Obrońcy Azowstalu uwolnieni. Rosja wymieniła ich za Medwedczuka

W nocy doszło do największej wymiany jeńców od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Do wymiany doszło w obwodzie czernihowskim. Natomiast pięciu najwyższych rangą dowódców pułku "Azow" zostało przetransportowanych do Ankary. Mają pozostać w Turcji do czasu zakończenia wojny.

Uwolniliśmy 215 naszych ludzi z niewoli rosyjskiej, w tym 124 oficerów. Wśród uwolnionych 108 to bojownicy z pułku "Azow", w szczególności Denys Prokopenko "Radis", Serhij Wołyński "Wołyń", Światosław Palamar, Denys Szlega, Oleg Chomenko - dowódcy "Azowa" - którzy znajdują się w Turcji pod osobistymi gwarancjami ochrony i bezpieczeństwa Erdogana - oświadczył szef gabinetu prezydenta Ukrainy Andrij Jermak.

Udało się również uwolnić 10 obcokrajowców, którzy bronili Ukrainy. Wśród nich są ci, których okupanci "skazali" na karę śmierci. 

Naszych bohaterów wymieniliśmy na Wiktora Medwedczuka, lidera prorosyjskiej frakcji w Radzie Najwyższej i 55 rosyjskich jeńców - powiedział Jermak.

Pułk Azow stawiał wielotygodniowy opór w zakładach metalurgicznych Azowstal w Mariupolu. Wraz z obrońcami w bunkrach i tunelach pod zakładami ukrywały się setki cywilów.

Żołnierze poddali się w maju. Zostali uznani przez Rosję nie za jeńców wojennych, ale za terrorystów i groziła im kara śmieci.

W zamian za ich uwolnienie Ukraina odesłała do Rosji 55 żołnierzy, a także promoskiewskiego oligarchę Wiktora Medwedczuka. Przyjaciel Władimira Putina został zatrzymany w kwietniu w wyniku operacji specjalnej Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.

Kombinat metalurgiczny Azowstal w Mariupolu był broniony przez pułk Gwardii Narodowej Azow i 36. Samodzielną Brygadę Piechoty Morskiej. 20 maja podpułkownik Denys Prokopenko poinformował, że jego oddział "otrzymał od kierownictwa wojskowego Ukrainy rozkaz zaprzestania walk w celu uratowania życia i zdrowia żołnierzy". Wcześniej władze w Kijowie potwierdziły ewakuację ponad 260 obrońców Azowstalu, w tym 53 ciężko rannych. Wojskowych przewieziono na terytorium samozwańczej, kontrolowanej przez Moskwę Donieckiej Republiki Ludowej.

Mariupol został prawie całkowicie zniszczony przez rosyjskie wojska, a liczbę ofiar wśród mieszkańców miasta ocenia się na co najmniej 22 tysiące.

Pod koniec kwietnia i w maju udało się uratować kilkuset cywilów, którzy przez około dwa miesiące ukrywali się w rozległych podziemnych korytarzach i schronach na terenie Azowstalu. Zorganizowanie konwojów humanitarnych było możliwe dzięki współpracy strony ukraińskiej z ONZ.

Wiktor Medwedczuk to jeden z najbogatszych Ukraińców, który angażował się też w politykę. Pod koniec lat 90. został deputowanym, a na początku wieku dowodził administracją prezydenta Leonida Kuczmy.

W okresie Majdanu Medwedczuk wyrażał mocno prorosyjskie stanowisko, wielokrotnie krytykując Unię Europejską i protestujących. Wiązano go z wieloma próbami represji osób, które wychodziły wówczas na ulice, by sprzeciwiać się działaniom władz.

Po ucieczce ówczesnego prezydenta Wiktora Janukowycza Medwedczuk stanął na czele prorosyjskich sił w Ukrainie, był także ich głównym sponsorem. Został szefem rady partii Opozycyjna Platforma "Za Życiem", która wielokrotnie zajmowała prorosyjskie stanowisko (m.in. deputowani odmówili uznania zwierzchnictwa Ukrainy nad Donbasem). Utrzymywał przyjacielskie stosunki z władzami samozwańczych republik w Doniecku i Ługańsku.

Pod koniec 2021 roku Medwedczuk został oskarżony o zdradę stanu i zamknięty w areszcie domowym. W styczniu 2022 roku, jeszcze przed rozpoczęciem wojny, służby Stanów Zjednoczonych przekonywały, że Wiktor Medwedczuk jest rozważany jako szef marionetkowych władz, które Rosjanie mieliby zainstalować w Kijowie po obaleniu Zełenskiego.

Po rozpoczęciu inwazji rosyjskiej na Ukrainę Medwedczuk zniknął. Prorosyjskie kanały przekonywały wówczas, że oligarcha został przetransportowany do Rosji przez Specnaz.

Wiktor Medwedczuk prywatnie jest bliskim przyjacielem Władimira Putina. Prezydent Rosji jest ojcem chrzestnym jego najmłodszej córki Dariny.