Finlandia rozważa wypowiedzenie konwencji o zakazie stosowania min przeciwpiechotnych. W środę w trakcie szczytu państw nordyckich i bałtyckich poinformował o tym fiński premier Petteri Orpo.

Poinformowałem moich kolegów (szefów rządów), że w Finlandii "podjęliśmy debatę" o zasadności utrzymywania zakazu stosowania min przeciwpiechotnych - przekazał premier Petteri Orpo na konferencji w szwedzkim Harpsund.

Atmosfera była taka, jakby sprawa była omawiana także w innych krajach - przyznał na konferencji dla fińskich mediów.

Prowadzimy podobną dyskusję w Estonii i śledzimy to, co zrobi Finlandia - powiedział z kolei estoński premier Kristen Michal. Są u nas podmioty, które zalecają stosowanie tego rodzaju min - dodał, podkreślając, że Estonia jest stroną porozumienia ottawskiego i "badane są różne opcje, jak i nowe technologie".

Finlandia debatuje

W ostatnich dniach w Finlandii wielu dowódców wojskowych, polityków i ekspertów polityki bezpieczeństwa oświadczyło, że przystąpienie do traktatu ottawskiego ws. zakazu użycia min przeciwpiechotnych było "duży błędem", ponieważ środowisko bezpieczeństwa "zmieniło się znacząco" na przestrzeni dekady, kiedy to w 2012 r. Finlandia ratyfikowała porozumienie.

Masowe użycie sił lądowych i piechoty przez Rosję (na froncie ukraińskim) daje nowy obraz tego, jak Finlandia powinna przygotować się na użycie siły militarnej - powiedział w wywiadzie telewizyjnym gen. Janne Jaakkola, dowódca fińskich sił zbrojnych, mianowany na to stanowisko od kwietnia tego roku.

Równocześnie w środę podjęto inicjatywę obywatelską z żądaniem wypowiedzenia przez Finlandię traktatu. Wspierają ją znane osoby, m.in. były minister obrony Jussi Niinisto (w rządzie w latach 2015-2019), dyplomaci czy eksperci polityki międzynarodowej.

Istnieją pomysły na miny nowego typu

Pod koniec kadencji Niinisto fińskie siły zbrojne zaprezentowały nowatorski rodzaj min przeciwpiechotnych, które miałyby zastąpić zabronione międzynarodowym prawem tradycyjne miny. W nowego rodzaju uzbrojeniu minowym TOC (ang. Take Off Canister), określanym także roboczo, jako "skoczki", czy "latające ładunki", materiał wybuchowy nie jest wyzwalany tak jak w tradycyjnych minach np. przez nadepnięcie czy dotknięcie, lecz proces detonacji, który następuje poprzez zdalne sterowanie.

Oficjalna zbiórka podpisów pod petycją (konieczne jest 50 tys.) rozpocznie się 6 grudnia, tj. w dniu fińskiego święta niepodległości.

Finlandia przystąpiła do konwencji ottawskiej o zakazie użycia, składowania, produkcji i przekazywania min przeciwpiechotnych oraz o ich zniszczeniu (sporządzonej w 1997 r.) jako jeden z ostatnich krajów UE. Do dziś do traktatu, który wszedł w życie w 1999 r., przystąpiło ponad 160 państw (oprócz potęg militarnych, m.in. Chin, Rosji i USA). W Finlandii od 2012 r. zniszczono łącznie ponad milion sztuk min zakazanych traktatem.

W szczycie Nordycko-Bałtyckiej Ósemki uczestniczył m.in. premier Polski Donald Tusk. Polityk zapowiadał, że będzie przekonywał naszych partnerów z regionu do "navy policing", czyli wspólnego przedsięwzięcia kontrolowania i zabezpieczania wód bałtyckich.

Inicjatywę poparł minister obrony Litwy Laurynas Kascziunas. Każda inicjatywa na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa na Morzu Bałtyckim jest godna poparcia. Sądzę, że jako Sojusz bylibyśmy w stanie to zrealizować - ocenił, cytowany przez agencję BNS.