Rząd przyjął w czwartek uchwałę, w której zadeklarował, że zapewni wolny i bezpieczny udział najwyższym przedstawicielom Izraela w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Wcześniej prezydent Andrzej Duda zwrócił się do polskiego rządu o zapewnienie ochrony przed aresztowaniem premierowi Izraela Benjaminowi Netanjahu, jeśli zdecyduje się on wziąć udział w obchodach rocznicy wyzwolenia obozu.

Jest odpowiedź rządu na prośbę prezydenta Dudy

"Zapewnienie bezpiecznego udziału przywódcom Izraela w uroczystościach 27 stycznia 2025 roku, polski rząd traktuje jako wpisujące się w oddanie hołdu narodowi żydowskiemu, którego miliony Córek i Synów stało się ofiarami Zagłady dokonanej przez III Rzeszę" - głosi uchwała rządu, zacytowana w komunikacie Kancelarii Premiera.

Premier Donald Tusk podkreślił w czwartek, że uchwała rządu jest precyzyjna i dotyczy zapewnienia bezpieczeństwa przedstawicielom Izraela podczas obchodów rocznicy wyzwolenia Auschwitz. 

Dla nas jest też bardzo ważne, żeby Polska nie była wśród państw, które lekceważą decyzję międzynarodowych trybunałów - dodał Tusk.

Szef polskiego rządu zapewnił, że każdy przedstawiciel Izraela, który będzie chciał uczestniczyć w uroczystościach w Auschwitz, czy to będzie premier, czy prezydent, czy minister będzie miał zapewnione bezpieczeństwo i nie zostanie zatrzymany.

Tusk poinformował, że rząd od wielu dni pracował nad stanowiskiem, które zagwarantuje wszystkim gościom uroczystości rocznicowych w Oświęcimiu bezpieczny pobyt, w szczególności - jak dodał - dotyczyło to przedstawicieli Izraela.

Mamy z jednej strony werdykt Międzynarodowego Trybunału, a z drugiej strony jest dla mnie oczywiste od samego początku, że premier Izraela, czy prezydent Izraela, czy inny przedstawiciel państwa Izrael powinien mieć pełne prawo i poczucie bezpieczeństwa, jeśli wizytuje obóz koncentracyjny Auschwitz, szczególnie w rocznicę. Dlatego prosiłem zarówno ministra sprawiedliwości, jak i ministra spraw zagranicznych, aby przygotowali uchwałę i kilka dni nad nią pracowali - powiedział szef rządu.

Premier przekazał też, że dysponuje informacją z ambasady, że na uroczystościach Izrael ma reprezentować minister edukacji.

Tusk: 10 lat prezydentury i wszystko jak krew w piachu

Donald Tusk zarzucił też prezydentowi, że przez niego ta sprawa nabiera charakteru demonstracji politycznej. Zupełnie niepotrzebnie - ocenił. 

Czasami mam wrażenie 10 lat prezydentury i wszystko jak krew w piachu. Są sprawy, które powinno się załatwiać w dyskrecji, szczególnie wtedy, kiedy mają i taką wagę, i kiedy są rzeczywiście dość skomplikowane - podkreślił szef rządu.

Będę prosił pana prezydenta, aby też w przyszłości - jeszcze kilka miesięcy będziemy współpracować, a świat wokół nas staje się coraz bardziej skomplikowany i trudny - żeby znalazł też inne metody niż poprzez medialne demonstracje, komunikowania się z rządem w tak ważnych i czasami tak delikatnych kwestiach - dodał Tusk.

O tym, że prezydent Andrzej Duda zwrócił się do rządu o zapewnienie możliwości udziału w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz premiera Izraela Benjamina Netanjahu, gdyby ten wyraził taką wolę poinformowała agencja Bloomberg, na którą powołał się portal Times of Israel. 

Później potwierdziła to szefowa Kancelarii Prezydenta Małgorzata Paprocka. 

MTK wydał nakaz aresztowania Netanjahu

Izraelski premier podlega nakazowi aresztowania wydanemu przez Międzynarodowy Trybunał Karny w związku z oskarżeniem o zbrodnie wojenne w Strefie Gazy. 

Trybunał w listopadzie wydał nakaz aresztowania na wniosek głównego prokuratora MTK w kontekście kampanii wojskowej Izraela przeciw terrorystycznej organizacji Hamas.

Hamas najechał Izrael w październiku 2023 r., zabijając około 1,2 tys. Izraelczyków i uprowadził ok. 250 zakładników do Strefy Gazy. W rezultacie rozpoczętej wówczas wojny zginęło dotąd ok. 45,5 tys. Palestyńczyków - twierdzi kierowane przez Hamas ministerstwo zdrowia.

Do tej pory udział w obchodach potwierdziło 10 delegacji

Polskie MSZ nie miało dotąd informacji, by premier Izraela Benjamin Netanjahu wybierał się na obchody 80. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz - przekazał rzecznik MSZ Paweł Wroński. 

Muzeum Auschwitz poinformowało z kolei w środę, że dziesięć delegacji państwowych, w tym polska, potwierdziło już udział w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz. Na czele delegacji staną koronowane głowy i prezydenci. Najważniejszymi gośćmi na ceremonii rocznicowej będą byli więźniowie niemieckich obozów. Organizatorzy spodziewają się, że z różnych zakątków świata przyjedzie ich kilkudziesięciu.

Główna ceremonia odbędzie się późnym popołudniem 27 stycznia w specjalnym namiocie rozłożonym nad bramą do byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Honorowy patronat nad obchodami objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. 

W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. Obóz wyzwolili 27 stycznia 1945 r. żołnierze 60. armii I frontu ukraińskiego.

27 stycznia obchodzony jest na świecie jako Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. 

Zobacz również: