Koniec szczytu NATO. "Pokazaliśmy, że Sojusz jest zjednoczony"

Prezydent Czech Milosz Zeman ocenił, że stosunek Sojuszu Północnoatlantyckiego do Rosji jest ambiwalentny - z jednej strony NATO ten kraj krytykuje, z drugiej - w wielu obszarach, jak np. nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, czy walce z terroryzmem międzynarodowym, uznaje za partnera.

Wskazał, że cieszy go zapowiedź wznowienia w przyszłym tygodniu dialogu z Rosją w ramach Rady NATO-Rosja (13 lipca w Brukseli rada spotka się na szczeblu ambasadorów - PAP). Podkreślałem, że ten dialog należy prowadzić również w innych obszarach: poprzez wymianę studentów, turystów, przedsiębiorców, oczywiście także polityków. Dialog bowiem może być narzędziem zmiany niektórych rosyjskich poglądów. Rakiety z głowicą termonuklearną można użyć tylko raz, dialog można wykorzystywać stale - powiedział.

To tyle, jeśli chodzi o problem rosyjski - dodał.

Odpowiadając na pytania dziennikarzy dotyczące wzmocnienia wschodniej flanki NATO Zeman powiedział też, że Czechy "respektują wolę Polski, państw bałtyckich i prawdopodobnie Rumunii do przyjęcia tych 800 ludzi na swoim terytorium". To z wojskowego punktu widzenia jest raczej bardziej symboliczną, niż skuteczną liczbą - zauważył przywódca Czech.

Republika Czeska niczego podobnego nie rozważa i o nic podobnego nie wystąpiła - dodał. 

Czeski prezydent wyraził zadowolenie z utrzymania natowskiej misji w Afganistanie. Według niego jakiekolwiek ograniczenie zaangażowania Sojuszu w tym kraju dewaluowałoby poniesione już ofiary państw sojuszniczych, do tego zagrażało by powrotem władzy talibów oraz wprowadzeniem się tam tzw. Państwa Islamskiego. Mielibyśmy więc nowe centrum terrorystyczne - zauważył.

Zeman powiedział też, że cieszy go, iż Sojusz Północnoatlantycki stopniowo wzmacnia aktywny udział w walce z IS. Jednocześnie wyraził oczekiwanie, że z czasem ta walka przerodzi się w eliminację czułych punktów siatki terrorystycznej, takich jak centra logistyczne, bazy zaopatrzeniowe, czy obozy szkoleniowe.

Informowałem też o zwiększeniu w tym roku o 10 proc. wydatków obronnych, z perspektywą, że ten wzrost będzie postępował. Informowałem również o tym, że wypełniliśmy zobowiązanie, które wzięliśmy na siebie przed dwoma laty na szczycie w Walii - wówczas mówiliśmy, że oddamy do dyspozycji 150 rangersów - dodał.

W konferencji oprócz Zemana wzięli też udział szef czeskiej dyplomacji Lubomir Zaoralek, minister obrony Czech Martin Stropnicky oraz szef sztabu generalnego czeskiej armii generał Josef Beczvarz.

Zaoralek, który uczestniczył w zamykającej szczyt sesji NATO poświęconej Ukrainie zaznaczył, że Praga opowiada się za Ukrainą w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. To stanowisko, które podzielają wszystkie kraje członkowskie Sojuszu Północnoatlantyckiego - podkreślił czeski minister.

Kanada zdecydowała się, razem ze Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Niemcami, dowodzić wielonarodową grupą batalionową, która wzmocni obecność NATO na Łotwie - powiedział na konferencji prasowej premier Justin Trudeau. Mówił, że było to przedmiotem jego rozmowy na marginesie szczytu w Warszawie z łotewskim prezydentem Raimondsem Vejonisem.

Premier Kanady poinformował też, że obok wzmocnionej obecności na lądzie Kanada wyśle fregatę oraz "do sześciu" myśliwców CF-18 do przeprowadzania okresowych kontroli.

Pytany, dlaczego Kanada zdecydowała się dopiero w zeszłym tygodniu na objęcie dowództwa nad grupą batalionową i czy nie świadczy to o niechęci Ottawy wobec tego kroku, Trudeau odpowiedział, że "Kanada, wręcz przeciwnie, była bardzo entuzjastycznie" do tego nastawiona.

