Zmysł węchu może przydawać się do współpracy. Potwierdzają to w badaniach na szczurach naukowcy z Uniwersytetów w Getyndze i Bernie oraz St. Andrews University. Okazuje się, że jeśli tylko szczur czuje zapach innego szczura, który akurat angażuje się we współpracę, sam staje się bardziej chętny do pomocy. Pierwszą pracę, która potwierdza, że zapach może mieć znaczenie dla altruistycznych zachowań, publikuje w najnowszym numerze czasopismo "Proceedings of the Royal Society B".
Fakt, że szczury chętnie sobie pomagają, jest powszechnie znany. Autorzy pracy chcieli się przekonać, czy wydzielany w czasie tego rodzaju zachowania zapach może mieć znaczenie dla zachowania innych szczurów. W tym celu przeprowadzili szereg eksperymentów, w których szczury mogły pomagać innym przesuwając w stronę ich klatki platformę z przysmakiem.
Takie zachowanie im samym nie przynosiło przy tym żadnego pożytku. Okazało się, że w sytuacji, w której szczur czuł zapach innego pomagającego szczura, sam dość stanowczo zaczynał się altruistycznie zachowywać.
Nasze eksperymentalne szczury znacząco zwiększały chęć współpracy i pomagania innym, gdy czuły zapach innych, zaangażowanych w takie działania szczurów. Nawet jeśli nie miały okazji, by liczyć na pomoc innych - tłumaczy pierwsza autorka pracy, dr Nina Gerber z University of Göttingen.
Ten zapach współpracy nie był związany z żadnym konkretnym szczurem, nie był wydzielany przez jakieś wyjątkowo miłe zwierzęta, odnosił się tylko do konkretnego zachowania. Ten sam szczur wydzielał taki zapach, albo nie, zależało to tylko od jego zachowania - dodaje Gerber.
Zdaniem autorów pracy takie fizyczne sygnały, jak zapach mogą mieć dla szczurów bardziej motywujące znaczenie, niż faktycznie obserwowane i doświadczane zachowania. Co prawda ludzie nie posługują się zmysłem węchu w stopniu porównywalnym do szczurów, ale jak wiemy wykorzystują go choćby nieświadomie na przykład przy szukaniu partnerów - podkreśla Gerber.
Wiemy, że wąchanie niektórych substancji chemicznych może mieć wpływ na poczucie zaufania. Być może warto sprawdzić, czy potrafimy odczuwać zapach współpracy - dodaje Gerber.
