Coś się dzieje w Syrii. Sojusznik Putina ma problem

Frakcje wojskowe syryjskiej opozycji, w tym najpotężniejsza z nich - Hajat Tahrir asz-Szam (HTS), o ofensywie przeciwko wojskom syryjskim (podległym Baszszarowi al-Asadowi) poinformowały w środę na Telegramie, twierdząc, że była to odpowiedź na nasilone w ostatnich tygodniach ataki powietrzne sił syryjskich i rosyjskich na ludność cywilną w południowej części muhafazy (prowincji) Idlib.

CNN podała, powołując się na komunikaty grup opozycyjnych, że rebelianci błyskawicznie zajęli 13 miejscowości, w tym ważne ze strategicznego punktu widzenia Urum as-Sughrę i Andżarę, a także Bazę 46 - największą bazę syryjskiej armii w zachodniej części muhafazy Aleppo.

Frakcje opozycyjne miały znaleźć się 10 kilometrów od przedmieść Aleppo i kilka kilometrów od Nubl i Az-Zahry - miast głównie szyickich, w których - jak podkreśla telewizja Al-Dżazira - obecni są członkowie wspieranego przez Iran Hezbollahu. Sprzymierzone siły HTS i innych frakcji opozycyjnych zaatakowały również lotnisko Al-Nayrab na wschód od Aleppo, gdzie swoje pozycje mają proirańscy bojownicy.

Syryjscy rebelianci poinformowali CNN, że po "intensywnych walkach z siłami al-Asada i irańskimi bojownikami" udało im się wyzwolić miasto Urum as-Kubra, położone ok. 20 km od miasta Aleppo.

W mediach społecznościowych opublikowano wiele nagrań, na których widać m.in. unoszący się w rejonie Aleppo dym, a także rebeliantów w miejscowościach położonych nieopodal Aleppo.

Na jednym z wideo widać opozycyjnego bojownika modlącego się w miejscowości Andżara, będącej rzekomo jego rodzinnym miastem. Andżara jest nasza, nie rodziny Asada - mówi nagrywający.

Pojawiły się też informacje, że w walkach zginęli żołnierze rosyjskich sił specjalnych, na co wskazywałyby zarówno zdjęcia martwych wojskowych, jak i uzbrojenie, które przejęli rebelianci. Rosja przystąpiła do wojny domowej w Syrii po stronie Baszszara al-Asada w 2015 r., tłumacząc to tym, że rebelianci zaczęli zagrażać władzy w Damaszku.

Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka (SOHR) z siedzibą w Wielkiej Brytanii poinformowało, że w starciach zginęło 60 bojowników frakcji opozycyjnych (w tym 44 członków HTS) i 37 żołnierzy syryjskiej armii; SOHR podkreśliło, że jest wśród nich co najmniej czterech oficerów. Rebelianci mieli także przejąć składy broni, pojazdy opancerzone i inne maszyny.

Relatywnie mniejsza liczba ofiar śmiertelnych wśród syryjskich żołnierzy tłumaczona jest tym, że uciekali oni ze swoich pozycji z obawy przed nacierającymi siłami opozycyjnymi.

Oficjalne media państwowe w Syrii nie poinformowały o walkach w prowincji Aleppo, ale na proreżimowych stronach internetowych pojawiła się informacja, że syryjska armia zbombardowała kryjówki HTS i zabiła dziesiątki osób.

Światowe media zaznaczają, że środowa ofensywa rebeliantów to najpoważniejsze starcie między syryjskimi frakcjami opozycyjnymi a siłami proreżimowymi od marca 2020 r., kiedy - za pośrednictwem Rosji i Turcji - podpisano porozumienie o zawieszeniu broni.

HTS, którą Stany Zjednoczone uznały za "organizację terrorystyczną", od dawna jest celem ataków sił proreżimowych i rosyjskich. Odcinając się od Al-Kaidy, HTS w ostatnich latach zmieniła swój wizerunek i przedstawia się jako bardziej umiarkowana grupa, mająca lokalne cele w Syrii. Nie zmienia to faktu, że jest to najpotężniejsza frakcja wojskowa syryjskiej opozycji w północno-zachodniej części kraju.

Wojna domowa w Syrii wybuchła w 2011 r. i była następstwem antyrządowego powstania, którego przyczyną były autorytarne rządy Baszszara al-Asada. Inspiracją dla Syryjczyków do protestów, a następnie zbrojnego wystąpienia były udane rewolucje w Tunezji, Egipcie oraz wojna domowa w Libii (nazwano to "arabską wiosną").

Syryjski reżim stłumił prodemokratyczne powstanie, w efekcie czego kraj na lata pogrążył się w chaosie. Po stronie opozycji powstała wówczas Wolna Armia Syrii, która podjęła walkę z syryjską, proreżimową armią.

Przez lata konflikt narastał - włączyło się w niego szereg państw, w tym Arabia Saudyjska, Iran, Stany Zjednoczone i Rosja. Przyczółek w Syrii zdobyło też terrorystyczne Państwo Islamskie, które finalnie - m.in. dzięki siłom amerykańskim - poniosło klęskę militarną, kończąc działalność w sensie terytorialnym.

W ostatnich latach reżim w Damaszku zdołał odzyskać kontrolę nad większością terytorium kraju, w dużej mierze dzięki wsparciu Rosji i Iranu. Od czasu porozumienia o zawieszeniu broni, podpisanego w 2020 r., konflikt został w dużej mierze uśpiony (w międzyczasie dochodziło do niewielkich starć między rebeliantami a siłami proreżimowymi).

Organizacja Narodów Zjednoczonych twierdzi, że w ciągu ponad dekady wojny zginęło ponad 300 tys. cywilów, a miliony zostały przesiedlone.

Zobacz również:

Rosja zaatakuje NATO? Szef niemieckiego wywiadu mówi o "zielonych ludzikach"