Postrzegaliśmy to jako możliwość zaangażowania się w zapewnienie bezpieczeństwa w Europie w czasie, gdy jest to niezwykle potrzebne. Byliśmy pozytywnie nastawieni do tego od samego początku - zapewnił.

Trudeau podkreślił, że Sojusz podczas szczytu w Warszawie pokazał jedność na bardzo wysokim poziomie w kwestii Rosji i wyzwań, jakie stawia ona przed Europą Wschodnią i innymi krajami.

Wspieramy Ukrainę przeciwko nielegalnym agresywnym działaniom. Chcemy też być pewni, że Rosja odbiera ten sygnał jako jednogłośny. Ten szczyt był właśnie po to, by zademonstrować, że rosyjskie działania są niepotrzebne i bezprawne wobec porządku światowego - dodał.

Chciałbym podziękować rządowi i obywatelom Polski za zorganizowanie szczytu NATO, w szczególności chciałem podziękować warszawiakom za doskonałą gościnność - powiedział Obama w sobotę na konferencji prasowej po zakończeniu szczytu NATO w Warszawie.

Jak zauważył, jest w Polsce po raz trzeci. Za każdym razem, kiedy przyjeżdżam do Polski, jestem przyjmowany z ogromną przyjaźnią, jest to symbol więzi, która łączy oba kraje - zaznaczył Obama.

Przywódcy państw NATO podjęli w Warszawie decyzję o wzmocnieniu wschodniej flanki Sojuszu poprzez rozmieszczenie czterech batalionowych grup bojowych liczących po ok. 1000 żołnierzy w Polsce i krajach bałtyckich.

Te wojska amerykańskie będą mogły od początku stycznia być rozmieszczone. Już w styczniu, lutym mają stacjonować. W Polsce się to na pewno uda - powiedział Antoni Macierewicz.

Wśród najważniejszych decyzji szczytu szef MON wymienił wzmocnienie wschodniej flanki NATO i decyzję o rozmieszczeniu w Polsce oraz państwach bałtyckich czterech grup batalionowych. W Polsce będzie usytuowane ich dowództwo dywizyjne - powiedział Macierewicz.

Minister obrony ocenił, że Polska i cały sojusz NATO "wychodzi z tego szczytu z rzeczywistymi możliwościami obrony i odstraszania". Był to największy i o najbardziej doniosłym znaczeniu szczyt NATO - powiedział Macierewicz.

Warszawski szczyt NATO jednoznacznie pokazał jedność, spójność i solidarność Sojuszu - powiedział prezydent Andrzej Duda. Na szczycie zapadły bardzo ważne decyzje - podkreślił.

Właśnie zakończyliśmy szczyt. Niewątpliwie pokazaliśmy, że NATO jest zjednoczone - powiedział podczas wspólnej konferencji z prezydentem Ukrainy Petrem Poroszenką.

Dodał, że podczas warszawskiego szczytu NATO pokazano również, że Sojuszowi zależy na "solidarności z Ukrainą".

Stoltenberg dziękował za obrady i prowadzone podczas wydarzenia prace. Uznał warszawski szczyt za bardzo udany, bo merytoryczny. "To szczyt historyczny, ponieważ występuje w okresie decydującym dla naszego bezpieczeństwa" - podkreślił.

Widzimy tak wiele wyzwań, tak wiele zagrożeń, tak wiele powodów, by NATO dostosowało się do świata, który się zmienia, i udało się nam podjąć takie decyzje - mówił.

W jego ocenie szczyt był ważny także dlatego, że odzwierciedlał to, co NATO robi w zakresie kolektywnej obrony i zwiększania stabilności, ale i to, że podkreślono na nim zwiększenie współpracy NATO z UE. Jest to bardzo ważne dla NATO, dla UE i dla mieszkańców Europy i Ameryki Północnej - mówił sekretarz generalny.

