Laureatem literackiej Nagrody Nobla 2014 jest Francuz Patrick Modiano – ogłosiła Akademia Szwedzka. Patrick Modiano znany jest w Polsce z takich powieści jak "Nawroty nocy", "Ulica ciemnych sklepików", "Zagubiona dzielnica". Książki Modiano zostały przetłumaczone na 36 języków.

69-letni francuski pisarz Patrick Modiano został tegorocznym laureatem literackiego Nobla. To jedenasty Nobel dla literatury francuskiej w historii nagrody.

"Za sztukę pamięci i dzieła, w których uchwycił najbardziej niepojęte ludzkie losy i odkrywał świat czasu okupacji" - tak Szwedzka Akademia uzasadniła swój wybór, dodając, że Modiano w swej twórczości porusza tematy pamięci, zapomnienia, tożsamości i winy. W jego powieściach często pojawia się Paryż.

Książka "Ulica ciemnych sklepików" opowiada o czasach wojny i okupacji, za którą autor dostał Nagrodę Goncourtów. "Zagubiona dzielnica" ma wątek kryminalny, "Przejechał cyrk" jest pełną tajemnic powieścią.

"Katarzynka" to z kolei książka dla dzieci, nieco starszych, z rysunkami Jeana-Jacquesa Sempego, tego od Mikołajka. To opowieść o dorosłej kobiecie, która wspomina dzieciństwo w Paryżu. 

Francuskie media z entuzjazmem o Noblu

Wspaniała niespodzianka! Zasługiwał na Nobla! Francuska literatura znowu doceniona! - tak eentuzjastycznie reagują francuskie media. Podkreślają z dumą, że to już 15 Francuz, który dostał Literacką Nagrodę Nobla. Wielu komentatorów zapewnia, ze 69-letni Patrick Modiano w pełni na te nagrodę zasłużył. Twierdzą, że wszystkie jego dotychczasowe powieści były równie genialne - nie było lepszych i gorszych.

Wśród paryskich księgarzy zapanowała gorączka. Przygotowują się na szturm klientów kupujących powieści Modiano. Samym czytelnikom na razie się jednak ta gorączka nie udzieliła. Przekonał się paryski korespondent RMF FM Marek Gładysz. Dotąd mało się o nim mówiło w mediach, a wiec przeciętny Francuz niewiele o nim wie - tłumaczy właścicielka paryskiej księgarni.

Większość klientów, z którymi Marek Gładysz rozmawiał nie czytała powieści Patricka Modiano. Inni mają podzielone zdania. To literatura na wysokim poziomie, ale nie dla ludzi, którzy czytając chcą się odprężyć - wyjaśnia młody paryżanin. Przeczytałem chyba ze trzy jego powieści, kiedy byłem młody, ale on ciągle opisuje świat okupacji w Paryżu. Trochę się powtarza, ma chyba na tym punkcie obsesję - twierdzi inny klient.

Tegoroczny laureat literackiego Nobla, Patrick Modiano, urodził się 30 lipca 1945 roku na przedmieściach Paryża. Jego ojciec był biznesmenem, matka - aktorką. Jako pisarz zadebiutował w 1968 powieścią "La Place de l' toile". W 1972 roku otrzymał nagrodę Akademii Francuskiej za powieść "Les Boulevards de ceinture". W 1978 roku zdobył kolejną prestiżową francuską nagrodę literacką - Nagrodę Goncourtów - za powieść "Ulica Ciemnych Sklepików" ("Rue des boutiques obscures").

Oficjalna lista kandydatów do Nagrody Nobla jest tajna, a dokumenty związane z procesem wyboru noblisty zostaną ujawnione dopiero po 50 latach. W 2014 roku do literackiej Nagrody Nobla nominowano 210 osób. Na liście znalazło się 36 osób, których nazwiska pojawiły się po raz pierwszy.

Literacka Nagroda Nobla przyznawana jest od 113 lat. Cztery razy wyróżniono nią dwie osoby jednocześnie, a siedem razy w ogóle nie wyłoniono laureata. Wśród 109 nagrodzonych pisarzy znalazło się 13 kobiet.

Najczęściej Nobla dostawali pisarze i poeci z obszaru języka angielskiego - 27 razy. Twórców francuskojęzycznych na liście dotychczasowych noblistów jest 13, tyle samo razy odbierał Nobla literat niemieckojęzyczny. Kolejna grupa laureatów nagrody Nobla to Słowianie (11), w tym czwórka Polaków oraz czwórka Rosjan, jeden Serb i jeden Czech. Listę nagrodzonych Słowian dopełnia Josif Brodski, piszący zarówno po rosyjsku, jak i angielsku (nagrodę otrzymał jako obywatel USA).

(j.)