Rok 1978 przeszedł do historii jako rok trzech papieży: Pawła VI, Jana Pawła I i Jana Pawła II. To właśnie w tym roku po ponad 15 latach pontyfikatu zmarł pierwszy z nich. 26 sierpnia, na krótkim konklawe, 111 kardynałów wybrało na jego następcę, patriarchę Wenecji, kardynała Albino Lucianiego.
Nowy papież, który przybrał imię Jan Paweł I, zmarł 33 dni później. Trzeba było znów dokonać wyboru. Tym razem miał się on okazać bardzo ważny dla każdego Polaka. 16 października 1978 roku kolejnym papieżem został bowiem właśnie Polak, metropolita krakowski, kardynał Karol Wojtyła - Jan Paweł II. Wyboru dokonano zgodnie z przepisami kanonicznymi.
Według kardynała Józefa Glempa był on nie tylko wyjściem poza granice kandydatów włoskich, był rzuceniem wyzwania nowym czasom, wyzwaniem wobec tej formy totalitaryzmu, jaką był komunizm. Wojtyłę wybrano, bo był znany z prac na Soborze Watykańskim II i na synodach, stąd też kardynałowie wybrali go jako najlepiej przygotowanego do zadań pasterza Kościoła powszechnego.
Pontyfikat Jana Pawła II charakteryzował się przede wszystkim żelazną wolą przywrócenia osobowości Kościołowi katolickiemu po latach kryzysu, jaki nastąpił po Soborze Watykańskim II. Za jedno z najważniejszych zadań papież uznawał też wysłuchanie głosu biednych i zepchniętych na margines, ochronę praw człowieka wszędzie tam, gdzie są one deptane, a także wspieranie powszechnego systemu wartości etycznych, według tradycyjnej nauki Kościoła. Zdecydowana postawa Jana Pawła II w dziedzinie moralności, zwłaszcza w kwestiach rodziny, obrony życia ludzkiego od chwili poczęcia aż do naturalnej śmierci i potępienie eksperymentów genetycznych, spotykała się niejednokrotnie z kontestacją, głównie wśród elit politycznych. W krajach, które odwiedzał, papież był natomiast zwykle entuzjastycznie witany przez młodzież. Bardzo często podkreślało się, że wybór Polaka na papieża, a następnie działalność Jana Pawła II, w dużej mierze przyczyniły się do obalenia komunizmu w Europie Środkowej oraz do powrotu wolności i demokracji w tym regionie świata.
Pontyfikat Jana Pawła II trwał 27 lat, uważa się, że był jednym najważniejszych w historii Kościoła. Zakończył się 2 kwietnia 2005 roku.
