Promowanie literatury i jej twórców, a także podnoszenie kompetencji czytelniczych czy walka z analfabetyzmem to cele powołanej w czwartek we Wrocławiu Sieci Światowych Stolic Książki UNESCO. Poza stolicą Dolnego Śląska przystąpiło do niej 14 innych miast z całego świata.

Uroczystość podpisania Deklaracji Założycielskiej Sieci Światowych Stolic Książki UNESCO odbyła się w czwartek w Starym Ratuszu. Deklarację podpisali reprezentanci 15 miast: Akry, Antwerpii, Aten, Buenos Aires, Guadalajary, Incheon, Kuala Lumpur, Madrytu, Montrealu, Lubljany, Strasbourga, Szardży, Tbilisi, Turynu oraz Wrocławia. W wydarzeniu wzięli także udział przedstawiciele m.in. Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wychowania, Nauki i Kultury (UNESCO) oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Wydawców (IPA).

Wiceprezydent Wrocławia Jakub Mazur podczas uroczystości zwrócił uwagę na jeden z zapisów Karty mówiący o tym, że książki są unikatowymi obiektami kultury i budują tolerancję, wzajemne zrozumienie, dialog, pokój, a także pomagają kreować wspólną przyszłość. Uważam, że świat bardzo potrzebuje dzisiaj tych wszystkich wartości, a szczególnie w kontekście wczorajszych kolejnych smutnych wiadomości, pokoju. Jestem pewien, że wyrażam nadzieję nas wszystkich tutaj, reprezentujących miasta z czterech kontynentów, że już niedługo, po zwycięstwie nad agresorem, dołączy do grona Światowych Stolic Książki miasto ukraińskie - powiedział.

Idea Światowych Stolic Książki UNESCO stanowi uzupełnienie i jednocześnie rozwinięcie koncepcji Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich UNESCO, największego święta literatury i czytelnictwa, które po raz pierwszy obchodzone było 23 kwietnia 1995 roku. W 2001 UNESCO powołało pierwszą Światową Stolicę Książki - Madryt - na roczną kadencję. Kolejne miasta-stolice otrzymują ten tytuł jako nagrodę za przygotowanie wyróżniających się programów promujących książki i czytelnictwo. Wrocław nosił tytuł Światowej Stolicy Książki w 2016 roku. Obecnie Stolicą jest Guadalajara, w 2023 będzie nią Akra, a w 2024 - Strasbourg.

W tym roku UNESCO we współpracy z byłymi Stolicami zdecydowało o powołaniu nowej literackiej sieci międzynarodowej, która programowo i geograficznie uzupełni cele i zadania istniejącej już Sieci Miast Kreatywnych UNESCO. Wrocław wchodzi w jej skład jako Miasto Literatury od 2019. Nowo powołana Sieć Światowych Stolic Książki UNESCO skupiająca byłe, obecne i przyszłe Światowe Stolice Książki ma za zadanie wykorzystać potencjał, doświadczenie i zaangażowanie miast-założycieli do kreowania wspólnych projektów i programów budujących społeczną świadomość wagi, jaką dla współczesnego świata mają: literatura i jej twórcy, rynek książki, podnoszenie kompetencji czytelniczych czy walka z analfabetyzmem.

"Sieć Światowych Stolic Książki wierzy, że książki i opowieści posiadają ogromną moc wzmacniania i przemiany zarówno jednostek, jak i społeczeństw. Każdy człowiek ma prawo dostępu do książek, które są kluczowym elementem edukacji i życia kulturalnego wspólnoty, ma prawo do cieszenia się nimi i czerpania z nich korzyści" - czytamy w Deklaracji Założycielskiej Sieci.

Wrocław po podpisaniu Deklaracji stał się pierwszym miastem w Polsce, które współtworzy obie literackie sieci UNESCO.