Na fasadzie gdańskiego Ratusza Głównego Miasta zamontowano kopię latarni smolnej. To wierna replika lampy, która od drugiej połowy XVIII w. oświetlała ulicę. Oryginał został zniszczony w 1945 r., zachował się jedynie fragment przechowywany w Muzeum Narodowym.
Kopia latarni została zainstalowana w miejscu, w którym wisiał oryginał - na południowo-wschodnim narożniku Ratusza - u zbiegu ulic Długiej i Długiego Targu.
Kopię latarni smolnej wykonano na podstawie przedwojennych zdjęć oraz na wzór zachowanego oryginalnego fragmentu lampy - tzw. trzymacza (elementu, który był przymocowany bezpośrednio do fasady ratusza), który znajduje się w zbiorach gdańskiego Muzeum Narodowego.
Kopię latarni, podobnie jak oryginał, wykonano z kutego żelaza. Trzymacz latarni ma formę półpostaci orła z rozpostartymi skrzydłami. Ptak trzyma w dziobie drugi element - misę na łańcuchach. Lampa zdobiona jest polichromią i złoceniami.
Latarnię smolną zainstalowano na fasadzie Ratusza w drugiej połowie XVIII w. W misie umieszczano pochodnie smolne, które - po zapaleniu, oświetlały ulicę. Oryginalna latarnia zdobiła Ratusz Głównego Miasta do II wojny światowej. Ze zniszczeń wojennych ocalał tylko trzymacz.
Latarnia jest kolejnym elementem ratuszowego wystroju, który został w przeszłości (najczęściej w wyniku działań wojennych) zniszczony, a obecnie - po wykonaniu kopii - jest przywracany na swoje dawne miejsce.
Historia Ratusza sięga XIV w., kiedy to powstał pierwszy budynek będący siedzibą władz najważniejszego obszaru Gdańska - Głównego Miasta. Ulokowana była tu m.in. Komora Palowa czyli miejsce, w którym pobierano miejskie podatki, w tym tzw. opłaty palowe, czyli rodzaj cła płaconego od wpływających i wypływających z gdańskiego portu statków oraz przewożonych przez nie towarów. Od połowy XV w. do 1921 r. Ratusz pełnił funkcję centrum władzy dla całej nadmotławskiej aglomeracji (przed wiekami Gdańsk składał się z kilku miejskich organizmów).
W połowie XVI w. dużą część budynku zniszczył pożar. Przy okazji odbudowy Ratusz rozbudowano, już w stylu renesansowym i zyskał zachowany do dziś kształt. Na ratuszowej wieży postawiono wtedy nowy hełm, a na iglicy posadowiono pozłocony posąg panującego wówczas w Polsce króla Zygmunta II Augusta. Wewnątrz hełmu zainstalowano zespół grających dzwonów zwany carillonem, a wieża została wyposażona w czterostronny zegar.
W 1945 r. Ratusz zostały poważnie zniszczony - zawaliła się m.in. wieża. Obiekt stopniowo odbudowywano wyposażając w oryginalne elementy, których część się zachowała.
(j.)
