

Polski reżyser wcześniej nie miał szczęścia do amerykańskiej nagrody. Jego filmy kilkakrotnie zdobyły nominację do Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego, nigdy jednak nie zostały nagrodzone. Mowa o "Ziemi obiecanej"(1975), "Pannach z wilka" (1979) i "Człowieku z żelaza" (1981 rok). W 2008 roku nominowany do Oscara był również "Katyń" - statuetkę otrzymał jednak austriacko-niemiecki dramat filmowy "Fałszerze". 

Oscar dla Polańskiego

Doskonały dla polskiej kinematografii był rok 2003 roku. "Pianista" Romana Polańskiego otrzymał aż siedem nominacji do Oscara - w kategorii najlepszy film oraz najlepszy reżyser, najlepsza pierwszoplanowa rola męska (Adrien Brody), zdjęcia (Paweł Edelman), kostiumy (Anna Sheppard), najlepszy scenariusz (Ronald Harwood) oraz w kategorii najlepszy montaż (Herve de Luze). Ostatecznie film otrzymał trzy Oscary: za reżyserię, dla najlepszego aktora (Adrien Brody jako Szpilman) i za scenariusz (Ronald Harwood). 

Dziesiąty Oscar dla polskiego twórcy powędrował do Jana Kaczmarka za muzykę do filmu "Marzyciel" w reżyserii Marca Forstera. 

W 2008 roku szansę na Nagrodę Akademii Filmowej miały dwa polskie filmy - wspomniany "Katyń" Andrzeja Wajdy oraz animowana koprodukcja polsko-brytyjska pt. "Piotruś i wilk" w reżyserii Suzy Templeton. Oscara zgarnęła ta druga, polsko-brytyjska lalkowa produkcja w reżyserii Suzy Templeton - w kategorii animowany film krótkometrażowy.

"Ida" - pierwszy taki Oscar dla polskiego filmu

W 2015 roku Oscara otrzymała "Ida" w reż. Paweł Pawlikowski - to pierwszy Oscar dla polskiego obrazu za najlepszy film nieanglojęzyczny. "Ida" nie otrzymała Oscara za zdjęcia. W tej kategorii przegrała z "Birdmanem".

Przypomnijmy, że w ubiegłym roku do Oscara był nominowany inny film Pawła Pawlikowskiego - "Zimna wojna". Obraz był nominowany do Oscara w trzech kategoriach - miał szansę na statuetki w kategorii "najlepszy film nieanglojęzyczny", "najlepszy reżyser" i "najlepsze zdjęcia". Ostatecznie statuetki za najlepsze zdjęcia, reżyserię i dla filmu nieanglojęzycznego zgarnęła "Roma" Alfonso Cuarona.

Polskie akcenty

Dotychczas polskie produkcje znalazły się w gronie nominowanych w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny (w tym roku najlepszy film międzynarodowy) 12 razy - pierwszy raz w 1964 roku ("Nóż w wodzie" Romana Polańskiego), a ostatnio - w tym roku ("Boże Ciało" Jana Komasy). 

Film w reż. Jana Komasy opowiada historię dwudziestoletniego Daniela (w tej roli Bartosz Bielenia), który podczas pobytu w zakładzie poprawczym zaczyna snuć marzenia o byciu księdzem. Warunkowo zwolniony chłopak zostaje skierowany do pracy w zakładzie stolarskim. Nowy rozdział życia postanawia rozpocząć od wizyty w miejscowym kościele, podczas której omyłkowo zostaje wzięty za księdza i zaprowadzony na plebanię. Daniel, konsekwentnie udając księdza, zaprzyjaźnia się z proboszczem (Zdzisław Wardejn). Duchowny prosi go, by pod jego nieobecność sprawował posługę kapłańską w parafii.

CZYTAJ RÓWNIEŻ: Komasa pokazał "Boże Ciało" w Wenecji. "Reakcja publiczności była niezwykle żywa"  

W obsadzie znaleźli się także m.in. Tomasz Ziętek, Eliza Rycembel, Aleksandra Konieczna, Łukasz Simlat i Leszek Lichota.

Autorem scenariusza jest Mateusz Pacewicz, a zdjęć - Piotr Sobociński Jr. 

Muzykę do filmu skomponował duet Evgueni i Sacha Galperine, którzy odpowiadali za muzykę do takich filmów, jak m.in. "Przeszłość" Asghara Farhadiego i "Dzięki Bogu" Francois Ozona. 

Konkurenci polskiego filmu

"Boże Ciało" w kategorii najlepszy film międzynarodowy powalczy też z następującymi obrazami: "Kraina miodu" Ljubomira Stefanowa i Tamary Kotewskiej, zdobywca canneńskiej Złotej Palmy "Parasite" Bonga Joon-ho, uhonorowani w Cannes Nagrodą Specjalną Jury "Nędznicy" Ladja Ly (Francja) oraz "Ból i blask" Pedro Almodovara, który przyniósł grającemu w nim główną rolę Antonio Banderasowi nagrodę w Cannes dla najlepszego aktora.

OSCARY DLA POLSKICH TWÓRCÓW: 1941: Leopold Stokowski - honorowy Oscar za muzykę do filmu animowanego "Fantazja" Walta Disneya

1953: Bronisław Kaper - Oscar za muzykę do filmu "Lili" 

1978/1990: Stefan Kudelski - Oscar za zasługi i honorowa nagroda Gordona E. Sawyera

1983: Zbigniew Rybczyński - Oscar za krótkometrażową animację "Tango"

1993: Allan Starski i Ewa Braun - Oscar za scenografię i dekorację wnętrz do "Listy Schindlera"

1993: Janusz Kamiński - Oscar za zdjęcia do "Listy Schindlera"

1998: Janusz Kamiński - Oscar za zdjęcia do filmu "Szeregowiec Ryan"

2000: Andrzej Wajda - honorowy Oscar za całokształt twórczości

2003: Roman Polański - Oscar za reżyserię filmu "Pianista"

2005: Jan A.P. Kaczmarek - Oscar za muzykę do filmu "Marzyciel"

2007: "Piotruś i Wilk" - Oscar za najlepszy krótkometrażowy film animowany

2015: "Ida" reż. Paweł Pawlikowski - Oscar za najlepszy film nieanglojęzyczny

Polskie nominacje do Oscarów - filmy w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny (od tego roku międzynarodowy):

1964 - "Nóż w wodzie", reż. Roman Polański

1967 - "Faraon", reż. Jerzy Kawalerowicz

1975 - "Potop", reż. Jerzy Hoffman

1976 - "Ziemia obiecana", reż. Andrzej Wajda

1977 - "Noce i dnie", reż. Jerzy Antczak

1980 - "Panny z Wilka", reż. Andrzej Wajda

1982 - "Człowiek z żelaza", reż. Andrzej Wajda

2008 - "Katyń", reż. Andrzej Wajda

2011 - "W ciemności"

2015 - "Ida"

2019 - "Zimna wojna"

2010 - "Boże Ciało"