Najbliższe wybory do Sejmu i Senatu odbędą się 15 października 2023 r. Głosować mogą w nich osoby posiadające prawo wyborcze, które najpóźniej w dniu wyborów kończą 18 lat i które nie zostały ubezwłasnowolnione. Jednak zanim udamy się do urn, warto upewnić się, że jesteśmy na liście wyborczej i nie zostaniemy z lokalu odesłani z kwitkiem.
Czy jestem ujęty w rejestrze wyborców? Gdzie jest mój lokal wyborczy? Informacje te można znaleźć w aplikacji mObywatel. Przed wyborami warto je sprawdzić, bo pierwszy raz spisy wyborców będą tworzone na podstawie nowego Centralnego Rejestru Wyborców, a nie gminnych rejestrów.
Swoje dane w spisie wyborców powinny sprawdzić przede wszystkim osoby, które nie mają stałego zameldowania lub są zameldowane w jednym miejscu, a na stałe mieszkają w innym.
Osoby bez meldunku dotąd mogły głosować w miejscu ostatniego zameldowania. Jak przekonuje PKW, w tej kwestii nic się nie zmieniło. Warto jednak sprawdzić czy nasze dane zostały poprawnie przeniesione. W tym roku po raz pierwszy Centralny Rejestr Wyborców był tworzony na podstawie gminnych spisów. Stąd mogły pojawić się różnice w stosunku do list z poprzednich lat.
Podobnie sprawa wygląda, jeśli mieszkamy i głosujemy w miejscu innym niż nasz adres zameldowania. Wtedy również warto upewnić się czy jesteśmy przypisani do dobrego obwodu.
W zależności od tego czy chcemy jednorazowo zagłosować poza miejscem zameldowania, czy na stałe dopisać się do listy wyborców w innym miejscu, powinniśmy wybrać jeden z dwóch wniosków.
Jeżeli w dniu wyborów będziemy przebywać zarówno poza miejscem zameldowania i stałego zamieszkania, możemy dopisać się do listy wyborców w innym okręgu wyborczym.
Dopisanie się do listy pozwala na jednorazowe głosowanie we wskazanym miejscu, tylko w czasie najbliższych wyborów.
Dopisanie do rejestru wyborców powoduje, że zostajemy na stałe przepisani na listę uprawnionych do głosowania we wskazanym miejscu.
Z tej możliwości korzystają zazwyczaj osoby, które na stałe mieszkają i głosują w miejscu innym niż miejsce stałego zameldowania.
Zmiana miejsca głosowania możliwa będzie po ponownym złożeniu wniosku.
Najszybciej i najłatwiej sprawy związane z głosowaniem w wyborach załatwimy przez Profil Zaufany na stronie obywatel.gov.pl. Można tam też od razu zgłosić błąd w rejestrze wyborców albo dopisać do wybranego okręgu wyborczego. Przez Profil Zaufany możemy dopisać się zarówno na stałe, jak i tylko na najbliższe wybory.
Jeśli nie mamy Profilu Zaufanego, wniosek musimy osobiście złożyć w urzędzie gminy, w której będziemy przebywać w dniu głosowania.
Złożenie wniosku o głosowanie poza miejscem zameldowania lub zamieszkania nie wiąże się z żadnymi kosztami. Warto jednak pamiętać, że nie zostajemy dopisani do listy automatycznie po złożeniu wniosku.
Urzędnicy mają do pięciu dni od złożenia wniosku na podjęcie decyzji o dopisaniu nas do listy wyborców,
Na dopisanie się do listy wyborców mamy czas do 12 października.
Głosować w wyborach parlamentarnych mogą głosować nie tylko Polacy w kraju, ale i za granicą. Głosowanie za granicą będzie odbywać się 15 października od godziny 7 do godziny 21 czasu lokalnego.
Żeby oddać głos, przebywający muszą w lokalnej komisji wyborczej okazać ważny paszport lub dowód osobisty - w krajach Unii Europejskiej i państwach, na teren których można wjechać za jego okazaniem.
Wcześniej jednak trzeba dopisać się do spisu wyborców lub uzyskać zaświadczenie o prawie do głosowania.
Pisemny wniosek o dopisanie do spisu wyborców zagranicznej obwodowej komisji wyborczej należy złożyć do właściwego konsula przed 10 października.
Można to zrobić osobiście w konsulacie, albo przesyłając skan wniosku na adres mailowy konsulatu lub korzystając z serwisu e-wybory.
W treści wniosku musi się znaleźć: nazwisko i imię, numer PESEL, numer ważnego paszportu lub dowodu osobistego, adres pobytu za granicą, adres e-mail oraz numer telefonu komórkowego.
Innym sposobem na zagłosowanie za granicą jest przedstawienie w lokalu wyborczym zaświadczenia o prawie do głosowania.
Pozwala ono na wzięcie udziału w wyborach parlamentarnych w dowolnie wybranym miejscu za granicą lub na polskim statku morskim.
Wniosek o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania można złożyć u konsula lub, w przypadku statku, u kapitana. Jeżeli nie przebywamy za granicą na stałe, a planujemy wyjazd na czas wyborów, zaświadczenie można uzyskać również w dowolnie wybranym urzędzie gminy.
Termin na złożenie wniosku upływa 12 października.