"W tym roku kwestujemy od 1 do 3 listopada na Starych Powązkach. To szczególna okazja, bo obchodzimy 50-lecie kwesty i 25. rocznicę śmierci jej pomysłodawcy Jerzego Waldorffa" - powiedziała Liliana Lewandowska z Zarządu Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami. Jakie kwestujące gwiazdy będzie można spotkać w tym roku?

50. kwesta na stołecznych Powązkach potrwa od 1 do 3 listopada

Będziemy kwestować (...) od godziny 9 praktycznie do zmroku. Tradycyjnie będą z nami kwestowali artyści scen polskich - aktorzy teatralni i filmowi, ale także grupa wolontariuszy niezwiązanych ze środowiskiem twórczym - powiedziała przedstawicielka Zarządu Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami.

Lewandowska podkreśliła, że w ostatnich latach w kweście wzięło udział łącznie kilkaset osób.

Na naszej liście figuruje ok. 500 nazwisk kwestarzy. Zwykle kwestuje 200-300 osób. Są wśród nich m.in. członkowie Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca 'Mazowsze', studenci Akademii Pożarniczej, kolejarze, harcerze, dziennikarze, członkowie Bractwa Kurkowego, studenci uczelni artystycznych, teatralnych i filmowych. Przekrój kwestujących jest bardzo szeroki, wywodzą się oni z różnych środowisk, jednak łączy ich troska o powązkowską nekropolię - dodała.

Wśród artystów, którzy zapowiedzieli udział w tegorocznej kweście na Powązkach są m.in. Artur Barciś, Emilia Krakowska, Magdalena Zawadzka, Karol Strasburger oraz Hanna Bakuła.

Ile nagrobków udało się odrestaurować?

W ciągu pół wieku działalności komitetu udało się przeprowadzić prace konserwatorskie przy ok. 1700 nagrobkach, w niektórych kaplicach ratowano je kilkakrotnie. W ciągu ostatniej dekady odnowiliśmy 110 nagrobków w Alei Zasłużonych, 84 nagrobki w Alei Katakumbowej, 11 grobów należących do rodziny Fryderyka Chopina oraz groby przedwojennych marszałków Sejmu RP - powiedział przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa, Marcin Święcicki podczas gali z okazji 50-lecia komitetu.

Lewandowska podkreśliła, że dla osób, które nie dotrą w tym roku na kwestę, Komitet zorganizował kwestę online.

To będzie uzupełnienie naszej kwesty dla Polonii i osób, które mieszkają poza Warszawą. Każdy będzie mógł wesprzeć prace konserwacyjne na Powązkach - wskazała Lewandowska.

Kto spoczywa na cmentarzu powązkowskim?

Założenie cmentarza powązkowskiego i wybudowanie kościoła św. Karola Boromeusza zlecono architektowi królewskiemu Dominikowi Merliniemu. Uroczyste poświęcenie nekropolii odbyło się 20 maja 1792 r.

W 1925 r., gdy zmarł laureat literackiej Nagrody Nobla Władysław Reymont, wzdłuż południowej ściany katakumb założono Aleję Zasłużonych. Pochowano tam również m.in.: Marię Rodziewiczówną, Stefana Jaracza, Leopolda Staffa, Marię Dąbrowską i Stefana Wiecheckiego. 

Na cmentarzu pochowano wielu znanych Polaków, poza wybitnymi twórcami z Alei Zasłużonych, spoczywają tam m.in.: Henryk Wieniawski, Jan Kiepura, Bolesław Leśmian, Kalina Jędrusik, Tadeusz Nalepa, Danuta Rinn i Krzysztof Kieślowski.

Po II wojnie światowej wiele pomników Starych Powązek niszczało. Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie, historyk sztuki prof. Stanisław Lorenz próbował zainteresować Ministerstwo Kultury i Sztuki stanem nekropolii. Gdy nie znalazł odzewu, zwrócił się do krytyka muzycznego Jerzego Waldorffa z prośbą o zorganizowanie społecznego komitetu ratującego cmentarz.

To oni "ocalają od zapomnienia"

Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami powołano w maju 1974 r. z inicjatywy Waldorffa. Od 1975 r. na cmentarzu - jednej z najstarszych warszawskich nekropolii, położonym na terenie warszawskiej Woli - co roku na początku listopada odbywają się kwesty, prowadzone przez znane osobistości kultury - aktorów, muzyków, pisarzy i dziennikarzy. Wśród nich są m.in.: Maja Komorowska, Damian Damięcki i Olgierd Łukaszewicz.
Waldorff kierował komitetem przez 25 lat do śmierci w grudniu 1999 r. 5 stycznia 2000 r. został pochowany na Starych Powązkach. 

W 2014 r. na mocy decyzji prezydenta Bronisława Komorowskiego Stare Powązki uznano za pomnik historii.

18 marca tego roku w imieniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomieja Sienkiewicza, przedstawicielka resortu, Agata Kurdziel wręczyła złoty medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" przewodniczącemu komitetu, Marcinowi Święcickiemu, srebrny - Jerzemu Kisielewskiemu i Bogusławowi Korneckiemu, brązowe - Marii Wojtysiak, Krystynie Antoniak, Agnieszce Kasprzak-Danis, Wojciechowi Myjakowi, Tomaszowi Rogali, Andrzejowi Sośnierzowi i Tomaszowi Wałdykowskiemu.