Aktywne zawodowo rodziny będą mogły ubiegać się o bezgotówkowe wsparcie do 2150 zł na zapewnienie opieki nad bliskimi po 75. roku życia - przewiduje opublikowany projekt ustawy o bonie senioralnym. Nowe rozwiązanie ma wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku.

Projekt ustawy o bonie senioralnym ukazał się na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Osobą odpowiedzialną za jego opracowanie jest minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz.

Z projektu wynika, że maksymalna wartość bonu senioralnego wyniesie 2150 zł miesięcznie, co będzie odpowiadało 50 godzinom usług wsparcia. Bon senioralny nie będzie wypłacany w gotówce. Zadanie zrealizuje gmina.

Kto może ubiegać się o bon?

O nowe wsparcie będzie mogła ubiegać się rodzina seniora, który ukończył 75. rok życia i ma przyznaną emeryturę lub rentę. Według projektu warunkiem jest, by średnie miesięczne świadczenie seniora z uwzględnieniem dodatku pielęgnacyjnego nie przekraczało kwoty 3500 zł brutto w 2026 r., 4000 zł brutto w 2027 r., 4500 zł brutto w 2028 r. oraz począwszy od 2029 r. - 5000 zł brutto.

Usługi wsparcia podzielono na cztery obszary: zaspokojenie podstawowych codziennych potrzeb życiowych, pomoc w uzyskaniu dostępu do świadczeń zdrowotnych, podstawową opiekę higieniczno-pielęgnacyjną lub zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Senior będzie miał zidentyfikowany tzw. poziom niezaspokojonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności życia codziennego.

Według projektu skala niezaspokojonych potrzeb obejmie cztery poziomy i w zależności od przyznanej liczby punktów senior będzie mógł otrzymać usługi wsparcia realizowane w wymiarze do 12, 13-24, 25-36 lub 37-50 godzin miesięcznie.

Minimalna liczba punktów uprawniająca do bonu senioralnego wynosi 11, a maksymalna 60 punktów. W uzasadnieniu do projektu wskazano, że jeśli np. senior otrzyma 24 punkty, to gmina może przyznać mu miesięcznie od 13 do 24 godzin usług wsparcia w ramach bonu senioralnego.

Ocenę poziomu niezaspokojonych potrzeb przeprowadzi pracownik gminy.

Aktywność zawodowa warunkiem przyznania świadczenia

Projekt przewiduje, że usługi świadczone w ramach bonu będą miały charakter niemedyczny i ich celem będzie wsparcie osób starszych w czynnościach życia codziennego. Założono, że uzupełnią one obecny system pomocy społecznej (usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze) oraz system ochrony zdrowia (pielęgniarska domowa opieka długoterminowa).

Osobą uprawnioną do złożenia wniosku o przyznanie bonu senioralnego będą zstępni, czyli np. dzieci lub wnuki seniora. Warunkiem przyznania świadczenia jest ich aktywność zawodowa.

W przypadku, kiedy zstępny seniora prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, to jego przychód przeciętnie w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku nie może być niższy od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wyższy od dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Z kolei, gdy zstępny seniora prowadzi wieloosobowe gospodarstwo domowe, to jego przychód przeciętnie w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, rozumiany jako suma przychodów członków gospodarstwa domowego, nie może przekraczać trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jeżeli pod tym samym adresem zamieszkuje więcej niż jeden senior, to zakres wsparcia będzie określony dla każdego z seniorów odrębnie. Nie może on jednak przekroczyć łącznie 72 godzin usług wsparcia miesięcznie.

Szczegółowy sposób realizacji usług wsparcia, w tym standardy oraz sposób ich wykonania zostanie uregulowany w rozporządzeniu.

Usługi wsparcia nie będą przysługiwać seniorowi, który korzysta m.in: ze świadczenia uzupełniającego (tzw. 500 plus dla osób niesamodzielnych), ze świadczenia wspierającego, z usługi opiekuńczej w miejscu zamieszkania, z usługi sąsiedzkiej, z instytucji zapewniającej opiekę całodzienną lub całodobową.