Do dzisiejszych czasów pozostał tylko skrawek dawnej nekropoli, ale to skrawek świadczący o bogatej historii i tożsamości okolicy. Mowa o Starym Cmentarzu Podgórskim znajdującym się na zboczu wzgórza Krzemionki przy ulicy Powstańców Śląskich.
To najstarsza miejska nekropolia na terenie obecnego Krakowa, starsza niż cmentarz Rakowicki. Pierwsze nagrobki, według badań, pojawiły się tutaj w 1794 roku, wówczas było to wolne miasto Podgórze - mówi Paweł Kubisztal ze stowarzyszenia Podgórze.pl.
Nekropolia została wówczas założona poza miastem, zgodnie z założeniem cesarza Józefa II, który uważał że zmarłych należy chować poza miastem. Cmentarz funkcjonował do 1900 roku i to wtedy założono nowy cmentarz Podgórski przy ulicy Wapiennej.
Sam cmentarz przeszedł tragiczne losy, na przestrzeni lat zniszczono trzy czwarte nekropoli. Najpierw w czasach hitlerowskiej okupacji poprowadzono przez teren cmentarza funkcjonującą do dziś linię kolejową. W latach 70. w okresie PRL-u wybudowano na terenie cmentarza dużą miejską arterię - wówczas ulicę Telewizyjną, dziś ulicę Powstańców Śląskich. Efektem prac było zniszczenie wielu nagrobków, do dziś nie wiadomo gdzie pochowano wiele znanych postaci, podczas remontów na kolei znajdowano worki pełne kości. Nie zachowała się także kaplica Cieślików. Pozostała jednak zabytkowa brama wejściowa.
To miejsce to ważne przypomnienie o historii Podgórza. Cmentarz popadł w zapomnienie, w czasach PRL-u cała dzielnica Podgórze, popadła w zapomnienie jako dawne austriackie miasto. Zaczął się totalny upadek. Dopiero potem podejmowano próby ratowania nekropolii. Społeczny Komitet zabytków Krakowa zaczął co roku odnawiać po kilka nagrobków. Brakowało jednak kompleksowego zadbania o całość. Teraz jest tu klimat takiego zapomnienia, ale mamy nadzieję, że będzie można tu czytać jak z otwartej księgi o historii Podgórza, sama nekropolia jest enklawa zieleni i wygląda jak park - mówi Kubisztal.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
To ważne miejsce z punktu widzenia historii miasta Podgórza - burmistrzowie miasta, pisarze, malarze. Pochowano tu między innymi Aleksandra Kotsis czy Edwarda Dębowskiego, który zginął w Podgórzu w 1846 roku, i był jednym z organizatorów Powstania Krakowskiego. Pochowano tu także Agnieszkę Jałbrzykowskę, pierwszą honorową obywatelkę miasta Podgórza. W Krakowie honorowe obywatelstwo kobiecie nadano dopiero sto lat później.
Prace renowacyjne potrwają trzy lata i będą kosztować 4,5 miliona złotych. To kompleksowy remont tego, co pozostało ze Starego Cmentarza Podgórskiego. Odnowione zostaną nagrobki, pojawią się też alejki, odnowiona zostanie brama i ogrodzenie, pojawi się także oświetlenie i monitoring.