Łatwiej ją zabrudzić, niż oczyścić, a jak spotka człowieka, to ma strasznego „peHa”! Dzieci z Przedszkola Samorządowego nr 13 w Krakowie, wiedzą już, czym jest pH wody i jak wygląda jej obieg na Ziemi. Trwają darmowe zajęcia dla szkół i przedszkoli z cyklu „Czysta woda dla zdrowej Planety”. Prowadzą je naukowcy z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH.

Gdybyśmy mieli wymienić rzeki w Polsce, które człowiek zanieczyszcza, musielibyśmy podać prawie wszystkie. 

O tych najbardziej znanych przykładach usłyszeliśmy dopiero wtedy, gdy doszło do katastrofy ekologicznej i gdy zginęły w nich ryby. Mowa o Odrze, czy choćby krakowskiej Wildze.

Problem w tym, że zatruwanie wód powierzchniowych trwa od lat i nie możemy dzielić go na pojedyncze katastrofy. To ogólny i cykliczny, pogłębiający się proceder. Wszystko na skutek wieloletnich zaniechań i zaniedbań, złych i nieprecyzyjnych przepisów, zbyt wąskich zakresów badawczych,  ale również, co ważne braku odpowiedniego finansowania instytucji i służb mających chronić środowisko.

Przypomnijmy, że Polska jest nadal daleko od osiągnięcia celów RDW, czyli Ramowej Dyrektywy Wodnej. Ta zobowiązuje kraje członkowskie Unii Europejskiej do osiągnięcia dobrego stanu wód. Termin mija pod koniec 2027 roku.

Edukacja urzędników i polityków na wysokich stanowiskach wydaje się być niemożliwa, dlatego naukowcy zwrócili się w kierunku przedszkolaków.

Woda sama się nie oczyści

Stąd właśnie narodził się pomysł edukacji najmłodszych. Główny cel, to zbudowanie świadomości proekologicznej u dzieciaków i walka o czyste środowisko, w którym wszyscy razem żyjemy - przyznaje dr Dorota Pierri, kierownik Laboratorium Hydrodynamicznego Katedry Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej AGH. Wierzę w dzieci i w nich pokładam nadzieję - dodaje.

Podczas darmowych zajęć mali naukowcy poznają obieg wody na planecie. Dowiadują się, że dzisiaj w każdym momencie tego obiegu woda może zostać zanieczyszczona. Sprawdzają też jakiego ma "peHa", dowiadują się czym w ogóle jest odczyn pH wody oraz jak zbudować prosty filtr. 

Okazuje się, że oczyszczenie wody nie jest wcale takie proste. Woda się sama nie oczyści, dodatkowo może zanieczyścić kolejne komponenty środowiska, gleby, grunt, wody podziemne, czy inne rzeki. To czego teraz nauczymy dzieci, to zaprocentuje w przyszłości na lepszej jakości całego środowiska - wyjaśnia dr Pierri.

W Polsce 1 proc. wód rzecznych nadaje się do spożycia

Prof. Mariusz Czop z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH przyznaje, że lepiej by było, gdybyśmy nie zanieczyszczali wody, bo wtedy nie musielibyśmy jej oczyszczać. 

Nie mamy problemu z brakiem wody, natomiast mamy problem z brakiem czystej wody m.in. zdatnej do spożycia. Niestety fakty są takie, że większość wód powierzchniowych jest bardzo mocno zanieczyszczona. W Polsce mamy tylko około 1 proc. wód rzecznych nadających się do spożycia, 99 proc. jest w złym stanie - wyjaśnia naukowiec i dodaje, że zasoby wód w naszym kraju, z których można korzystać są nawet około 4 razy mniejsze niż średnia europejska, dlatego musimy mocniej się starać i dbać o każdą kroplę wody.

Szkoły podstawowe i przedszkola mogą zgłaszać chęć udziału w zajęciach badaczy AGH pisząc na adres e-mail: pierri@agh.edu.pl

Opracowanie: