Około trzech tysięcy chasydów, głównie z Europy, USA, Kanady i Izraela, przybędzie do Leżajska na Podkarpaciu, aby wziąć udział w modlitwach z okazji 237. rocznicy śmierci cadyka Elimelecha. Główne uroczystości żydowskie odbędą się w nocy z czwartku na piątek.
Większość chasydów zostanie w Leżajsku do piątku. Łącznie spodziewanych jest około trzech tysięcy żydów, ale ze względu na ograniczoną liczbę noclegów ci, którzy zakończą modły, opuszczą miasto, aby ustąpić miejsca kolejnym grupom. Na szabat, przypadający z piątku na sobotę, zostanie w mieście ok. 500 chasydów - przekazuje Michał Konieczny, dyrektor Fundacji Chasydów Leżajsk-Polska.
Jest to pierwsza z dwóch tegorocznych pielgrzymek chasydów na grób cadyka. Po raz drugi przybędą do Leżajska pod koniec marca. Wówczas spodziewanych jest nawet 10-15 tys. żydów.
Dwukrotne odwiedziny grobu cadyka mają związek z żydowskim kalendarzem. Cadyk zmarł bowiem w miesiącu adar (21. dnia tego miesiąca według kalendarza hebrajskiego), który przypada na marzec w kalendarzu gregoriańskim. Ale co jakiś czas - w latach przestępnych - adar występuje dwa razy, stąd pielgrzymki chasydów w dwóch terminach.
Uroczystości odbywają się zazwyczaj w nocy. Przyjeżdżający do Leżajska żydzi uczestniczą w modlitwach przed grobowcem cadyka. Wierzą, że w rocznicę swojej śmierci, czyli 11 marca 1787 roku, zstępuje z nieba i zabiera do Boga prośby o zdrowie, pomyślność dla dzieci lub sukcesy w pracy. Chasydzi zapisują je na karteczkach zwanych kwitełe i składają przy grobie cadyka. Modlitwom przy grobowcu, tzw. ohelu towarzyszą tradycyjne tańce i śpiewanie psalmów.
Przed modlitwą żydzi obmywają się w mykwie, czyli specjalnej łaźni. Modlitwy i wszelkie obrzędy trwają dwie, trzy godziny. Po zakończonych modłach żydzi jedzą koszerny posiłek, składający się m.in. ze stosownie przyrządzonego mięsa wołowego, ryb, jajek, owoców i warzyw.
W modlitwach uczestniczą także kobiety zbierające się w osobnym, specjalnie dla nich wydzielonym pomieszczeniu, znajdującym się także na kirkucie, czyli żydowskim cmentarzu.
Elimelech z Leżajska, Weissblum po matce, a Lipmann po ojcu, był jednym z trzech najbardziej znanych cadyków dawnej Polski. Zasłynął jako uzdrowiciel dusz i ciał oraz najbardziej aktywny głosiciel chasydyzmu - buntowniczego nurtu religijno-mistycznego w judaizmie.
Sam ruch chasydzki narodził się w latach 30. XVIII wieku w Ukrainie i na terenach Polski południowo-wschodniej. Głosił, że Bogu można służyć nie tylko przez wypełnianie prawa i modlitwę, lecz także przez codzienne obowiązki. W 1772 roku cadyk utworzył w Leżajsku centrum swojej działalności.
Leżajsk, zamieszkiwany przez bardzo liczną społeczność żydowską, do II wojny światowej należał do najważniejszych ośrodków chasydyzmu na ziemiach polskich. Tradycja odwiedzania grobu cadyka Elimelecha z Leżajska odżyła w latach 70. XX wieku.
Dla chasydów Leżajsk, wraz z grobem cadyka Elimelecha, jest jednym z najświętszych miejsc na świecie. Chasydzi przybywają tu nie tylko z okazji rocznicy śmierci cadyka, ale także z okazji różnych świąt żydowskich oraz w trakcie prywatnych pielgrzymek i wycieczek po Polsce.