Zaznaczył, że na szczycie dokonano także przeglądu tego, co z ustaleń poprzedniego szczytu udało się zrealizować. Podczas poprzedniego szczytu, dwa lata temu, założyliśmy bardzo ambitne plany, ale w tym roku mogłem w czasie tego szczytu powiedzieć, że obietnice zostały wykonane - dodał.

Posiedzenie Komisji NATO-Ukraina z udziałem ukraińskiego prezydenta Petra Poroszenki zakończyło dwudniowy szczyt NATO w Warszawie.

Potwierdziliśmy dziś nasze trwałe wsparcie dla Ukrainy i wyraziliśmy uznanie dla ukraińskiego programu reform - powiedział Stoltenberg na konferencji prasowej. Dodał, że Sojusz nie uznaje i nigdy nie uzna nielegalnej aneksji Krymu przez Rosję. Potępiamy umyślne destabilizowanie sytuacji na wschodzie Ukrainy - dodał. Według Stoltenberga zawieszenie broni na wschodzie Ukrainy jest naruszane codziennie, często przy wykorzystaniu uzbrojenia, zakazanego przez porozumienia z Mińska.

"Wzywamy Moskwę do zaprzestania politycznego, militarnego i finansowego wspierania separatystów" na wschodniej Ukrainie - powiedział szef NATO. Wszystkie strony muszą w pełni wdrożyć porozumienia z Mińska i pracować na rzecz politycznego rozwiązania konfliktu - dodał.

Poroszenko powiedział, że w Warszawie zapadły decyzje, które pozwolą Ukrainie uzyskać "rozszerzony status partnera" NATO, oznaczający pogłębioną współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa.

Prezydent Francji Francois Hollande wskazał, że siły francuskie wraz z Brytyjczykami od 2017 roku wejdą w skład batalionu rozmieszczonego w Estonii i rok później, od 2018 roku, dołączą do batalionu Niemców na Litwie.

Naszym głównym obowiązkiem w ramach Sojuszu (...) jest potwierdzenie naszej jedności. Bez żadnej wątpliwości musimy zagwarantować bezpieczeństwo każdemu członkowi - mówił francuski prezydent.

Wskazał jednocześnie, że należy prowadzić dialog z Rosją. Według niego trzeba też przekonywać, że Sojusz Północnoatlantycki nie prowadzi działań agresywnych, a jego siły pełnią tylko funkcje obronne.

Nie widzimy jakiegokolwiek natychmiastowego zagrożenia natury wojskowej przeciwko naszym sojusznikom. Należy to podkreślić. Bardzo ważnym jest, żeby nie przesadzać z zagrożeniami, które widzimy - powiedział Jens Stoltenberg

Dodał, że sojusz "widzi większy stopień nieprzewidywalności, niepewności i bardziej asertywną postawę Rosji".

Rosji, która zwiększyła swoje zdolności militarne, zmodernizowała swoje siły zbrojne, przeszkoliła armię. Wydatki obronne Rosji zostały potrojone w ostatnich latach. Również widzieliśmy, że Rosja była gotowa do wykorzystania sił zbrojnych przeciwko sąsiadom, mianowicie przeciwko Ukrainie, mówimy o nielegalnej aneksji Krymu i też doprowadzeniu do destabilizacji na wschodzie Ukrainy - podkreślił sekretarz generalny.

Wskazał, że sojusz obserwuje "pewne zamieszenie, niepewności na południu". To wszystko razem wzięte powoduje, że podjęliśmy taką decyzję, by zwiększyć naszą gotowość i zdolność reagowania przy pomocy naszych sił. (...) Potroiliśmy obecność sił natowskich, ustanowiliśmy szpicę, to przecież są siły, które mogą być użyte nie tylko na wschodzie; to są siły, które są istotne z punktu widzenia południowego wektora - zaznaczył Stoltenberg.

Podkreślił, że siły te są "bardzo ważne" dla całego sojuszu".

To są siły, które mogą reagować także w tym kontekście niepewności. Dzięki temu NATO jest bardziej gotowe i może reagować szybciej, w sposób bardziej elastyczny (...) ciężko byłoby przewidywać, jaka jest przyszłość, ale należy być przygotowanym na różne niespodzianki, które mogą wystąpić w różnych nieprzewidzianych zdarzeniach - dodał Stoltenberg.

