Justyna Kowalczyk

Data urodzenia: 19 stycznia 1983

Miejsce urodzenia: Polska, Limanowa

Wzrost: 173 cm

Waga: 59 kg

Trener kadry: Aleksander Wierietielny

Klub: AZS AWF Katowice

Debiut w PŚ: 9 grudnia 2001 w Cogne (64. miejsce - sprint)

Pierwsze punkty PŚ: 19 grudnia 2001 w Asiago (30. miejsce - sprint)

Pierwsze podium PŚ: 7 stycznia 2006 w Otepää (3. miejsce - 10 km)

Pierwsze zwycięstwo PŚ: 27 stycznia 2007 w Otepää (10 km klas.)

Medale mistrzostw świata: 19 lutego 2009 w Libercu (3. miejsce - 10 km klas.), 21 lutego 2009 (1. miejsce - 15 km bieg łączony), 27 lutego 2009 (1. miejsce - 30 km)

Medale IO: 24 lutego 2006 (3. miejsce - 30 km), 17 lutego 2010 (2. miejsce - sprint), 19 lutego 2010 (3. miejsce - 15 km), 27 lutego 2010 (1. miejsce - 30 km)

Triumfatorka Pucharu Świata: 2008/2009, 2009/2010

Członkowie kadry narodowej mówią, że Kowalczyk jest tytanem pracy. Większość roku spędza poza domem - na treningach i zawodach. Codziennie wstaje przed piątą rano, a później przez wiele godzin szlifuje swój talent. Każdego roku pokonuje kilkanaście tysięcy kilometrów na nartach i rolkach. Pozostaje zdeterminowana, by w biegach narciarskich zdobyć wszystko, co jest do zdobycia. I tak jest od wielu lat.

Miała pracować na roli, ale uparła się, by zostać sportsmenką

Przyszła na świat 19 stycznia 1983 roku w Limanowej. Jej rodzice mieli duże gospodarstwo w Kasinie Wielkiej i Justyna naturalną koleją rzeczy była przygotowywana do pracy na roli. Nikt wówczas nie mógł nawet pomyśleć, że kiedyś jako biegaczka narciarska sięgnie po największe trofea. Już jako dziecko biegała na szkolnych zawodach, ale jeszcze bez nart. Dopiero w ósmej klasie trafiła do klubu narciarskiego w Mszanie Dolnej, gdzie zaczęła szlifować swój talent. Początkowo jej mama nie chciała się zgodzić, by Justyna trenowała sport. Marzyła raczej o tym, by jej córka została prawnikiem lub lekarzem. Jednak dziewczyna się uparła. Po tym, jak została mistrzynią Polski młodziczek w biegach narciarskich, pojechała do Zakopanego, by rozpocząć naukę w tamtejszej Szkole Mistrzostwa Sportowego.

Była pracowita, ale zdarzały się jej wagary

Po roku nauki w zakopiańskiej SMS trafiła do kadry narodowej w biegach narciarskich i zaczęła trenować pod okiem Aleksandra Wierietelnego - tego samego, który w 1995 roku doprowadził Tomasza Sikorę do tytułu mistrza świata w biathlonie i który teraz pojechał z Kowalczyk na igrzyska olimpijskie w Vancouver. Dyrektorka szkoły Barbara Sobańska wspomina, że Kowalczyk była bardzo ambitna i potrafiła pogodzić naukę z występami w kadrze, ale zdarzały się jej wagary. Zawsze miała wysoką średnią i świadectwa z wyróżnieniem (...) Była dla nas chodzącym ideałem, więc kiedy pewnego dnia wicedyrektor Bukowska spotkała Justynę w godzinach lekcyjnych na Krupówkach, do głowy jej nie przyszło, że to wagary, a nie - jak powiedziała Kowalczyk - wizyta u lekarza - wspomina z uśmiechem Sobańska.

W klasie Kowalczyk uczyli się przedstawiciele siedmiu dyscyplin sportu, m.in. skoczkowie narciarscy oraz biathlonistki. Specyfika szkoły sportowej sprawia, że nawet z najbliższymi przyjaciółmi nie sposób spotykać się tak często, jakby się chciało. Tak też było z naszą klasową paczką, czyli m.in. Justyną, Marcinem Bachledą i Toniem Tajnerem. My skoczkowie jeszcze jakoś godziliśmy życie towarzyskie z treningami, ale Justyna miała odrębny cykl treningowy i widywaliśmy się rzadko - wspomina po latach były skoczek narciarski Tomasz Pochwała, który obecnie trenuje kombinację norweską.

