Lajkonika z orszakiem można dziś spotkać na ulicach Krakowa. Tych, których jeździec uderzy buławą, czeka szczęście i pomyślność przez cały rok. W postać Konika Zwierzynieckiego wcielił się Mariusz Glonek.
Jeździec na białym koniu, ubrany w tatarski strój i otoczony hałaśliwym orszakiem przemierza trasę ze Zwierzyńca na Rynek Główny. Wszystko przy dźwiękach melodii kapeli Mlaskoty.
Lajkonik wędruję ulicami Krakowa zawsze w oktawę Bożego Ciała. Orszak ruszył sprzed siedziby Krakowskich Wodociągów przy ul. Senatorskiej, ale z powodu remontu ulic Kościuszki i Zwierzynieckiej idzie inną trasa niż zazwyczaj. Lajkonik przemierzy Kraków m.in. ul. Tadeusza Kościuszki, Flisacką, następnie bulwarami aż do ul. Podzamcze.
Tych, których Lajkonik uderzy buławą, ma czekać szczęście i pomyślność przez cały rok. W 2022 roku, po 35 latach z rolą jeźdźca pożegnał się Zbigniew Glonek. Zastąpił go syn - Mariusz Glonek, który z pochodem jest związany od dziecka. Od 1994 roku był oficjalnym członkiem orszaku i pełnił rolę przybocznego Lajkonika.
Liczę na to, że Lajkonik dojrzy nas w tłumie ludzi i na szczęście zostaniemy pobici buławą - usłyszała od mieszkańców Krakowa, reporterka RMF FM Agata Nurek. Zarezerwowaliśmy ten dzień dla Lajkonika. Jeśli tylko sił nam starczy, będziemy z orszakiem szli do końca trasy - zapewniają krakowianie.
Program pochodu:
13:00 - 13.45 Orszak wyruszy sprzed siedziby Wodociągów Miasta Krakowa przy ulicy Senatorskiej 1 w kierunku placu Na Stawach. Orszak powoli przemieszcza się ulicą Senatorską, gdy Lajkonika zbiera "haracz" od miejscowych kupców.
13.45 - 14.30 Harce na podwórku Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 18 przy ul. Senatorskiej 35. Dzieci, Tatarzy i włóczkowie formują koło, w którego wnętrzu stoi Lajkonik z chorążym. Ma tutaj również miejsce pierwszy tradycyjny taniec Lajkonika z chorągwią. Symbolicznie ukazany zostaje najazd tatarski w postaci bojowego tańca włóczków i Tatarów. Dzieci otrzymują od organizatorów piłeczki, którymi starają się trafić Tatarów z orszaku. Szkoły i przedszkola prezentują tutaj swoje stroje. Lajkonik wręcza upominki przedstawicielom tych placówek w nagrodę za przygotowanie się do widowiska.
14.45-15.15 Przejście orszaku ul. Senatorską przez remontowaną ul. T. Kościuszki i ul. Flisacką na bulwar Rodła - przystań flisacka Muzeum Krakowa, spotkanie z flisakami, przedstawicielami Policji Wodnej. Pokazy starć Tatarów z włóczkami na galarach na Wiśle.
15:15-15:30 Orszak przechodzi bulwarem Rodła w kierunku Mostu Dębnickiego. Wyjście po pochylni na Skwer Konika Zwierzynieckiego.
15.30-15.45 Wizyta Lajkonika i kilku przedstawicieli orszaku w Antykwariacie Abecadło przy ul. T. Kościuszki 18.
15:45-16:45 Odpoczynek orszaku w karczmie Smil’y.
16:45-17:15 Pochód ze skweru Konika Zwierzynieckiego przejdzie przez skrzyżowanie z Alejami Trzech Wieszczów a następnie skieruje się na bulwar Czerwińskim (górna korona wałów). Z bulwaru pochód przejdzie przez plac Wielkiej Armii Napoleona.
17.15-18.00 Pochód przemaszeruje chodnikiem ul. Podzamcze w kierunku Plant. Czasowe zamknięcie ruchu samochodowego (ok. 2 minut) w czasie przejścia z ul. Podzamcze w szerszą alejkę Plant przy Seminarium Duchownym. Następnie przemarsz Plantami orszaku w kierunku Filharmonii Krakowskiej.
18.00-18.15 Pod Filharmonią włóczkowie i Tatarzy utworzą krąg, w którym przy dźwiękach starodawnych melodii Lajkonik wykonuje taniec ze sztandarem. Ruch tramwajów i samochodów zostaje wstrzymany na około 12 minut. Po zakończeniu tańca orszak schodzi ze skrzyżowania i kieruje się deptakiem w ul. Franciszkańskiej w stronę Pałacu Biskupiego.
18.30-19.00 Odpoczynek orszaku przy pl. Wszystkich Świętych barze Nienasycenie. W tym czasie (godz. 19.00-20.00) na scenie i płycie Rynku Głównego ma miejsce widowisko z udziałem Tatarski Zespół Taneczno-Wokalny Buńczuk przygotowujące publiczność do powitania Lajkonika.
19.30-20.00 Przemarsz orszaku Lajkonika ulicami Franciszkańską i Grodzką do Rynku Głównego
20.00-20.30 Główna uroczystość na estradzie na Rynku Głównym przed wieżą Ratuszową - Prezydent Miasta Krakowa wręczy Lajkonikowi należny mu haracz, razem wzniosą toast za pomyślność miasta. Lajkonik wykonuje trzeci taniec z chorągwią. Swój taniec zaprezentują ponownie włóczkowie i Tatarzy.
20.45-21.15 Przemarsz orszaku Lajkonika wokół Rynku Głównego.
Wydarzenia przed wieżą Ratuszową towarzyszące Pochodowi Lajkonika:
19.00 występ artystyczny i prezentacja kultury tatarskiej w wykonaniu Tatarskiego Zespołu Taneczno-Wokalnego Buńczuk.
Lajkonik, zwany jest też Konikiem Zwierzynieckim. Zgodnie z legendą, podczas oblężenia Krakowa przez Tatarów w 1287 roku, włóczkowie dzielnie wspomagali obrońców miasta, a nawet zabili samego chana tatarskiego i doprowadzili do odstąpienia najeźdźców. Najdzielniejszy z nich, przebrany w strój zabitego Tatara wkroczył do miasta, a przez jego mieszkańców był witany z radością. Strój Lajkonika został zaprojektowany przez Stanisława Wyspiańskiego. Ważny on 40 kg.
Pochód Lajkonika w 2014 roku został wpisany na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Najstarsza wzmianka o orszaku pochodzi z 1738 roku, chociaż tradycja prawdopodobnie jest znacznie starsza.