Będziemy współpracować blisko z unijną operacją "Sophia" prowadzoną w centralnej części Morza Śródziemnego. Będziemy także opierać się na naszej udanej współpracy z Unią Europejską, dotyczącej walki ze szmuglowaniem ludzi w obszarze Morza Egejskiego - powiedział Jens Stoltenberg.

Celem operacji Sophia, uruchomionej latem ubiegłego roku, jest zwalczanie przemytników ludzi na Morzu Śródziemnym. Unijne okręty operują na wodach międzynarodowych. W ramach operacji udało się uratować kilkanaście tysięcy rozbitków. Aresztowano także kilkadziesiąt osób pod zarzutem udziału w przemycie ludzi.

Szef NATO powiedział też, że w piątek odbyło się spotkanie w formacie NATO-Gruzja. Podkreśliliśmy nasze silne wsparcie praktyczne. Nasze wysiłki mają na celu wzmocnienie zdolności obronnych Gruzji. Chcemy pomóc temu krajowi, aby w przyszłości mógł uzyskać członkostwo w NATO - powiedział.

Stoltenberg poinformował, że następny szczyt NATO obędzie się w 2017 roku w nowej kwaterze głównej w Brukseli.

Jens Stoltenberg na konferencji prasowej w Warszawie, powiedział że "NATO musi jeszcze bardziej stać się Sojuszem szkoleniowym, który pozwalałby rozbudowywać lokalne zdolności". Jak dodał, "w perspektywie długoterminowej, szkolenie sił lokalnych jest bardziej skuteczne, niż rozlokowywanie dużej liczby naszych własnych wojsk w działaniach wojskowych".

To jedno z najlepszych narzędzi, które mamy w walce z terroryzmem. Zapobieganie jest zawsze lepsze, niż interweniowanie - podkreślił sekretarz generalny Sojuszu.

Poinformował, że na szczycie NATO zapadła decyzja o rozpoczęciu szkoleń żołnierzy w Iraku. Będzie to klucz do walki z tzw. Państwem Islamskim - podkreślił Stoltenberg.

Stwierdziliśmy, że będziemy bezpośrednio zapewniać wsparcie przeciwko Państwu Islamskiemu. Wszyscy sojusznicy decydują się na udział w koalicji przeciw ISIS. Nasze samoloty będą wciąż wspierać siły koalicyjne, to jasny sygnał, że chcemy walczyć z terroryzmem - powiedział sekretarz generalny Sojuszu.

Poinformował też, że NATO wyśle swoje samoloty systemu ostrzegania i kontroli AWACS do wsparcia koalicji przeciwko tzw. Państwu Islamskiemu.

Ten szczyt potwierdza znaczenie naszego wkładu do Sojuszu, będziemy dalej zaangażowani na lądzie, w powietrzu i na morzach. (...)Być może Wielka Brytania wychodzi z Unii Europejskiej, ale to nie oznacza, że wycofujemy się ze świata. Nie odwracamy się plecami do Europy w przestrzeni związanej z bezpieczeństwem. Będziemy walczyć o nasze wartości - powiedział premier Wielkiej Brytanii David Cameron.

Cameron zapowiedział, że na początku przyszłego roku jego kraj skieruje 500 żołnierzy do Estonii i 150 do Polski. Zaznaczył, że Wielka Brytania będzie też brała udział w misjach Air Policing (misji nadzoru przestrzeni powietrznej).

Dodał, że Wielka Brytania potwierdziła swoje zobowiązania w Afganistanie. Cameron zapowiedział też, że Wielka Brytania będzie nadal szkolić siły afgańskie. Zapowiedział też skierowanie dodatkowych 450 żołnierzy do tego kraju i 50 doradców.

Brytyjski premier mówił też o szkoleniowej misji jaką jego kraj będzie prowadził w Iraku. Zwalczamy ekstremizm na całym świecie i zachęcamy inne państwa, aby zwalczały to zagrożenie - powiedział.

