Niedabyl i Tomczyce na Mazowszu, Drzewica w Łódzkim, Koszęcin koło Częstochowy i Jakubowice na Opolszczyźnie - to tam są domy pomocy społecznej, które zamieniły się w lokalne ogniska koronawirusa.

W każdym z nich stwierdzono zakażenie u kilkudziesięciu podopiecznych. W tej chwili, co najmniej 16 placówek jest poddanych kwarantannie. Jest w nich ponad 300, dwie osoby już zmarły.

Sama skala zachorowań - jak 70 osób w Tomczycach, 64 w Drzewicy, 16 w Niedabylu czy blisko 40 w Jakubowicach to tylko bezduszne liczby. Istotne jest, że chorymi są często osoby starsze i schorowane, a więc należące do grupy największego ryzyka, i takie, których nie można zostawić samym sobie.

Seniorzy wymagają stałej opieki wykwalifikowanego personelu i trudno przy tym o zachowanie niezbędnego dystansu, stąd duża liczba zakażonych zajmujących się nimi pracowników DPS-ów. W Drzewicy stanowią oni 25 z ogółem 64 zakażonych, w Tomczycach chorują 3/4 podopiecznych i opiekujące się nimi nieprzerwanie pielęgniarki, które mimo gorączki i wyczerpania nie opuszczają już objętej izolacją placówki. Zakażony jest także dyrektor domu, który trafił do szpitala. Przez to zmniejszyła się liczba rąk do pracy. W praktyce od wprowadzenia kwarantanny podopiecznymi mogły zajmować się trzy osoby - dyrektor i dwie pielęgniarki. Wczoraj władze powiatu załatwiły 4 dodatkowe pielęgniarki. One - poza zakażonymi mieszkańcami ośrodka mogą się także zajmować 25 podopiecznymi, którzy są zdrowi. Wcześniej chory personel nie miał możliwości opiekowania się tymi pensjonariuszami ośrodka z obawy przed zakażeniem ich.

Władze starają się uzupełniać braki, możliwości są jednak ograniczone; personel medyczny to w skali kraju aż co szósty chorujący.


Apel do prezydenta i premiera

Wczoraj Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, wsparte przez liczne organizacje pozarządowe, wystosowało list do prezydenta Andrzeja Dudy i premiera Mateusza Morawickiego.

Sygnotariusze zwracają w nim uwagę, że jeśli nic się nie zmieni, to w Polsce może umrzeć nawet 1/3 mieszkańców domów pomocy społecznej, zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Autorzy podkreślają też, że potrzebne jest podjęcie natychmiastowych działań, aby zadbać o najbardziej narażonych na zakażenie koronawirusem, ponieważ w przeciwnym razie "może czekać nas masowa tragedia i kryzys humanitarny niespotykanej skali".

Forum przygotowało bardzo szczegółowy plan opieki kryzysowej. Chodzi przede wszystkim o wdrożenie wysokich standardów medycznych, podobnych do tych szpitalach. To między innymi użycie śluz oddzielających chorych od zdrowych, przydzielania placówkom personelu na dłuższe, co najmniej tygodniowe zmiany, podawanie posiłków w pokojach oraz testowanie i izolowanie na czas kwarantanny pensjonariuszy.

Autorzy apelu proszą o powołanie specjalnego sztabu kryzysowego przy rządowym pełnomocniku do spraw osób niepełnosprawnych i o wsparcie w zapewnieniu wyżywienia i zaopatrzenia dla placówek przez wojska obrony terytorialnej.

Plan działań zaproponowany przez Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych (wyjątki - RMF FM.)

1. Powołanie Zespołu Zarządzania Kryzysowego (ZZK) ds. osób z niepełnosprawnościami przy Pełnomocniku Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych:

2. Uszczegółowienie Instrukcji przygotowanych przez MRPiPS dla instytucji stałego pobytu oraz świadczenia usług społecznych:

3. Wykorzystanie standardów Ministerstwa Zdrowia:

- Zastosowanie śluz sanitarnych.

- Wdrożenie systemów zmianowo-rotacyjnych, z jak najdłuższym okresem zmian (co tydzień, co 2 tygodnie).

- Stałe przyporządkowanie: pracownik/opiekun - mieszkaniec.

- Obligatoryjne podawanie posiłków w pokojach i zadbanie o bezpieczny sposób dostarczania posiłków (lub produktów) do placówek całodobowych, jeśli posiłki nie są  przygotowywane na miejscu.

- Ograniczenie przyjmowania nowych osób, a w razie ich przyjęcia

- Stosowanie obowiązkowej kwarantanny.

- Testowanie osób przyjmowanych oraz będących na kwarantannie, w tym szczególnie personelu.

3. Wykorzystanie zasobów Wojsk Obrony Terytorialnej, w tym zapewnienie krótkich szkoleń w zakresie świadczenia wsparcia i procedur sanitarnych dla żołnierzy WOT.

4. Wykorzystanie osób chętnych spośród nieświadczących pracy -  na przykład fizjoterapeuci, nauczyciele WF, pracownicy OPS itd.

Lista placówek dotkniętych koronawirusem przygotowana przez Forum

1. Drzewica, pow. opoczyński, woj. łódzkie, DPS, 64 osoby, 37 pensjonariuszy/ek, zmarli 2 pensjonariusze

2. Niedabyl, pow. białobrzeski, woj. mazowieckie, DPS, 75 osób, 52 pensjonariuszy/ek, 23 osób personelu, wzrost o 15 osób, dane na 3 kwietnia*

3. Tomczyce, pow. grójecki, woj. mazowieckie, DPS, 70 osób, 61 pensjonariuszy/ek, dane na 3 kwietnia

4. Jakubowice, pow. kędzierzyńsko-kozielski, woj. opolskie, DPS, 30 osób, dane na 2 kwietnia

5. Stary Gózd, pow. białobrzeski, woj. mazowieckie, ZOL, 29 osób, 23 pacjentów/ek, dane na 3 kwietnia

6. Koszęcin, pow. lubliniecki, woj. śląskie, DPS, 17 osób, 16 pensjonariuszy/ek, dane na 2 kwietnia

7. Parszów, pow. starachowicki, woj. świętokrzyskie, DPS, 6 pensjonariuszy/ek, dane na 5 kwietnia

8. Skarżysko-Kamienna, woj. świętokrzyskie, DPS, 4 osoby, dane na 5 kwietnia

9. Podobowice, pow. żniński, woj. kujawsko-pomorskie, DPS, 2 pensjonariuszy, dane z 2 kwietnia


* - najnowsze wyniki badań potwierdziły wirus u 16 osób - trzynaściorga podopiecznych i trojga opiekunów. To znacząca poprawa.


Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych nie zgadza się z dramatyczną oceną sytuacji w placówkach, która formułują autorzy apelu. Bardzo szanuje wszystkich sygnatariuszy tego listu, ale myślę, że jest jednak odwoływanie się do emocji, zupełnie niepotrzebne - mówi Paweł Wdówik. 

Według pełnomocnika tylko do Tomczyc ma trafić trzynastu nowych pracowników. Wierzę w zapewnienia wojewody mazowieckiego Konstantego Radziwiłła - podkreśla Wdówik i zapewnia, że ma przekonanie, że w sytuacji, którą mamy aktualnie rząd robi to jest najlepsze.