Sukcesy i dramatyczne chwile

Swoje pierwsze punkty w zawodach PŚ Kowalczyk zdobyła 19 grudnia 2001 roku w Asiago. Później kilka razy sięgała po tytuł mistrzyni Polski, medale mistrzostw świata juniorów i Uniwersjady. Jednak jej sportowa kariera na dobre zaczęła się w sezonie 2005/2006. Wówczas, w estońskim Otepää, po raz pierwszy stanęła na podium zawodów PŚ (3. miejsce w biegu na 10 km techniką klasyczną) i zadebiutowała na igrzyskach olimpijskich w Turynie (brązowy medal w biegu na 30 km techniką dowolną). W sezonie 2005/2006 był też dramatyczny moment, w którym jej kariera zawisła na włosku. Na MŚ w Oberstdorfie zajęła 4. miejsce w biegu na 30 km stylem klasycznym. Po przeprowadzeniu testów antydopingowych została jednak zdyskwalifikowana i ukarana 2-letnim zakazem startu w zawodach. Kowalczyk wtedy tłumaczyła, że zażyła zakazany dexametazon, bo bolało ją ścięgno Achillesa. A jako że w kadrze nie było jeszcze lekarza, poszła do szpitala powiatowego, gdzie dostała lekarstwo przeciwbólowe. Ostatecznie po apelacjach złożonych w FIS przez PZN i PKOL, okres kary skrócono do 6 miesięcy. Kowalczyk wróciła do sportowej rywalizacji w grudniu 2005 roku.

Później przyszły kolejne sukcesy. W 2007 roku w Otepää wygrała zawody PŚ (dystans 10 km stylem klasycznym), a rok później powtórzyła ten wyczyn w kanadyjskim Canmore. Rok 2009 to przede wszystkim wspaniałe występy Kowalczyk na MŚ w Libercu: 3. miejsce w biegu na 10 km "klasykiem", złoty medal w biegu na 15 km (7,5 km techniką klasyczną i 7,5 km techniką dowolną) i kolejne złoto w biegu na 30 km techniką dowolną. W sezonie 2008/2009 wygrała klasyfikację łączną PŚ i dostała Kryształową Kulę.

Apetyt rósł w miarę jedzenia

Sezon 2009/2010 polska "królowa śniegu" rozpoczęła od 12. miejsca w Beitostolen w biegu na 10 km techniką dowolną. Z każdym następnym biegiem było już coraz lepiej. 28 listopada w fińskim Kuusamo, w sprincie na dystansie 1,2 km wygrała pierwsze swoje pucharowe zawody w tej specjalności, pokonując Słowenkę Petrę Majdic. W słoweńskiej Rogli triumfowała w biegu ze startu wspólnego na 15 km. Jako zdecydowana faworytka wystartowała w czwartej edycji Tour de Ski. Przed finałowym startem we włoskim Val di Fiemme znajdowała się na drugim miejscu za Słowenką Petrę Majdic, do której miała 31,4 sekundy straty. Pomimo kraksy w przedostatnim biegu nikt nie zwątpił, że Justyna Kowalczyk jest w stanie dogonić Słowenkę, która specjalizuje się w biegach sprinterskich. Zgodnie z oczekiwaniami Polka na 1,5 km przed metą morderczego podbiegu pod Alpe Cermis "połknęła" Majdic, wyprzedzając ją o 19,2 sekundy. Oprócz prestiżowego zwycięstwa zainkasowała 400 punktów do klasyfikacji Pucharu Świata i 150 tysięcy franków szwajcarskich. Przed igrzyskami olimpijskimi najlepsza polska biegaczka triumfowała jeszcze trzykrotnie.

Historyczny wyczyn

W żółtym plastronie liderki Pucharu Świata Justyna Kowalczyk udała się na igrzyska olimpijskie do Vancouver. Swój pierwszy start na 5 km techniką dowolną w Kanadzie ukończyła na 5. pozycji, nieznacznie tracąc dystans do 3. na mecie Anny Haag. Dwa dni później, w sprincie indywidualnym, zdobyła drugi dla Polski srebrny medal igrzysk olimpijskich, przegrywając jedynie z Norweżką Marit Bjoergen. Trzecie miejsce zajęła wówczas Słowenka Petra Majdic, która do rywalizacji przystąpiła ze złamanymi żebrami. W biegu łączonym 2x7,5 km polska "królowa nart" zdobyła brązowy medal, wyprzedając o długość stopy Kristin Stoermer Steirę. Najwięcej emocji polskim kibicom dostarczył jednak bieg na 30 km techniką klasyczną, gdzie walka o krążek z najcenniejszego kruszcu toczyła się do ostatnich metrów. Na finiszu więcej siły zachowała Justyna Kowalczyk, która linię mety przekroczyła o 0,3 sekundy szybciej niż Marit Bjoergen. Tym samym biegaczka z Kasiny Wielkiej wywalczyła drugi w historii złoty medal w sportach zimowych dla Polski. Wcześniej ta sztuka udała się jedynie Wojciechowi Fortunie.

Rekordowa liczba punków

Finał Pucharu Świata, który w dniach 17-21 marca odbył się w Szwecji, Kowalczyk ukończyła na 2. miejscu, tuż za Marit Bjoergen. Po zakończeniu ostatniego biegu Polka odebrała Kryształową Kulę za triumf w generalnej klasyfikacji Pucharu Świata, Małą Kryształową Kulę w biegach dystansowych i Małą Kryształową Kulę w sprintach. Jako pierwsza w historii zdobyła też ponad 2000 punktów w Pucharze Świata.