Unijni ministrowie sprawiedliwości zgodzili się dzisiaj na zaostrzenie przepisów karnych dotyczących wykorzystywania seksualnego dzieci. Chodzi m.in. o rozszerzenie definicji tego przestępstwa, wprowadzenie wyższych kar za czyny pedofilskie i stworzenie w każdym z krajów rejestrów takich przestępstw.
Nowe regulacje zmienią przestarzałą dyrektywę z 2011 roku.
Zgodnie z nowym prawem ścigane i karane będzie wykorzystywanie seksualne dzieci także w internecie. Mowa m.in. o rozprzestrzenianiu w sieci realistycznych wizerunków przedstawiających wykorzystywanie dzieci - w tym deepfejków czy treści generowanych przez sztuczną inteligencję - a także transmitowanie na żywo czynności seksualnych z udziałem dzieci. Jak poinformowali unijni prawodawcy, w ostatnich latach wzrosła liczba osób gotowych płacić za dostęp do takich transmisji.
Przestępstwem będzie również rozpowszechnianie instrukcji, jak dokonać seksualnego wykorzystania dzieci lub w jaki sposób nagabywać nieletnich w celach seksualnych.
"Karze będzie podlegać osoba, która na przykład opracowuje i rozpowszechnia instrukcje - ulotkę, książkę czy wskazówki internetowe - pomagające innym w wykorzystywaniu seksualnym dzieci" - poinformowała w piątek Rada UE, zrzeszająca państwa członkowskie.
Nowe regulacje podwyższą również kary za to przestępstwo. Jeśli ofiarą padnie dziecko szczególnie bezbronne, np. z powodu swojej niepełnosprawności - maksymalna kara dla sprawcy wzrośnie z dotychczasowych 8 do 10 lat pozbawienia wolności.
Jeśli dziecko osiągnęło wiek przyzwolenia (ten różni się w zależności od państw członkowskich; np. w Polsce i Francji wynosi on 15 lat, w Niemczech 14 lat), maksymalny wymiar kary wzrośnie z 3 do co najmniej 5 lat, chociaż państwa członkowskie będą mogły zastosować surowsze kary, jeśli przewiduje to ich kodeks karny. Karalne będzie podejmowanie czynności seksualnych bez zgody osoby nieletniej, nawet jeśli osiągnęła ona wiek przyzwolenia. Zgoda taka musi zostać wyrażona dobrowolnie i w każdej chwili może zostać wycofana.
Regulacje przedłużą też okres przedawnienia. Przestępstwa zagrożone karą co najmniej pięciu lat pozbawienia wolności, w tym wobec osób, które w chwili popełnienia przez sprawcę czynu osiągnęły wiek przyzwolenie - przedawnią się po 10 latach; przestępstwa zagrożone karą 10 lat więzienia - po co najmniej 20 latach.
Nowe przepisy zobowiążą państwa członkowskie do ułatwienia zgłaszania przypadków wykorzystywania seksualnego, w tym umożliwienia składania zgłoszeń przez internet. Narzędzia do tego służące powinny być zaprojektowane w sposób przyjazny i dostępny dzieciom.
Kraje będą musiały też zapewnić odpowiednią do wieku opiekę dla ofiar wykorzystywania seksualnego, w tym m.in. medyczną, psychologiczną i prawną, a w niektórych przypadkach zagwarantować ofiarom zakwaterowanie zastępcze. Osoby, które w dzieciństwie doświadczyły wykorzystania seksualnego, będą miały prawo domagać się odszkodowania od sprawcy.
Zgodnie z nową dyrektywą, państwa UE będą musiały ustanowić system gromadzenia danych o tych przestępstwach, co pozwoli monitorować i analizować zjawisko wykorzystywania seksualnego dzieci w UE.
Wśród danych ma się znaleźć m.in. roczna liczba zgłoszonych przestępstw i wyroków skazujących oraz roczna liczba osób ściganych i skazanych w związku z danym przestępstwem.
Decyzja państw członkowskich będzie teraz negocjowana z Parlamentem Europejskim. Po przyjęciu nowej dyrektywy, kraje będą musiały dostosować swoje kodeksy karne do jej przepisów.