Osoby z niepełnosprawnościami i wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat, przede wszystkim mają prawo do uzyskania informacji o terminie wyborów i godzinach głosowania, swoim okręgu wyborczym i obwodzie głosowania oraz o lokalach obwodowych komisji wyborczych położonych najbliżej i o tych przystosowanych do ich potrzeb. Te informacje są przekazywane na wniosek zainteresowanego.
Osoby z niepełnosprawnością, które posiadają orzeczenie o znaczym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz osoby 60+, mogą głosować korespondencyjnie, taki zamiar powinni zgłosić komisarzowi wyborczemu do 25 marca. Natomiast termin zgłoszenia do drugiej tury, w przypadku niezgłoszenia zamiaru przed pierwszym głosowaniem, upływa 11 kwietnia. Zgłoszenia należy dokonać w godzinach pracy delegatury Krajowego Biura Wyborczego obsługującego komisarza wyborczego.
Zgłoszenia można dokonać ustnie, na piśmie z własnoręcznym podpisem lub można podpisać się elektronicznie - mówi nam Magdalena Wrzalik z Katedry Prawa Ustrojowego i Porównawczego na Wydziale Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego w Częstochowie. Można też zgłosić się telefonicznie. W zgłoszeniu poza danymi i kopią aktualnego orzeczenia, ważne jest podanie adresu, na jaki zostanie wysłany pakiet wyborczy.
Osoba niedowidząca albo niewidoma może zażądać dołączenia do pakietu wyborczego nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a. Wyborca najpóźniej 2 kwietnia otrzyma pakiet wyborczy, który zostanie doręczony przez listonosza wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru.
Kopertę zwrotną, która zawiera zaklejoną kopertę z kartami do głosowania oraz podpisane oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu, należy zakleić i przekazać listonoszowi, który odbiera od wyborcy pakiet wyborczy - dodaje Magdalena Wrzalik.
Jeżeli wyborca zdecydował się głosować przez pełnomocnika, nie może zagłosować za pomocą głosowania korespondencyjnego.
Pełnomocnikiem może być, która posiada prawo wybierania. Nie może jednak być członkiem komisji obwodowej w obwodzie głosowania osoby, która udziela pełnomocnictwa, mężem zaufania, obserwatorem społecznym czy osobą kandydującą w wyborach - wymienia Magdalena Wrzalik. Pełnomocnikami mogą być m.in. ojciec, matka, dziadek, babcia, syn, córka, wnuk, wnuczka, brat czy siostra.
Wniosek składamy ustnie, na piśmie albo elektronicznie najpóźniej do 29 marca 2024 roku. Termin złożenia wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwo można w każdej chwili wycofać, nawet w dniu głosowania - podkreśla Magdalena Wrzalik.
Prawo do bezpłatnego transportu przysługuje z miejsca zamieszkania, pod którym dany wyborca ujęty jest w spisie wyborców, albo miejsca, który podany jest we wniosku o dopisanie do spisu wyborców w danej gminie.
To jest transport do lokalu wyborczego właściwego dla obwodu głosowania, w którego spisie wyborców ujęty jest ten wyborca - mówi Małgorzata Wrzalik. Druga rzecz, miejsca pobytu do najbliższego lokalu wyborczego w dniu głosowania i z lokalu wyborczego do miejsca, w którym dany wyborca rozpoczął podróż. Jeśli stan zdrowia wyborcy nie pozwala na samodzielną podróż, może zabrać ze sobą osobę towarzyszącą.
Zamiar można zgłosić ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej do wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W zgłoszeniu podaje się swoje dane i opiekuna, jeśli ma towarzyszyć oraz oznacza miejsce, z którego ma być odebrany głosujący i oznaczenie, czy będzie potrzebny transport powrotny.
Taki wniosek może złożyć wyborca, która ma dalej do lokalu wyborczego, który jest dostosowany do jego potrzeb. Taki wniosek trzeba złożyć do 4 kwietnia wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta. Co istotne, w każdym lokalu wyborczym wyborca z niepełnosprawnością może także głosować przy użyciu nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a. Na prośbę wyborcy obwodowa komisja wyborcza wraz z kartami do głosowania wyda wyborcy nakładki na te karty. Wyborca, po zagłosowaniu, ma obowiązek zwrócić komisji obwodowej otrzymane nakładki.
Zobacz Poradnik wyborcy
