W badawczym reaktorze jądrowym "Maria" w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku (NCBJ) rozpoczął się proces przechodzenia na paliwo niskowzbogacone. Konwersja dokonywana pod okiem specjalistów amerykańskich jest elementem międzynarodowego programu zmierzającego do ograniczenia zagrożeń terrorystycznych. Dotychczasowe paliwo zawierające 36% uranu 235 będzie stopniowo zamieniane na niskowzbogacone paliwo zawierające poniżej 20% tego izotopu.
W miniony poniedziałek do rdzenia reaktora "Maria" w Świerku pod Otwockiem załadowano pierwszy element paliwa nowego typu. Po kilku godzinach reaktor uzyskał pełną moc. Uzyskanie pełnej mocy reaktora z nowym elementem paliwa w środku było dla nas pierwszą oznaką sukcesu procesu konwersji. W miarę wypalania dotychczasowych elementów paliwowych będziemy wymieniać je już na te nowego typu. Szacujemy, że cały proces zakończymy w niecałe dwa lata - wyjaśnia mgr inż. Grzegorz Krzysztoszek, dyrektor Departamentu Energii Jądrowej NCBJ.
Pomimo zmiany rodzaju paliwa "Maria" będzie bez zakłóceń produkowała izotopy promieniotwórcze wykorzystywane w medycynie i w przemyśle - dodaje dyrektor Krzysztoszek. Będą też realizowane projekty badawcze, które wspierają polski program energetyki jądrowej. Umowa pomiędzy polskim i amerykańskim rządem zapewnia ciągłość dostaw nowego paliwa na kolejne lata.
Polski reaktor "Maria" zaprojektowany pierwotnie do pracy z paliwem o zawartości uranu 80%, przechodzi proces konwersji już po raz drugi. W latach 1999-2003 wysokowzbogacone paliwo zastąpiono paliwem 36%. Cały proces został przygotowany i przeprowadzony przez naukowców i inżynierów ze Świerka. W roku 2004 rząd polski podjął decyzję o drugiej konwersji i przystąpił do międzynarodowego programu GTRI (Global Threat Reduction Initiative). Program przewiduje zachowanie dotychczasowych parametrów eksploatacyjnych i wydajności reaktora przy jednoczesnym spełnieniu surowych wymogów bezpieczeństwa.
Przygotowania do przeprowadzenia konwersji trwały wiele lat. Procedura jest bardzo skomplikowana ze względu na znaczące różnice w parametrach fizycznych dotychczas stosowanych i nowych elementów paliwowych. Operację poprzedziły szczegółowe analizy i symulacje. Wszystkie obliczenia specjaliści NCBJ wykonali równolegle z ekspertami z Argonne National Laboratory (USA) za pomocą tych samych kodów. Wyniki przeprowadzonych pomiarów wskazały na konieczność wprowadzenia zmian w systemie chłodzenia reaktora. Jego modernizacja rozpocznie się już w najbliższych miesiącach. W sumie, w wyniku konwersji z reaktora "Maria" zostanie usunięte prawie 90 kilogramów wysokowzbogaconego paliwa jądrowego.
Na podstawie informacji prasowej NCBJ.
