Ulicami Rygi - mimo międzynarodowych protestów – przemaszerowali weterani łotewskich oddziałów Waffen SS. Oddali hołd towarzyszom broni poległym w czasie II wojny światowej.
W dorocznym marszu wzięło udział około tysiąca weteranów Waffen SS i ich sympatyków. Nad bezpieczeństwem czuwali policjanci. Pod Pomnikiem Wolności uczestnicy marszu złożyli kwiaty.
W Rydze odbył się też wiec, na którym protestowano przeciwko marszowi byłych esesmanów. Uczestniczyli w nim m.in. przedstawiciele niemieckich środowisk antyfaszystowskich oraz szef Centrum Szymona Wiesenthala w Jerozolimie Efraim Zuroff. Rosyjska ambasada w Rydze nazwała marsz "hańbą dla Europy".
Marsze weteranów Waffen SS są organizowane w Rydze od 1990 roku właśnie 16 marca - w rocznicę bitwy z armią radziecką w 1944 roku, w której Łotewski Legion Waffen SS uczestniczył u boku Niemców. Rosja, a także organizacje żydowskie, potępiają je jako gloryfikowanie nazizmu. Także wśród Łotyszy marsze wywołują coraz większe kontrowersje, choć część społeczeństwa postrzega weteranów Waffen SS jako bojowników o wolność.
Po stronie Niemiec walczyło w sumie około 150 tysięcy żołnierzy łotewskich. Liczba ta obejmuje zarówno walczących w szeregach Legionu Łotewskiego, jak i w dywizjach niemieckich oraz członków batalionów policyjnych.
Zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow z sierpnia 1939 roku Łotwa, Litwa i Estonia znalazły się w strefie wpływów ZSRR i faktycznie zostały zaanektowane przez Moskwę. NKWD zdziesiątkowało elity polityczne i kulturalne tych krajów. W połowie czerwca 1941 roku rozpoczęły się masowe deportacje na Syberię, przerwane atakiem Niemiec na ZSRR.
Niektórzy Łotysze przyjęli nazistów jak wyzwolicieli. Ci jednak dokonali eksterminacji ok. 70 tysięcy Żydów, czyli 90 proc. przedwojennej ludności żydowskiej Łotwy.
(mpw)
