W pierwszym roku obowiązywania ustawy o Karcie Polaka spodziewanych jest około 200 tysięcy wniosków - podało Centrum Informacyjne Rządu, powołując się na dane przekazane przez konsulów.

Karta Polaka, która wejdzie w życie z końcem marca 2008 roku, wprowadza ułatwienia i przywileje dla Polaków, zamieszkałych na Wschodzie, gdyż nie jest tam uznawane podwójne obywatelstwo. Karta umożliwia m.in. refundację wizy schengenowskiej, dostęp do polskich szkół i uczelni oraz ułatwienia w uzyskiwaniu stypendiów, a także podejmowanie pracy i prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce.

Karta Polaka jest wydawana przez konsula, ma być ważna przez 10 lat od momentu jej przyznania i może być przedłużana na wniosek zainteresowanego. Karty będą drukowane w Warszawie i przesyłane do konsulatów.

Koszt wyprodukowania jednej karty szacowano na 10 zł. Przy założeniu, że refundacji podlegałyby rocznie wizy dla 100 tys. osób - około 24 mln zł. Dofinansowanie kosztów przejazdów to koszt 2 mln 664 tys. zł rocznie. Ogółem wszystkie koszty wprowadzenia Karty szacowano na 60-80 mln zł rocznie.

Osoby ubiegające się o Kartę Polaka muszą wykazać swój związek z polskością - w tym przynajmniej bierną znajomość języka polskiego, wykazać, że jedno z rodziców lub dziadków bądź dwoje pradziadków było narodowości polskiej, bądź przedstawić zaświadczenie organizacji polonijnej o działalności na rzecz kultury i języka polskiego.

Dane osób, które otrzymają Kartę, umieszczone będą w centralnym rejestrze prowadzonym przez Radę do Spraw Polaków na Wschodzie. Ustawa o Karcie Polaka wchodzi w życie 29 marca przyszłego roku.

Prace nad Kartą Polaka trwały blisko 10 lat. Kilka lat temu został opracowany projekt i skierowany do Sejmu, ale wówczas Sejm nad nim nie głosował. Rozwiązania podobne do Karty Polaka funkcjonują na Słowacji, w Grecji i na Węgrzech.

Za wschodnią granicą najwięcej Polaków mieszka na Ukrainie głównie w obwodzie żytomierskim, chmielnickim, lwowskim i kijowskim. Na Litwie mieszka około 325 tys. Polaków; od stuleci Polacy mieszkają na terenie południowo-wschodniej Litwy; głównie w Wilnie i rejonie wileńskim.

W Federacji Rosyjskiej mieszka - jak wynika z danych organizacji polonijnych - 350 tys. Polaków; najwięcej w obwodzie moskiewskim, w St. Petersburgu i na Syberii.