Według ministra MON Antoniego Macierewicza, Wielka Brytania jest wciąż ważnym członkiem NATO. Jesteśmy absolutnie pewni, że Brexit nie będzie miał negatywnego wpływu na poziom zaangażowania Wielkiej Brytanii w NATO. Niezależnie od tego potrzebujemy jasnego podziału kompetencji między UE a NATO. Teraz kompetencje ściśle związane z bezpieczeństwem mogą pozostać tylko przy Sojuszu. Żadna inna organizacja międzynarodowa nie jest zdolna do natychmiastowego zwalczania takich zagrożeń, jak wojna na Ukrainie, napięcie na Wschodzie, wojna w Syrii, migracja i islamski terroryzm - powiedział Macierewicz.

Dodał jednak, że NATO i UE powinny współpracować bardzo blisko. Tylko wspólna presja na agresora, kombinacja z jednej strony unijnych sankcji i gospodarczej presji, a z drugiej - sojuszniczego odstraszania wojskowego może przywrócić pokój we wschodniej Europie - ocenił szef MON.

Prezydent Andrzej Duda jest bardzo zadowolony z rezultatów szczytu NATO. To jest szczyt jedności - powiedział prezydencki minister Krzysztof Szczerski. Jak ocenił, sojusznicy potwierdzili, że wspólna odpowiedź na zagrożenia jest możliwa.

To jest szczyt, o którym można powiedzieć, że sojusznicy potwierdzają, że spójność Sojuszu, wspólna strategia, wspólna odpowiedź na wszystkie zagrożenia jest możliwa i że jest to odpowiedź pełna treści - przekonywał Szczerski.

Szukaliśmy na szczycie pełnej treści, mocnej odpowiedzi na wszystkie dzisiejsze zagrożenia, i taką mocną odpowiedź znajdujemy. To jest niezwykła wartość tego szczytu, on potwierdził, że państwa sojusznicze znajdują wspólną odpowiedź na zagrożenia - powiedział prezydencki minister.

Jak dodał, "każdy z sojuszników wkłada do wspólnego działania swój udział, każdy sojusznik w NATO jest odbiorcą i dostarczycielem bezpieczeństwa dla Sojuszu i partnerów Sojuszu".

Polska wychodzi ze szczytu jako kraj, który został wzmocniony poprzez sojuszniczą aktywność - podkreślił Szczerski.

Dobiegła końca pierwsza sesja Rady Północnoatlantyckiej. Szefowie państw i rządów krajów członkowskich potwierdzają swoje zobowiązania, dotyczące bezpieczeństwa w Afganistanie i finansowego wsparcia tego kraju po 2016 roku.

NATO przeznacza na wsparcie instytucji państwa afgańskiego łącznie miliard dolarów rocznie. Sekretarz generalny ujawnił, że z deklaracji szefów państw wynika, że NATO jest bliskie zebrania takich środków także na kolejne lata. Decyzje szczytu dotyczą więc przedłużenia finansowania na tym poziomie do roku 2020. Do tego warto doliczyć podtrzymanie wartej 5 mld pomocy wojskowej.

Afganistan nie jest sam - mówił Jens Stoltenberg zapowiadając też kontynuację liczącej około 12 tysięcy żołnierzy misji Resolute Support. Niebojowej, jak podkreślał, ale polegającej na szkoleniu i doradzaniu afgańskiej armii i sił bezpieczeństwa, by mogły samodzielnie przejąć odpowiedzialność za kraj.

Szef NATO zapowiedział, że w najbliższych miesiącach Sojusz opracuje plan działań misji na 2017. Za rok pakt będzie decydował o kształcie misji na kolejne lata, by - jak powiedział Stoltenberg - Afganistan nie był oazą dla terroryzmu.

Nawet kilkanaście tysięcy żołnierzy NATO będzie mogło stacjonować w Polsce, po ustaleniach warszawskiego szczytu Sojuszu. O takiej możliwości mówił szef resortu dyplomacji Witold Waszczykowski. Minister Waszczykowski zsumował wszystkie międzynarodowe jednostki, które jednocześnie mogą się pojawić na terytorium naszego kraju. Poza powołanym bojowym batalionem, chodzi także o amerykańską brygadę pancerną. Dodatkowo wymieniał siły natowskiej szpicy, polsko-litewsko-ukraińską brygadę oraz wojska chroniące bazę amerykańskiej tarczy antyrakietowej w Redzikowie.

