Blisko 12 proc. dorosłych Polaków nadużywa alkoholu, tzn. pije go w sposób powodujący szkody zdrowotne i społeczne. Tak wynika z omawianego w Sejmie sprawozdania z wykonania ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w 2012 r.
W sprawozdaniu za 2012 r. podano, że alkohol spożywa ponad 80 proc. dorosłych Polaków. Postawy abstynenckie, jak wskazano, częstsze są wśród kobiet (25,5 proc.), niż wśród mężczyzn (10,9 proc.).
Większość konsumentów alkoholu spożywa go na poziomie niskiego ryzyka szkód, jednak blisko 12 proc. dorosłych Polaków nadużywa alkoholu, tzn. pije go w sposób powodujący szkody zdrowotne i społeczne. Do grupy tej zalicza się osoby nieuzależnione (określane jako pijące szkodliwie) i uzależnione od alkoholu.
W sprawozdaniu oceniono, że problemy alkoholowe dotykają zdecydowanie częściej mężczyzn (20,4 proc.) niż kobiet (3,5 proc.) Kobiety pijące alkohol szkodliwie są najczęściej: młode, niezamężne (panny, kobiety rozwiedzione lub pozostające w separacji) i wykształcone (wykształcenie wyższe). Mężczyźni spożywający alkohol szkodliwie są stosunkowo częściej: starsi, samotni (rozwodnicy, wdowcy), gorzej wykształceni (wykształcenie zawodowe lub niższe).
Poziom rozpowszechnienia społecznych i zdrowotnych problemów związanych z używaniem alkoholu jest tym większy, im powszechniej spożywany jest alkohol. Grupa osób najwięcej pijących (powyżej 12 l 100 proc. alkoholu rocznie), stanowiąca 7,3 proc. konsumentów napojów alkoholowych, spożywa aż 46,1 proc. całego wypijanego alkoholu. Grupa osób mało pijących (do 1,2 l 100 proc. alkoholu rocznie), stanowiąca 46,9 proc. konsumentów alkoholu, wypija tylko 4,9 proc. całości spożywanego alkoholu.
W 2012 r. policjanci ruchu drogowego poddali badaniom na zawartość alkoholu 7.383.915 uczestników ruchu, w wyniku czego ujawniono 171.020 przypadków kierujących pod wpływem alkoholu. W związku z podjętymi działaniami zatrzymano 39.318 praw jazdy.
W sprawozdaniu wskazano, że wiele rodzin z problemem alkoholowym jest dotkniętych przemocą domową. Z danych policyjnych dotyczących interwencji domowych wynika, że w 2012 r. blisko 61 proc. sprawców przemocy w rodzinie w chwili interwencji policji było pod wpływem alkoholu. Niemal 1/5 z nich została przewieziona do izb wytrzeźwień.
W Polsce leczenie uzależnienia jest dobrowolne, za wyjątkiem sytuacji sądowego zobowiązania do leczenia. Z danych przesłanych za 2012 r. przez NFZ wynika, że w placówkach leczenia uzależnienia od alkoholu leczono 289.432 pacjentów (w tym członków rodzin). W systemie opieki psychiatrycznej (w tym w placówkach leczenia uzależnienia od alkoholu) leczono w 2012 roku 307.040 osób.