"Intrygujące" związki organiczne znalezione na Marsie

Celem misji NASA jest zbadanie marsjańskiego krateru Jezero, a łazik Perseverance ma pomóc w poszerzeniu wiedzy o tym, jak przyszli odkrywcy będą wykorzystywać zasoby naturalne dostępne na powierzchni tej planety. Ta niezwykła maszyna została wyposażona w system, który umożliwia pobranie próbek marsjańskiej ziemi i przechowanie ich w specjalnych kontenerach, które mają zostać sprowadzone na Ziemię podczas kolejnych misji. 

Jak donosi NASA, Perseverance zebrał cztery próbki z delty rzeki w kraterze Jezero na Czerwonej Planecie od 7 lipca, co daje w sumie liczbę już 12 naukowo przekonujących próbek skał, których analiza może dać odpowiedź na wiele ważnych pytań. Materiał ten zdaniem naukowców, pochodzi z obszaru od dawna uważanego za najlepszy teren do znalezienia śladów życia mikrobiologicznego na Marsie.

Wybraliśmy krater Jezero do badania, ponieważ uważaliśmy, że ma on największy potencjał na dostarczenie naukowo doskonałych próbek - a teraz wiemy, że wysłaliśmy łazik we właściwe miejsce - powiedział Thomas Zurbuchen, zastępca administratora NASA ds. nauki w Waszyngtonie. Jak podkreślił, te niesamowicie różnorodne próbki będzie można sprowadzić na Ziemię w ramach kampanii Mars Sample Return.

Miliardy lat temu olbrzymia kosmiczna skała uderzyła w Marsa. Powstał wtedy szeroki na półtora tysiąca kilometrów krater, zwany obecnie basenem uderzeniowym Isidis. Kolejne, mniejsze uderzenie skał z kosmosu wewnątrz basenu spowodowało powstanie krateru Jezero o szerokości 45 kilometrów. Takie skumulowanie uderzeń zmieniło krajobraz okolicy, który według naukowców, mógł kiedyś być przyjazny dla życia.

Perseverance bada obecnie skały osadowe delty, które powstały, gdy cząsteczki o różnej wielkości osiadły w niegdyś wodnym środowisku. Podczas swojej pierwszej misji łazik zbadał dno krateru i natrafił w niej na skałę magmową, która tworzy się głęboko pod ziemią podczas aktywności wulkanicznej.

Delta, ze swoimi różnorodnymi skałami osadowymi, pięknie kontrastuje ze skałami magmowymi - powstałymi w wyniku krystalizacji magmy - odkrytymi na dnie krateru  - powiedział naukowiec projektu Perseverance, Ken Farley z Caltech w Pasadenie w Kalifornii.

Zebrany materiał pozwoli na jeszcze lepsze poznanie historii geologicznej po uformowaniu się krateru. Na przykład znaleźliśmy piaskowiec i fragmenty skał powstałe daleko od krateru Jezero - oraz mułowiec zawierający "intrygujące" związki organiczne - powiedział Thomas Zurbuchen.

Istotne dla naukowej analizy są też próbki materiału zebranego na powierzchni Wildcat Ridge ("Grzbiet Dzikiego Kota") - skały o szerokości około 1 metra, która prawdopodobnie uformowała się miliardy lat temu. 20 lipca łazik mógł przeanalizować ten obszar za pomocą instrumentu o nazwie Scanning Habitable Environments with Raman & Luminescence for Organics & Chemicals (SHERLOC).

Analiza SHERLOC wskazuje, że próbki znalezione w warstwach skał osadowych zawierają minerały siarczanowe. Mogą one dostarczyć istotnych informacji o środowiskach wodnych, w których powstały.

Cząsteczki organiczne składają się z szerokiej gamy związków zbudowanych głównie z węgla i zwykle zawierają atomy wodoru i tlenu. Mogą również posiadać inne pierwiastki, takie jak azot, fosfor i siarka. Niektóre z tych związków są chemicznymi "cegiełkami życia". 

W 2013 r. łazik Curiosity Mars NASA znalazł dowody na obecność materii organicznej w próbkach proszku skalnego, a Perseverance już wcześniej wykrył substancje organiczne w kraterze Jezero. Ale w przeciwieństwie do poprzedniego odkrycia, najnowsze dokonano na obszarze, gdzie w odległej przeszłości osady i sole osadzały się w jeziorze w warunkach, w których potencjalnie mogło istnieć życie. W swojej analizie Wildcat Ridge instrument SHERLOC zarejestrował najliczniejsze do tej pory pozostałości organiczne podczas tej misji. 

Dalsze wnioski dotyczące tego, co zawiera znalezisko Wildcat Ridge, będą musiały poczekać aż do momentu, kiedy powróci ono na Ziemię w celu jeszcze dokładniejszych badań w ramach kampanii Mars Sample Return.