Jeśli chodzi natomiast o natowskie plany wobec czterech bojowych batalionów, które trafią do Polski, na Litwę, Łotwę i do Estonii, ich zadaniem jest przede wszystkim odstraszanie. Natomiast w przypadku agresji, mają odeprzeć atak w oczekiwaniu na interwencję głównych sił Sojuszu.

Przedstawianie przez Moskwę NATO, jako zagrożenia dla Rosji, to element rosyjskiej polityki wewnętrznej. Nikt na zachodzie się na to nie złapie - mówi szef punku informacyjnego Sojuszu w Moskwie Robert Pszczel. Według niego, musimy się jednak liczyć z falą wyjątkowo negatywnych ocen ustaleń warszawskiego szczytu, które płynąć będą z tego kraju.

Pszczel ma nadzieję, że w dłuższej perspektywie Moskwa spojrzy jednak na chłodno na to, co się dzieje w jej kontaktach z Zachodem. Na razie jednak będziemy mieć do czynienia z - jak to ujął - udawanym zdziwieniem Kremla - że NATO musi podjąć działania obronne. To budzi natomiast nasze szczere zdziwienie, bo Rosja robi wszystko, byśmy się wzmacniali. Chociażby w zeszłym roku NATO przeprowadziło 400 ćwiczeń wojskowych. Rosja około 4 tysięcy.

Jak dodał Robert Pszczel, po szczycie najważniejsze w kontaktach z Rosja będzie niedopuszczeni do jakichkolwiek incydentów - jak chociażby zestrzelenie rosyjskiego samolotu nad Turcją, bo to może jeszcze bardziej skomplikować nasze relacje. A trzeba pamiętać, że Rosjanie wciąż podejmują prowokacyjne działania.

Pierwszy dzień szczytu przebiegł bez zakłóceń; nie odnotowano incydentów - podał w piątek wieczorem rzecznik komendanta głównego policji podinsp. Mariusz Ciarka. Łącznie w zabezpieczenie szczytu NATO zaangażowanych jest ok. 10 tys. funkcjonariuszy służb podległych MSWiA, w tym ok. 7 tys. policjantów, a także agenci służb specjalnych oraz żołnierze. Z danych policji wynika, że w piątek na lotnisko Chopina przyleciało 50 delegacji. Policjanci zrealizowali ponad 200 eskort VIP-ów. 

Zamknięte dla ruchu Al. Jerozolimskie, most Poniatowskiego oraz ulice w okolicach Stadionu PGE Narodowy - drugi dzień szczytu NATO, to kolejny dzień utrudnień na stołecznych ulicach. Na innych ulicach ruch będzie wstrzymywany na czas przejazdów delegacji.

Za godzinę rusza drugi dzień warszawskiego szczytu NATO. Dziś podczas obrad Sojusz nie skupia się już tak bardzo jak wczoraj, na sobie i swoim bezpieczeństwie, a omawiane mają być kwestie zagrożeń poza granicami, m.in. w Afganistanie. O godzinie 9:00 rozpocznie się sesja na szczeblu szefów państw i rządów poświęcona przyszłości misji w Afganistanie. Główne tematy, to finansowanie działań oraz zagwarantowanie udziału żołnierzy natowskich w operacji w tym kraju. Po południu planowana jest konferencja prezydenta Afganistanu.

Drugi najważniejszy punkt, to obrady komisji NATO-Ukraina. Chodzi po pierwsze o bieżącą informację z pierwszej ręki od Petra Poroszenki na temat tego, co dzieje się na wschodzie jego kraju. Sojusz oceni też z pewnością dotychczasową pomoc militarną dla Ukrainy i zapewni o jej kontynuowaniu. Wszelkim ustaleniom w tej sprawie ton nadał wczoraj Barack Obama, który oświadczył, że sankcje wobec Rosji będą kontynuowane do czasu wypełnienia przez Moskwę porozumień mińskich.

PEŁNE PODSUMOWANIE 1. DNIA SZCZYTU NATO ZNAJDZIECIE TUTAJ >>>>

(j.)