Jednym z zadań, które może stanąć przed maturzystą, jest napisanie streszczenia. Streszczenie to krótki opis, zawierający główne wątki danego tekstu. Nie piszemy długo, nie popuszczamy wodzy wyobraźni i przede wszystkim, nie boimy się pisania streszczenia. Jak zrobić to skutecznie, podpowiadamy poniżej.

7 maja polscy licealiści przystąpią do matur. Egzaminy rozpoczną się od języka polskiego. Jednym z zadań może być napisanie streszczenia. 

Streszczenie powinno mieć między 40 a 60 słów i 10 proc. długości tekstu wyjściowego. Najważniejsze, żeby zachować myśl, główny sens tekstu, który streszczamy.

Określenie tematu tekstu

Dobre streszczenie musi opierać się na znajomości tekstu wyjściowego. Musimy przeczytać go dokładnie i odpowiedzieć sobie na pytania:

  • Czego dotyczy tekst?
  • O czym się w nim mówi?
  • Jaka jest jego główna myśl/problematyka?

Co może nam pomóc? Eksperci z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej podpowiadają, żeby zwrócić uwagę m.in. na te rzeczy:

  • operacje nadawcy: Co robi autor w swoim tekście? np. bada, analizuje, dowodzi, wnioskuje, omawia, pokazuje, wyjaśnia, porządkuje, wylicza, ilustruje przykładami
  • materiał: na jakiej podstawie autor opiera swoje tezy
  • intencje: z jaką intencją autor się wypowiada
  • ocena: np. najważniejszym składnikiem badań jest...

Wskazówki przy pisaniu streszczenia

Tak jak zostało powiedziane powyżej, streszczenie musi opierać się na przeczytaniu i zrozumieniu tekstu. W kolejnych krokach skupmy się na: 

  • wyodrębnieniu części składowych rozwijających poruszane problemy, 
  • odnalezieniu i wypisaniu kluczowych informacji 
  • rozwinięciu poszczególnych punktów z dbałością o zwięzłość i klarowność. 

Bardzo ważne jest również zachowanie chronologii wydarzeń. Streszczenia nie powinniśmy zaczynać od wątków, które pojawiają się na końcu streszczanego dzieła.

Co pomijamy? Przykłady, dygresje odautorskie czy powtórzenia.

Co zmieniamy? Mowę niezależną na zależną, formy analityczne na syntetyczne (nie piszemy "złożył podziękowania", ale "podziękował" czy nie "odniósł zwycięstwo", ale "zwyciężył"). Zdania złożone zmieniamy na pojedyncze.

Przykładowe streszczenie

CKE opublikowała na swojej stronie informator maturalny, w którym znajdziemy m.in. przykładowe streszczenie.

Tekst dotyczy pochodzenia powiedzenia "wyjść na czymś jak Zabłocki na mydle". Autor przedstawia trzy hipotezy na ten temat, tak by jednocześnie wytłumaczyć znaczenie omawianego frazeologizmu. Wszystkie hipotezy dotyczą działalności XVIII-wiecznego szlachcica Zabłockiego. Wskazują na jego chciwość albo nieudolność bądź niedostateczne przygotowanie jako przyczyny niepowodzenia prowadzonych działań.

To streszczenie składa się z 46 słów, więc mieści się w oczekiwanych normach.

Matura 2024 - specjalny raport RMF FM i RMF24

Najważniejsze informacje dotyczące matury 2024 znajdziecie w naszym specjalnym raporcie na stronie RMF24. Możecie tam zobaczyć m.in. przykładowe zadania maturalne wraz z rozwiązaniami.

Jak co roku na naszej stronie www.rmf24.pl tuż po zakończeniu egzaminów maturalnych będziemy publikować arkusze maturalne oraz przykłady rozwiązań egzaminów z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego.

Zobacz również: